Een nieuw profiel voor de leraar kleuteronderwijs en - Vakgroep ...

uitdrukkelijk dat het stellen van een diagnose,
het begeleiden en doorverwijzen beter niet wordt
opgenomen door een individuele leraar, maar in
overleg met of na informatie van deskundigen of
via doorverwijzing binnen of buiten de school. Een
aantal lerarenopleidingen laten hun studenten
daarom bij voorkeur via cases en projecten in
groep rond deze thema’s werken: zo leren zij op
dit vlak de nood aan samenwerking ondervinden
en hun vaardigheden rond het werken in multidisciplinaire
teams ontwikkelen. Niet zelden zijn dit
projecten in samenwerking met de school, ouders,
CLB (Vanderhoeven, 2000).
Het spreekt voor zich dat het onmogelijk is voor
de lerarenopleidingen hun studenten als ‘specialisten’
in dit domein af te leveren. Ten eerste bestrijkt
de rol van de leraar als partner van ouders/
verzorgers een enorm breed domein waarvoor heel
wat achtergrondkennis en heel wat vaardigheden
nodig zijn. Ten tweede is elke communicatiesituatie
met ouders anders en vereist het omgaan met
ouders/verzorgers in hun diversiteit een rijpheid
en een ervaring van jaren die een opleiding nooit
kan bieden. Ten derde zijn er erg grote verschillen
tussen schoolculturen in het omgaan met ouders.
Lerarenopleidingen bereiden daarom hun studenten
voor op het algemene werkveld, niet op een
specifieke cultuur die in een bepaalde school leeft.
basisvaardigheden mee, die hen in staat stellen
om – mits het gebeurt onder begeleiding – als
beginnend leraar te communiceren met ouders/
verzorgers van collega’s. Het is aan de school om
via aanvangsbegeleiding de jonge leraar de tijdens
de opleiding verworven basisvaardigheden te laten
vertalen naar de specifieke schoolcultuur, het
pedagogisch project en het beleid van de school
en hem daarin verder te begeleiden. Deze basisvaardigheden,
die de beginnende leraar vanuit zijn
opleiding meekrijgt, stellen hem in deze context
ook in staat door te groeien in de rol als partner
van ouders/verzorgers. Hij moet in zijn school via
begeleiding en via professionaliseringsinitiatieven
daartoe ook de kans krijgen.
In die zin zijn lerarenopleidingen en scholen in
dit domein elkaars partners, waarbij opleiding,
stagebegeleiding en aanvangsbegeleiding nauw
op elkaar aansluiten.
Het is juist dat aspirant-leraren tijdens hun
opleiding slechts een beperkte concrete ervaring
opdoen in de rol van de leraar als partner van
ouders/verzorgers omdat de lerarenopleidingen
zelf geen ouderparticipatie organiseren (studenten
van hogescholen zijn meerderjarige volwassenen).
Studenten in de lerarenopleiding komen
hier vooral mee in contact tijdens hun stage in de
laatste fase van hun opleiding. Meestal gaat het
daarbij om de stage die naast een lesopdracht ook
aspecten van een schoolopdracht bevat. Niet helemaal
onterecht zijn stagescholen hier vaak eerder
terughoudend: niet alle scholen laten studenten
uit de lerarenopleiding toe betrokken te worden bij
initiatieven en communicatie met ouders omwille
van de onervarenheid van de stagestudenten. Toch
kan dit een zeer zinvolle en concrete leerervaring
zijn die, mits een goede voorbereiding, duidelijke
afspraken en onder begeleiding de aspirant-leraar
veel kan bijbrengen.
Het onthaal, de stage- en aanvangsbegeleiding
van stagiaires en beginnende leraren door scholen
is in dit verband erg belangrijk. De leercontext
in een opleiding geeft aspirant-leraren algemene
54