Een nieuw profiel voor de leraar kleuteronderwijs en - Vakgroep ...

mele structuur). Deze initiatieven maken uiteraard
deel uit van een bredere visie op participatieve
schoolcultuur.
Aspirant-leraren worden geïnformeerd over de
werking van ouderverenigingen en hun koepelorganisaties.
Afhankelijk van keuzen tijdens hun opleiding
en het aanbod van het opleidingsinstituut
zijn stage- en verkenningsactiviteiten in het ouderverenigingswerk
mogelijk. Via actualiteitsmappen
leren opleidingen (onder andere via de websites
van de koepelorganisaties) de stellingnamen van
de ouderverenigingen volgen en begrijpen. Uiteraard
worden tijdens de opleiding ook de decretaal
opgelegde participatieorganen waarbij ouders op
school betrokken zijn toegelicht. Het is daarbij niet
de bedoeling de aspirant-leraren tot specialisten
inzake het participatiebeleid van ouders en scholen
te vormen. De studenten krijgen het wettelijke
kader mee als achtergrondinformatie, zodat ze
zich als toekomstig leraar kunnen positioneren
binnen het beleid dat elke school (anders) voert
ten aanzien van de participatie en betrokkenheid
van ouders. Zij kunnen als de nood zich voordoet,
op zoek gaan naar de wetteksten en verdiepende
literatuur rond dit thema.
Het spreekt voor zich dat het theoretisch kunnen
plaatsen van ouderparticipatie en -betrokkenheid
binnen een informeel en formeel kader niet
voldoende is om als leraar de rol als partner van
de ouders/verzorgers terdege op te nemen. Dat
vooronderstelt naast kennis een aantal vaardigheden.
Hierbij moet worden opgemerkt dat een
aantal van deze vaardigheden eerder exemplarisch
en niet altijd binnen het domein van relaties met
ouders/verzorgers kunnen worden ingeoefend.
Aanvangsbegeleiding en ondersteunen bij het
reflecteren over de jobinvulling eens men voor de
klas staat, is hier cruciaal. Vooral tijdens de stages
worden studenten gestimuleerd om – onder begeleiding
– het informele en formele domein van
contacten met ouders op te volgen. Dit maakt deel
uit van de oriëntering op de brede schoolopdracht
die achter het stageconcept van de opleidingen
schuilgaat. Uiteraard zijn de opleidingen hier
aangewezen op de actieve medewerking van de
stagescholen en dit zowel voor de stage-invulling
als voor de stagebegeleiding.
Zoals gezegd komen binnen de opleidingen een
aantal basisvaardigheden aan bod die ook in contacten
met ouders/verzorgers een rol spelen. De
gebruikte didactiek in de lerarenopleidingen rond
taalgebruik en communicatie bij studenten focust
vooral op het ontwikkelen van algemene communicatieve
en sociale vaardigheden bij kandidaatleraren.
Het is de bedoeling ze voldoende inzicht
in het eigen communicatieve handelen te doen onderkennen
en ze voldoende reflectieve vaardigheden
en instrumenten bij te brengen om zichzelf in
verschillende communicatieve situaties te kunnen
inschatten en telkens weer te leren om er efficiënt
mee om te gaan. Studenten worden gewezen
op het belang van een gepaste communicatie,
afhankelijk van de communicatiecontext waarin zij
terecht komen. Het is echter niet haalbaar om studenten
voor te bereiden op alle mogelijke concrete
communicatieve situaties in alle mogelijke klas- en
schoolculturen. In de stageperiodes maken de
studenten slechts een aantal communicatieve situaties
mee in een beperkt aantal scholen waarin
hun taalvaardigheid (beperkt) aan bod komt.
Tijdens de opleiding leren en oefenen de studenten
de basisprincipes van vergaderen, notuleren,
onderhandelen, conflicthantering, verwijzingsgesprek,
motiverend en adviserend gesprek, slechten
goed-nieuwsgesprek, supervisiegesprek, vragen
stellen, teksten schrijven in een correcte taal
en stijl, een presentatie of uiteenzetting geven,
solliciteren, opdrachten geven, vertellen, lezen,
enzovoort. Het belangrijkste daarbij is echter dat
zij zichzelf in het toepassen van deze vaardigheden
leren inschatten, dat ze open staan voor kritiek en
dat zij via zelfreflectie kunnen detecteren op welk
vlak zij zich nog verder moeten ontwikkelen.
52