VOORLEZING VAN PAULUS's BRIEF AAN DE GALATEN,1531

worden, terwijl het immers van de geloofsleer helemaal niets kan vatten. Opdat dus
niet de schijn gewekt worde, dat de christelijke leer de goede zeden ondermijnt en
zich kant tegen de verordeningen van het openbare leven, geeft de apostel ook
vermaningen ten aanzien van de goede zeden en een eerbare levenswandel, ten
aanzien van de liefde, de eensgezindheid, enz. De wereld kan de christenen er dus
slechts ten onrechte van beschuldigen, dat zij de goede zeden ondermijnen, dat zij de
openbare orde verstoren en aan de eerbaarheid afbreuk doen enz; het tegendeel is
waar: de christenen geven de goede zeden en deugden beter door dan alle filosofen of
overheden, want de christenen voegen er het geloof bij.
5:13 Want gij zijt tot vrijheid geroepen, broeders; alleen gebruikt de vrijheid niet
tot een oorzaak voor het vlees, maar dient elkander door de liefde.
Paulus wil zeggen: jullie hebben de vrijheid gekregen door Christus, d.w.z. jullie
staan ver boven alle wetten, naar het geweten en voor God, jullie zijn zalig en gered,
Christus is jullie leven. Daarom kan de wet, de zonde, de dood jullie nog wel
verschrikken, maar niet meer schaden en tot wanhoop brengen. Dat is jullie heerlijke
en onuitsprekelijke vrijheid. Nu is het aan jullie, om je er zorgvuldig voor te hoeden,
dat je deze vrijheid niet tot een welkome gelegenheid voor het vlees gebruikt. (...)
Het vlees begrijpt immers helemaal niets van de leer der genade, dus daarvan dat wij
door werken niet gerechtvaardigd worden, maar alleen door het geloof, dat het recht
van de wet niet voor ons geldt. Daarom als het deze leer hoort, maakt het daarvan
teugelloosheid en laat zich dus als volgt uit: als wij zonder wet zijn, laten wij dan
leven zoals wij willen, laten wij niets goeds doen, laten wij niets aan de armen
schenken en laten wij vooral geen kwaad lijden, er is immers geen wet, die ons zou
kunnen dwingen of binden.
Daarom dreigt van twee kanten gevaar, waarbij echter het ene gevaar nog beter te
verdragen is. Als de genade en het geloof niet gepredikt worden, wordt niemand
zalig, want alleen het geloof rechtvaardigt en redt. Daarentegen, als het geloof
gepredikt wordt, zoals het gepredikt moet worden, verstaat het grootste deel van de
mensen de leer van het geloof vleselijk en trekt de vrijheid van de Geest in de
vrijheid van het vlees. Dat kan men tegenwoordig in alle lagen van de bevolking
zien, zowel bij de bovenste als bij de onderste. Allen beroemen zich erop dat ze
evangelisch zijn, ze beroemen zich op de christelijke vrijheid en in werkelijkheid
volgen ze hun begeerten na en keren zich tot gierigheid, wellust, hoogmoed,
jaloersheid, enz., niemand doet wat hij schuldig is te doen, niemand dient de ander
door de liefde, enz. Deze stuitende ongerijmdheid maakt mij soms zo boos, dat ik
vaak wens dat deze zwijnen, die de parels met voeten treden (Mattheüs 7:6), ook
verder maar onder de tirannie van de paus mochten blijven. Het is onmogelijk dit
volk van Gomorra met het Evangelie des vredes te regeren.
Ja wijzelf, die het Woord onderwijzen, doen ons werk niet met die zorgvuldigheid en
ijver - nu wij in het licht staan - waarmee wij dat vroeger in de duisternis der
onwetendheid gedaan hebben. Des te zekerder wij ten aanzien van de door Christus
verworven vrijheid zijn, des te kouder en matter zijn wij in het uitleggen van het
Woord, in het bidden, in het doen van goede werken, in het verdragen van kwaad,
enz. Als de satan ons niet innerlijk met geestelijke aanvechtingen zou plagen en
uiterlijk met vervolgingen door de tegenstanders, als hij ons niet voortdurend met de
verachting en de ondankbaarheid van onze eigen mensen zou lastig vallen, dan
zouden wij heel zelfverzekerd, traag en tot alle goede werken ongeschikt worden en
zo zouden wij langzamerhand de kennis van en het geloof in Christus verliezen, de
bediening van het Woord verwaarlozen, ja we zouden een levenswijze zoeken die