Een nieuw profiel voor de leraar kleuteronderwijs en - Vakgroep ...

actualiteit wordt verweven in verschillende vakken
en komt dus doorheen de ganse lerarenopleiding
aan bod. Studenten worden ook verondersteld om
de actualiteit in hun stagelessen te integreren.
Om een actief engagement te ontwikkelen worden
studenten uitgenodigd om te participeren aan
maatschappelijke projecten die door de lerarenopleiding
vaak worden opgezet, projecten die niet
zelden verweven zijn met de buurt en omgeving.
Maatschappelijke, culturele en levensbeschouwelijke thema’s in de opleiding
Reflecties van Lieve, lector muzische vorming
In de lerarenopleiding kleuteronderwijs wordt de integratie van maatschappelijke en culturele thema’s
in de gehele opleiding ingebed. Een specifieke impuls wordt gegeven in het tweede opleidingsjaar
met het opleidingsonderdeel ‘Maatschappelijke, culturele en levensbeschouwelijke thema’s’.
Studenten krijgen bijvoorbeeld een prachtig artistiek aanbod van ‘Leermeesters’. Zij kiezen uit een
ruim aanbod twee artistieke producties die ze in hun vrije tijd volgen. Hierbij krijgen ze telkens voor
of na de voorstelling een omkaderende workshop aangeboden. Zij noteren hun bevindingen op een
evaluatieblad. De ervaringen van alle studenten worden samengebracht tijdens een globale verwerkingsdag
in de hogeschool waarbij studenten één thema kiezen om verdiepend rond te werken. De
werkwijze die Leermeesters hanteert voorkomt dat het om korte, eenmalige ervaringen gaat. De studenten
zijn nu gedurende enkele maanden ‘bezig’ met artistieke producties en met mogelijkheden
om het artistieke aanbod te integreren in de klaspraktijk. Voor velen is het ook een gelegenheid om
kennis te maken met culturele centra, kunsthuizen, concertzalen of musea en met de reacties van
een heel jong publiek. Een studente merkt hierbij op “Ik wist niet dat kleuters zo van theater kunnen
genieten.”
Een ander terrein waar we ons op begeven: kansarmoede en de ongelijke kansen van kinderen. Ook
hier is er eerst een aanbod door bijvoorbeeld een bezoek aan projecten in het buurtwerk, getuigenissen
van mensen uit het werkveld, een film, … Studenten gaan daarna zelfstandig aan de slag in
groepjes van vier studenten. Ze gaan op zoek naar concrete gegevens, achtergronden, mogelijke
oplossingen en bouwen zo een werkstuk op. De digitale leeromgeving wordt hierbij als communicatiemiddel
gebruikt. Op het einde van de rit is er een werkstuk dat op een interactieve wijze aan de
klasgroep wordt gepresenteerd. De evaluatie steunt deels op peer-evaluatie. Karen heeft een zeer
mooi uitgeschreven observatie van een kleuter uit een kansarm milieu verwerkt in haar werkstuk.
Het was een schrijnend verhaal, maar de studenten beseften dat een brede observatie van het allergrootste
belang is om kansarmoede te detecteren en om elk kind de kans te geven om te groeien.
Enkele citaten uit haar verslag:
“Hoewel het bijna eind april is, was het deze ochtend niet zo warm. De meeste kleuters kwamen nog
met een warme regenjas naar school maar M. niet, ze had een wollen trui aan. We liepen naar ons
klasje en M. liep voor mij. Toen zag ik een groot gat in haar trui. Eens we in de kring zitten gaat M.
stil een in hoekje zitten en zegt bijna niets, ze antwoordt enkel op de vragen die de juf stelt.”
“Tijdens het keuze-aanbod kan M. moeilijk een spelactiviteit kiezen. Ik nodig haar uit om samen met
mij een spel te spelen met verkeersborden. Wanneer we samen een spel spelen zie ik een mondige
M. Plotseling weet ze waarvoor de verkeersborden dienen en zie ik een heel kleine glimlach op haar
gezichtje. Wanneer het spelletje gedaan is vraagt ze heel voorzichtig om het nog eens te spelen. Ik
vraag of er nog vriendjes uit de klas willen meespelen en we spelen het spel nog eens samen met
twee andere kleuters. M. is weer een beetje zwijgzamer, maar doet heel geconcentreerd mee.”
65