Een nieuw profiel voor de leraar kleuteronderwijs en - Vakgroep ...

Woord vooraf
Toen de grondwetsherziening van 1989 een feit werd, betekende dat tegelijkertijd de uitdaging voor de
Nederlandstalige Gemeenschap een eigen onderwijsbeleid op de sporen te zetten. Nu, bijna twintig jaar
later, kan niet worden gezegd dat het onderwijsbeleid in die periode is gestagneerd.
De eerste decreten over de Algemene Raad van het Gemeenschapsonderwijs (19 december 1988), de
Vlaamse Onderwijsraad (31 juli 1990) en niet in het minst, het decreet op Inspectie, Dienst voor Onderwijsontwikkeling
en Begeleiding (17 juli 1991) gaven vrij snel de contouren aan. De lerarenopleiding kon
als vervolg daarop niet achter blijven. Ze werd samen met de nascholing decretaal verankerd op 16 april
1996. In dat decreet werd gesteld dat de werkgever van het onderwijssysteem, in casu de minister van
onderwijs, voorzag in een duidelijk beroepsprofiel met daarvan afgeleide basiscompetenties.
De toenmalige Dienst voor Onderwijsontwikkeling stond voor de pionierstaak die opdracht uit te voeren.
Er was op dat ogenblik een sterk pakket aan wetenschappelijke onderzoeksgegevens voorhanden rond de
taken van de leraars. De ontwerpen werden ook uitvoerig getoetst bij de bestaande lerarenopleidingen,
zodat een meer dan redelijk draagvlak ontstond rond de ketting beroepsprofiel – basiscompetenties –
programma’s.
Het decreet van 6 december 2006 creëerde een vernieuwde lerarenopleiding na het tienjarige bestaan
van de eerste regeling van de Vlaamse lerarenopleiding. Inmiddels was er ervaring opgedaan met de bestaande
beroepsprofielen en basiscompetenties. Gecombineerd met een aantal beleidsprioriteiten van de
Vlaamse Regering, vormden die ervaringen de basis voor het nieuwe – en nu enige – beroepsprofiel van
de leraars in Vlaanderen. Dat enige beroepsprofiel kan uiteraard niet los worden gezien van een vertaling
daarvan voor de leraar kleuteronderwijs, de leraar lager onderwijs en die van het secundair onderwijs.
De tien typefuncties van het beroepsprofiel en de daaruit afgeleide basiscompetenties blijken bij een
eerste kennismaking vaak te beknopt en laten wel eens vragen open over de interpretatie van de taken
en competenties. Vandaar dat we besloten twee informatieve brochures samen te stellen, die respectievelijk
mikken op de leraars basisonderwijs en secundair onderwijs. Daarbij mochten we een beroep doen
op belangrijke sleutelfiguren uit de diverse opleidingsniveaus. Deze auteurs hebben grote inspanningen
geleverd om deze brochures tot stand te brengen. Wij zijn er hen erg dankbaar voor, te meer dat we er nu
kunnen op rekenen dat de boodschap van het beroepsprofiel in relatie met de basiscompetenties correct
en genuanceerd wordt overgebracht. De teams van de diverse lerarenopleidingen zullen er een belangrijke
bron in vinden om hun programma’s vorm te geven.
Roger Standaert
Directeur Curriculum
7