Een nieuw profiel voor de leraar kleuteronderwijs en - Vakgroep ...

2.9 Typefunctie 9:
de leraar als lid van de onderwijsgemeenschap
De leraar kan:
✓ deelnemen aan het maatschappelijk debat
over onderwijskundige thema’s;
✓ dialogeren over zijn beroep en zijn plaats in de
samenleving.
Van de leraar wordt verwacht dat hij kan participeren
aan het maatschappelijk debat betreffende
onderwijskundige thema’s. Binnen het onderwijs
kunnen zich immers evoluties aftekenen die van invloed
zijn op de beroepsuitoefening van de leraar.
Denken we maar aan de discussies met betrekking
tot het participatiedecreet. Tegelijk verwijst
deze typefunctie ook naar een openstaan voor de
andere onderwijsniveaus en onderwijsvormen dan
deze waarin de leraar functioneert.
De lerarenopleidingen informeren hun studenten
over de structuur en de kaders van de brede onderwijsgemeenschap.
De studenten leren thuiskomen
in het vakjargon en leren zich een weg te banen in
het Vlaamse onderwijsbeleid (Heyvaert & Janssens,
2007). Zowel de structuur van het onderwijs,
het beleid als de onderwijswetgeving maken deel
uit van het programma. Aandacht wordt besteed
aan andere onderwijssystemen en -modellen in
binnen- en buitenland. Bijzondere aandacht besteden
de lerarenopleidingen aan het buitengewoon
onderwijs.
het departement Onderwijs krijgen de lerarenopleidingen
trouwens voor al hun studenten het
tijdschrift ‘Klasse’. Hieruit worden vaak thema’s
gehaald die exemplarisch worden besproken. Studenten
kunnen ook gericht op zoek gaan naar verdiepende
literatuur rond onderwijs. Vaak gebeurt
dit in het perspectief van een actualiteitsmap, een
eindproef of scriptie.
Naast informatie rond de kaders en de structuur
van het onderwijs oefenen de aspirant-leraren zich
ook in het bespreekbaar maken van brede onderwijsthema’s
en leren ze zich daarover een mening
vormen.
Ook hier zal de beginnende leraar zich niet kunnen
profileren als een volleerde deskundige. Niet alleen
is deze typefunctie een levenslange opdracht;
het vraagt tevens heel wat achtergrondkennis en
jaren ervaring in het werkveld. De studenten worden
uitgedaagd via zelfreflectie hun groei verder
aan te sturen en competenties verder te ontwikkelen
via teamgericht leren en professionaliseringsinitiatieven
in hun verdere loopbaan.
Tegelijk leren de studenten nadenken over hun statuut
en maken ze kennis met onderzoeksresultaten
die betrekking hebben op het beroep van de leraar.
Welke waardering krijgt de leraar in de samenleving?
Hoe is zijn welbevinden? Wat is de gemiddelde
taakbelasting van de leraar, enzovoort. Het
zijn allemaal thema’s die aangegrepen worden
voor discussie in de lerarenopleiding. Op die manier
leren de studenten een stem te laten horen
in het maatschappelijk debat betreffende het
onderwijs en leren ze zich een mening te vormen
over brede onderwijsthema’s. Lerarenopleidingen
werken hiervoor vaak met gastsprekers, discussiegroepen,
debatavonden, cases en projecten.
Studenten worden ook verwezen naar meer omvattende
literatuur en zijn op de hoogte van de meest
gangbare onderwijstijdschriften en websites. Van
61