VOORLEZING VAN PAULUS's BRIEF AAN DE GALATEN,1531

'Indien er nog anderen zijn behalve wij, die jullie ook een evangelie verkondigen,
behalve wat je van ons ontvangen hebt, ook die zijn vervloekt.' (...)
Buitengewoon heftig is de hartstocht van de apostel, omdat hij alle doctoren op de
aarde en in de hemel durft te vervloeken. Zij moeten namelijk allen buigen voor het
Evangelie dat Paulus gepredikt heeft, of ze moeten vervloekt en verdoemd worden.
(...)
Paulus zegt in dit negende vers 'buiten hetgeen jullie (van mij) ontvangen hebben'.
Dat is na rijp overleg neergeschreven, opdat de Galaten niet kunnen zeggen: 'Wij
hebben het Evangelie, dat jij Paulus aan ons verkondigd hebt, niet veranderd; maar
de leraars die na jou gekomen zijn, hebben ons de ware betekenis getoond.' Dat, zegt
Paulus, kan ik niet over mijn kant laten gaan. Die mannen mogen niets toevoegen of
verbeteren; wat jullie van mij gehoord hebben, dat is het zuivere Woord van God en
dat blijve het ook alleen. Ik houd er niet van om alleen een voorlopige leraar van het
evangelie te zijn, ook wens ik niet dat jullie leerlingen worden van hen die anders
leren. Daarom, als jullie van een ander een ander evangelie horen prediken dan jullie
van mij gehoord hebben, of hij er zich op beroemt dat hij iets beters brengt dan jullie
van mij ontvangen hebben, die zij samen met zijn leerlingen vervloekt.
Maar vooral langs deze weg breken de dienaars van satan binnen en weten ze zich
van de instemming der mensen te verzekeren, omdat ze namelijk beloven, dat zij wat
beters brengen. Ze geven toe, dat zij die voor hen het evangelie gepredikt hebben,
wel een goed begin gemaakt hebben, maar ze zeggen dat het niet genoeg is. (...)
Er zit niet veel onderwijzing in onze tekst, maar ze dient alleen ter waarschuwing.
Wij zijn namelijk nog niet tot de hoofdzaak gekomen, waar het in deze brief om gaat.
De eerste twee hoofdstukken van de Galatenbrief bevatten bijna niets anders dan
alleen verdediging en wederlegging. Maar hieruit krijgen we toch een krachtige
waarschuwing, in zover het ons duidelijk wordt dat het een leugen, ja een vloek is
om te geloven dat de paus een scheidsrechter is over de Schrift of dat de kerk
volmaakt gezag heeft over de Schrift. De canonisten en sententiariërs geloven dat
helaas wel, waarbij ze deze gevolgtrekking maken: de kerk alleen heeft vastgesteld
dat er vier evangelisten zijn en daarom zijn er maar vier. Als zij meer evangeliën
erkend had, dan waren er eenvoudig meer. Daar echter de kerk naar haar oordeel
evangeliën aannemen en goedkeuren kan, welke en hoeveel zij wil, daarom staat de
kerk boven de evangeliën. Dat is als een vuistslag op de ogen. Ik keur de Schrift
goed, daarom sta ik boven haar. Johannes de Doper erkent en belijdt Christus, wijst
naar Hem met zijn vinger, daarom is hij meer dan Christus. De kerk geeft haar
goedkeuring aan de christelijke leer en het geloof, daarom staat ze erboven.
Tot wederlegging van deze hun goddeloze en lasterlijke leer, hebt u hier de meest
duidelijke tekst. Het is een hemelse blikseminslag, want Paulus raapt zichzelf, de
engel uit de hemel, al de doctoren op de wereld en wat er maar aan leraren is, heel
eenvoudig bij elkaar en onderwerpt hen allen aan de Schrift. Deze koningin moet
heersen, allen moeten gehoorzamen en zich aan haar onderwerpen. Geen meesters,
rechters of heren moet men zijn, maar eenvoudige getuigen; leerlingen en belijders
moeten ze allen zijn, of het de paus betreft, of Luther, of Augustinus, of Paulus, of
een engel uit de hemel. Geen andere leer mag in de kerk gehoord en doorgegeven
worden, dan alleen het zuivere Woord van God, zo niet, dan zijn die leeraars en die
hoorders met hun leer vervloekt.