Een nieuw profiel voor de leraar kleuteronderwijs en - Vakgroep ...

De digitaal portfolio stage wordt binnen de
e-leeromgeving N@tschool opgebouwd en
is een selectieve en doelgerichte verzameling
van werkstukken en documenten van de
student en feedback en reflecties hierop. Centraal
staat de verwerving van basiscompetenties.
Het digitaal portfolio is toegankelijk voor
de student, de medestudenten en de lectoren
die het portfolio begeleiden. Het portfolio bestaat
uit een vaste mappenstructuur die door
het opleidingsteam werd voorgesteld en doorheen
het opleidingstraject wordt gebruikt.
Elke map bevat, afhankelijk van het niveau
in de opleiding en het type stage, een aantal
vaste items, die moeten ingevuld worden.
Deze staan neergeschreven in het stagevademecum.
De leidraad bij de inhoud van de
mappen, de documenten, reflectievragen,…
kunnen aangereikt worden door de portfoliobegeleider.
Daarnaast kan de student zelf
creatief een eigen invulling geven.
• Map administratie: alle documenten en
gegevens nodig om de stage goed te kunnen
laten verlopen.
• Map taken: alle opdrachten, lesplannen,
die tijdens het academiejaar door lectoren
van verschillende opleidingsonderdelen worden
gegeven.
• Map reflectie: reflecties, werkpunten en
sterke punten bij de verschillende stages.
• Map evaluatie: alle evaluatiedocumenten
van lectoren en stagementoren.
• Map verslag: alle verslagen (volgens leidraad
neergeschreven in het stagevademecum)
van de gelopen stages.
De student is de eigenaar van zijn portfolio
en bepaalt zelf wie toegang krijgt tot zijn
portfolio. Hierbij kan hij verschillende bevoegdheden
geven: bijvoorbeeld lezen door
medestudent, lezen en bewerken door portfoliobegeleider.
In de map evaluatie heeft de
student enkel de toestemming om te lezen.
Lectoren kunnen hier hun evaluaties ingeven.
Het grote voordeel van het digitaal portfolio
is de toegankelijkheid van iedereen (die toestemming
heeft), overal en altijd. De student
verzamelt alle informatie van zijn stages, gelopen
tijdens zijn opleiding tot leraar. Deze informatie
blijft bewaard en dit laat de student
toe om het portfolio op cd-rom of een andere
digitale drager te plaatsen en beschikbaar te
stellen bij sollicitaties.
2.5.5 De plaats van actie-onderzoek
In een onderzoeksgerichte lerarenopleiding leren
aspirant-leraren op verschillende wijzen met
onderzoeksresultaten omgaan, ze maken kennis
met tijdschriften waarin onderzoeksresultaten op
een toegankelijke wijze worden gerapporteerd, ze
worden aangemoedigd om nieuwe inzichten in de
praktijk uit te proberen. In de hogescholen wordt
van de studenten een scriptie of eindproef verwacht.
Die opgave laat toe om onderzoeksliteratuur
te verkennen, maar heel vaak voeren studenten
een actie-onderzoek uit. Actie-onderzoek sluit
sterk aan bij het reflecterend ervaringsleren. “Het
belangrijkste verschil zit in de grotere systematiek
van dataverzameling en -analyse en in de meer uitgesproken
manier om kennis te ontwikkelen, die
ook publiek gemaakt wordt (Kelchtermans, 2001,
p. 64). Er wordt uitgegaan van een heel concrete
praktijksituatie, een praktische vraag uit de dagelijkse
onderwijspraktijk, waarrond zoveel mogelijk
materiaal wordt verzameld dat aan een kritische
analyse wordt onderworpen, met als doel de eigen
praktijk te verbeteren. Ieder actie-onderzoeksproject
heeft dan ook zijn eigenheid, omdat het
ingebed is in de specifieke context van de school.
Vaak wordt daarom beroep gedaan op de hulp van
collega’s (observaties, videomateriaal, …)
en leerlingen (evaluaties, taken, …) om dit ‘onderzoeks’materiaal
te verzamelen, probleemstellingen
te definiëren. Actie-onderzoek bevordert het
samenwerkend leren door uitwisseling van opvattingen,
het opnemen van verantwoordelijkheid
in het team en de inzet om bij te dragen tot een
nieuw, concreet concept van onderwijs of praktijk.
Actie-onderzoek is een middel om niet alleen de
eigen praktijk beter te begrijpen en te verbeteren,
maar ook om de klas en schoolomgeving beter te
begrijpen en te leren hoe men ze (in team) kan
veranderen. Actie-onderzoek mag dan ook als
een concrete procedure worden beschouwd om
werk te maken van de professionele ontwikkeling,
zowel voor individuele onderwijsgevenden als voor
teams en organisaties. Meer en meer wordt het
concept ook gehanteerd in projecten van schoolorganisatie-ontwikkeling.
Leraren nemen problemen
onder de loep die ze opmerken in hun dagelijkse
praktijk om zo nieuwe manieren te vinden om met
dergelijke situaties om te gaan en aldus te komen
tot vernieuwingen: ‘de leraar als onderzoeker en
als innovator’. Onderzoekend en samenwerkend
leren levert een niet te onderschatten bijdrage tot
de professionele ontwikkeling van de leraren.
47