Voedselveiligheid: tot welke prijs - Favv

42
fenomenen (bvb. preventief en curatief toedienen van antibiotica), het toetsen van de betekenis
van bepaalde begrippen (bvb. de uiterste houdbaarheidsdatum), het transparant maken van een
juridische aanpak en de daarbij gehanteerde begrippen (vb. wat is een additief), het in gewone
taal omschrijven van algemeen richtinggevende principes (vb. voedselveiligheid betekent dat bij
alle producten een zelfde norm wordt gehanteerd).
Objectiverende boodschappen
Dit zijn boodschappen waarin informatie met betrekking tot de (fysieke en maatschappelijke)
werkelijkheid wordt gecommuniceerd. Voor de aanspraak op objectiviteit wordt verwezen naar bv.
de methode waarop deze kennis werd vergaard, de toetsing die deze kennis heeft doorstaan etc.
Deskundigen zijn een groep bij uitstek die een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan dit domein
van objectieve kennis. In dit initiatief hebben aanwezige referentiepersonen plenair vooral
toelichting gegeven bij het wettelijk kader en de te volgen procedures. Een panelgesprek biedt
vaak weinig ruimte om uitgebreid in te gaan op wetenschappelijke inzichten en de manier waarop
deze inzichten de wetenschappelijke toetsing hebben doorstaan. Uitspraken omtrent bijvoorbeeld
geen vlees eten en de hiermee verbonden risico’s; de noodzaak van antibiotica bij het kweken van
varkens, de inschatting van de pro’s en contra’s van enkel een curatief gebruik van antibiotica (cfr.
Zweden) blijven noodgedwongen wat steken op het niveau van louter ‘stellingnames’. De kans
bestaat dat toehoorders in deze bijdragen een normatieve boodschap gaan horen, ook al was dit
helemaal niet de bedoeling van de spreker.
Normatieve boodschappen
Dit zijn boodschappen waarin gesproken wordt over maatschappelijke noden, geschikte vormen
van samenleven, richtinggevende waarden etc. Er bestaat niet zoiets als een algemeen aanvaarde
methode om de geldigheid van normatieve keuzes te verantwoorden. Wat er wel is, zijn algemeen
aanvaarde regels in verband met het bevorderen van een open discussie over gemeenschappelijke
waarden.
Aanwezige deskundigen communiceerden op sommige momenten zeer expliciet een normatieve
boodschap. Voorbeelden hiervan zijn: ‘het belang van opvoeding’, ‘geen wetgeving met twee snelheden’,
‘het principe van de gedeelde verantwoordelijkheid’, ‘de betaalbaarheid’, ‘geen verstrenging
van de wetgeving omwille van frauduleuze gevallen’, ‘het belang van evenwichtige voeding’. De
sprekers vallen hierbij terug op een algemene notie van welke waarden en principes richtinggevend
zijn binnen het huidige denken omtrent voedselveiligheid en welke waarden bovendien
vertaalbaar zijn in een beleid. Ook hier zorgde de keuze voor een panelgesprek voor niet zoveel
ruimte om op zoek te gaan naar mogelijke nieuwe principes. De tijd was tekort om veel explicieter
om te gaan met mogelijke verschillen tussen een burgerperspectief en een beleidsperspectief.
Subjectiverende boodschappen
Dit zijn boodschappen waarin de spreker verwijst naar de eigen subjectiviteit, zoals angst, vreugde
en frustratie. De aanspraken op geldigheid hebben hier te maken met authenticiteit en oprechtheid
van de spreker.