Een nieuw profiel voor de leraar kleuteronderwijs en - Vakgroep ...

Om krachtige leeromgevingen te kunnen organiseren,
moeten aspirant-leraren er ook rekening mee
houden dat een aantal leerlingen te kampen heeft
met een leerstoornissen of -moeilijkheden (zoals
dyslexie, ADHD, Autisme Spectrumstoornissen,
enzovoort). Tijdens de opleiding leren ze de kenmerken
ervan te onderscheiden en te herkennen
en zij krijgen tools aangereikt om hier binnen
schoolverband mee om te gaan. De studenten
krijgen informatie aangereikt via werkmappen en
werkfiches leerzorg aangemaakt door organisaties
zoals vzw Die ‘s-lekti-kus en vzw letop (www.letop.be).
Onder meer via hun stages die zich meer dan
vroeger richten op het werken in teamverband,
hebben zij ook vaardigheden ontwikkeld om mee
te werken aan thema’s zoals preventie en remediëring
van studie- en gedragsproblemen en leerachterstanden.
Binnen de zorgverbredingsinitiatieven krijgt de
ontwikkeling naar meer inclusief onderwijs een
duidelijker plaats, zonder daarom het buitengewoon
onderwijs te miskennen. Studenten ontdekken
de kenmerken van deze vorm van onderwijs
waarbij alle leerlingen, dus ook leerlingen met
een handicap, welkom zijn in een reguliere school,
mits de gepaste ondersteuning. Ouders van
kinderen met een handicap vertellen aan studenten
in de lerarenopleiding hun ervaringen rond
hun zoektocht naar een school voor hun kind en
nodigen studenten uit om over inclusief onderwijs
na te denken en de link te leggen met de keuze
voor een meer inclusieve maatschappij. Aan de
studenten wordt ook duidelijk gemaakt dat er een
aantal kritische factoren zijn die de realisatie van
een inclusief onderwijs in de weg kunnen staan
of kunnen bevorderen (Van Hove e.a., 2005). Niet
alle verhalen zijn immers succesverhalen. De
draagkracht van het schoolteam is in dit verband
heel belangrijk. Soms maken studenten tijdens
hun stage kennis met inclusief onderwijs en leren
de taken van een ondersteuner kennen. Dit laat de
opleiding toe om in de nabespreking van de stage
grondiger op deze problematiek in te gaan en
een vergelijking te maken met het buitengewoon
onderwijs waar studenten ook stage lopen.
Werken rond zorgverbreding tijdens de stages
in de lerarenopleiding
Toon is een kind met rekenmoeilijkheden in
de derde kleuterklas. Tijdens een lange stageperiode
kan de studente meer aandacht
besteden aan het individueel begeleiden van
kinderen met leermoeilijkheden. Karen stelt
vast dat Toon problemen heeft met het getalbegrip.
Synchroon tellen tot tien en een
hoeveelheid herkennen tot vijf lukt niet. In
het opstellen van een begeleidingsstrategie
voorziet de studente werkpunten. Als eerste
werkpunt wordt genomen: een rangorde aanduiden
en verwoorden. Elke dag geeft Karen
aan Toon de opdracht om in de rij plaats te
nemen, maar niet zomaar: hij moet bijvoorbeeld
tweede, derde, zesde … gaan staan.
Dit doet ze ook voor de andere kleuters maar
voor Toon zorgt ze ervoor dat hij er elke dag
bij is. Na enkele weken maakt hij geen enkele
fout meer. Het tweede werkpunt wordt
gericht op het synchroon tellen tot 10. Toon
mag steeds meehelpen bij het dekken van de
tafel en het klaarleggen van materiaal. Karen
geeft hem en de andere kleuters de opdracht
om borden, messen … te tellen. Zij zegt dat er
eentje te veel, twee te weinig zijn, enzovoort.
Voor Toon blijft het moeilijk tegelijk te tellen
en aan te wijzen. Samen met Karen maakt
hij heel duidelijke bewegingen met de arm
en dat vindt hij grappig. Het analyseren van
leerproblemen en het systematisch inbouwen
van leermomenten in de activiteiten helpen
Toon in de ontwikkeling van zijn rekenvaardigheden.
2.1.6 Iedere leraar een taalleraar!
De gerichtheid op adequaat en correct gebruik van
Standaardnederlands in de mondelinge en schriftelijke
communicatie is een basiscompetentie die
de leraar als begeleider van leerprocessen moet
bezitten. In zijn talennota ‘De lat hoog voor talen
in iedere school – Goed voor de sterken, sterk voor
de zwakken’ opteert de minister van Onderwijs en
Vorming resoluut voor ‘een sterk accent op snelle
en grondige taalverwerving in het Nederlands’.
Aan de basis daarvan ligt de gewijzigde situatie op
het vlak van talige diversiteit en meertaligheid. De
stijgende geografische mobiliteit en het groeiende
gebruik van Engels als internationale taal zijn daar
27