VOORLEZING VAN PAULUS's BRIEF AAN DE GALATEN,1531

Dit was de hevigste twist, die aan Paulus vervolgens heel wat moeite bezorgde.
Paulus leerde namelijk, dat de heidenen alleen door het geloof gerechtvaardigd
worden, zonder de werken der wet. Nadat hij dat overal onder de heidenen
verkondigd had, kwam hij naar Antiochië en verkondigde ook daar dat Evangelie aan
de discipelen. Toen kwamen degenen die gewend waren zich aan de wet te houden,
tegen Paulus in opstand. Zij konden niet verdragen, dat hij aan de heidenen predikte,
dat zij vrij van de wet waren. Zo kwam het in Antiochië tot twist. Paulus en Barnabas
stonden manmoedig voor hun getuigenis: overal waar wij onder de heidenen hebben
gepredikt, kwam de Heilige Geest en viel op de hoorders van het Woord. Zo ging het
in alle gemeenten uit de heidenen. Wij predikten niet de besnijdenis, wij gaven ook
geen bevel om de wet van Mozes te onderhouden, wij predikten slechts het geloof in
Christus. En op deze prediking van het geloof in Christus, gaf God de Heilige Geest
aan de hoorders. Derhalve bevestigt de Heilige Geest het geloof van de heidenen,
zonder wet en besnijdenis. (...) Dat was de bewijsvoering van Paulus en Barnabas.
Toen stelden velen zich tegenover hen, daar het naar hun mening nodig was de wet te
onderhouden. De heidenen kunnen niet gered worden zonder de besnijdenis naar de
wet van Mozes. Paulus streed verbitterd tegen deze mening. En deze strijdvraag over
de wet beklemde hem nog lang daarna. Ik geloof echter niet, dat het bij deze reis naar
Jeruzalem om die strijd gaat, die Lukas in Handelingen 15 beschrijft. In Handelingen
15 gaat het over de twist, die dadelijk na het begin van de evangelieverkondiging
schijnt te zijn uitgebroken. De geschiedenis echter, die Paulus hier in Galaten 2
vertelt, schijnt zich veel later afgespeeld te hebben, toen Paulus reeds 18 jaar lang het
Evangelie gepreekt had.
Hier hebben dus Joden, die heftig voor de wet ijverden, zich met grote kracht verzet
tegen de apostel die predikte dat de heidenen alleen door het geloof, zonder de
werken der wet, rechtvaardig gemaakt worden. Het was ook geen wonder dat de
tegenstanders van Paulus boos waren. Want alleen al de benaming 'wet van God'
heeft een heerlijke glans en een geweldige autoriteit in de harten van de mensen.
Reeds de heiden, die nog nooit van de wet van God gehoord heeft, wordt ontroerd als
hij hoort: deze leer is de wet van God. Hoe veel te meer zullen zij, die vanaf hun
vroege jeugd met de wet van God zijn opgevoed en die de wet met de moedermelk
hebben ingedronken, erdoor gegrepen zijn en ervoor ten strijde trekken. (...)
Zo groot is de macht der gewoonte bij het beïnvloeden van een karakter, dat toch al
de neiging heeft zich aan de wet te onderwerpen. Als dus de gewoonte, die in de loop
van de tijd en door oefening vastgezet wordt, erbij komt, dan ontstaat daaruit een
neiging die twee keer zo sterk is. Daarom was het voor christenen uit de Joden
onmogelijk om de wet terstond vaarwel te zeggen. Zij hebben weliswaar het geloof
in Christus aangenomen, niettemin menen zij toch ook zich nog aan de wet te moeten
houden. En deze zwakheid heeft God tijdelijk toegelaten, totdat de leer van het
Evangelie van de wet gescheiden moest worden. (...)
Zo heeft God immers ook onze zwakheid onder het pausdom verdragen. Hij is
namelijk geduldig en zeer barmhartig. Maar wij mogen deze goedheid van God niet
misbruiken en in zwakheid en dwaling volharden, als ons door het licht van het
Evangelie de waarheid geopenbaard wordt.
En degenen die tegen Paulus in beweerden dat de heidenen besneden moesten
worden, hadden de wet der vaderen aan hun kant en ook het voorbeeld van de
apostelen en tenslotte het voorbeeld van Paulus zelf, die Timothéüs besneden had.
Toen Paulus hier zei, dat hij dat niet gedwongen, maar in vrijheid en uit christelijke