ram213-beschermingsprogramma-archeologie-2013

Recommendations

Info

213 — 188800 189100 189400 189700 m NAP 53,0 48,0 43,0 418400 418700 419000 419300 38,0 33,0 28,0 23,0 18,0 13,0 8,0 Afb. 20.2 Ligging van de Mookerschans op het AHN. 1:7.500 Bron: AHN schans boven het dal bood een strategisch belangrijk uitzicht over de circa 35 m lager gelegen rivier. Ook de nabijheid tot de weg die vanuit Nijmegen zuidwaarts leidde en die ter hoogte van Mook een smalle, moerassige passage van de rivier volgt, zal bepalend zijn geweest voor de locatiekeuze. Bodemkundig is de locatie van de Mookerschans gekarteerd als een holtpodzolgrond, in grof zand.
214 — 253 Kruysen 1974, 178; Smeets 1998, 36. 254 Stoepker 1989; 1990. 20.2.2 Archeologische en historische context De Mookerschans is een vierkante, vierpuntige schans met aan de noordzijde hele bastions en aan de zuidzijde halve bastions. De flanken van de bastions staan niet loodrecht op de coutine, wat erop wijst dat bij de bouw het verbeterde Oud-Nederlandse stelsel is gevolgd. Op basis van deze typomorfologische gronden kan de aanleg waarschijnlijk in de tweede helft van de zeventiende eeuw worden gedateerd.253 Hoewel de naam een relatie met de slag op de Mookerheide op 14 april 1574 suggereert, is het onwaarschijnlijk dat het complex toen is aangelegd (zie hierboven). Concrete gegevens over de aanlegdatum zijn niet bekend, maar uit geschreven bronnen blijkt dat de schans in 1639 nog niet bestond. Een aanlegdatum ergens in de tweede helft van de zeventiende eeuw ligt het meest voor de hand. Naast de bouwdatum is ook de functie van de schans onduidelijk. Een optie is dat de Mookerschans deel heeft uitgemaakt van een serie geretrancheerde (verschanste) kampen. Een andere mogelijkheid is dat het gaat om een oefenkamp van Staatse troepen. In beide gevallen lijkt de aanleg verband te houden met de functie die de Mookerheide van de zestiende tot in de negentiende eeuw heeft vervuld. Zij fungeerde in die periode namelijk als een troepenverzamelplaats bij voorgenomen militaire operaties en als oefenterrein voor het leger van de Republiek en later van het Koninkrijk der Nederlanden. In december 1989 heeft de toenmalige Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodem onderzoek (ROB) op verzoek van de gemeente Mook een proefsleuvenonderzoek uitgevoerd. Het doel was tot een verantwoorde restauratie dan wel consolidatie van het complex te kunnen komen.254 Daarbij werden vijf sleuven gegraven. Nadere gegevens over de datering of relevante vondsten leverde het onderzoek niet op. Wel bleek dat de wal wordt omringd door een 4 m brede spitsgracht met een diepte van 170 cm. Aan de binnenzijde van de wal ligt een kleinere greppel met een diepte van 40-80 cm. De hoogte van de aarden wallen bedroeg slechts 80-100 cm. Op maaiveldniveau was de basis van de wal 2,5 tot 4,5 m breed. De restauratie en consolidatie vonden plaats in 1992. Bij deze werkzaamheden is de greppel aan de binnenzijde niet hersteld. De gracht aan de buitenzijde is wel aangepakt. 20.2.3 Gespecificeerde archeologische verwachting Op het Archeologisch Hoogtebestand Nederland (AHN) ziet de schans er behoorlijk gaaf uit. Vermoedelijk zal zij nagenoeg in haar geheel bewaard zijn gebleven, zij het dat onderdelen ervan vooral door erosie kunnen zijn aangetast. Het gaat hierbij om resten van spitsgrachten, wallen en greppels. Daarnaast kunnen worden aangetroffen: • sporen van het gebruik van de schans, zoals sporen van lichte bebouwing en/of tenten, waterputten, afvalkuilen, latrines en haardvlekken van kampvuren; • vondstmateriaal dat met het gebruik van de schans te maken heeft gehad, zoals aardewerk, glas, loden kogels, musketflinten en dergelijke; • resten die verband houden met het houden en stallen van paarden. 20.2.4 Onderzoeksvragen Voor het veldonderzoek zijn de volgende onderzoeksvragen opgesteld: 1. Wat zijn de aard, omvang, diepteligging en datering van de archeologische resten? 2. Wat is de exacte locatie van de omgrachting? 3. Wat is de stratigrafische opbouw van de omgrachting? 4. Wat is de uitstulping aan de zuidzijde van de schans die op het AHN te zien is? Is dat een recente ingreep of een fout in het AHN? 5. Leveren het booronderzoek en de metaaldetectie aanwijzingen op voor gebruik van het binnenterrein en waar bestaan deze uit? 6. Wat is de aard van het gebruik van het binnenterrein dat op basis van het booronderzoek en de metaaldetectie kan worden vast gesteld? 7. Hoe gaaf is het object en hoe is het geconserveerd?
Page 1 and 2:
213 Rapportage Archeologische Monum
Page 3 and 4:
Colofon Rapportage archeologische M
Page 5 and 6:
Infrastructuur en begraven in Romei
Page 7 and 8:
6 — boord die duiden op de aanwez
Page 9 and 10:
8 — aangelegd om de stad Grol te
Page 11 and 12:
10 — 2 1 27 23 3 20/21/22 26 24 2
Page 13 and 14:
12 — 5 Dit zijn terreinen die nie
Page 15 and 16:
14 — Nederzettingen en landschapp
Page 17 and 18:
16 — 2.1.2 Administratieve gegeve
Page 19 and 20:
18 — 14 Stiboka 1975. 15 GWT: gro
Page 21 and 22:
20 — 204750 204800 204850 204900
Page 23 and 24:
22 — Afb. 2.5 Het booronderzoek i
Page 25 and 26:
24 — 205 205 206 206 Blericks c h
Page 27 and 28:
26 — Deelgebied Zuid Raai A-A’
Page 29 and 30:
28 — 30 kwam direct onder het maa
Page 31 and 32:
30 — 205725 205750 377775 102 103
Page 33 and 34:
32 — Tabel 2.2 Overzicht van vond
Page 35 and 36:
34 — Tabel 2.4 Resultaten van de
Page 37 and 38:
36 — worden gehouden met de aanwe
Page 39 and 40:
38 — 27 Deeben et al. 2006. 2.4.2
Page 41 and 42:
40 — 205 205 206 206 Blericks c h
Page 43 and 44:
42 — 3.1.2 Administratieve gegeve
Page 45 and 46:
44 — 3.2.2 Archeologische en hist
Page 47 and 48:
46 — 42 Een stuk gewei van een ed
Page 49 and 50:
48 — 4. Wat is de gaafheid van de
Page 51 and 52:
50 — 18,75 0 12,5 25 50 75 100 12
Page 53 and 54:
52 — ding. Op het aangrenzende, h
Page 55 and 56:
54 — Tabel 3.2 Waardering Tungelr
Page 57 and 58:
56 — 173 175 174 175 174 176 176
Page 59 and 60:
58 — 173500 433000 Afb. 4.2 Resul
Page 61 and 62:
60 — 52 De Boer et al. 2003, 69:
Page 63 and 64:
62 — 168 170 172 508 510 512 Visv
Page 65 and 66:
64 — Afb. 5.2 Riviersysteem van S
Page 67 and 68:
66 — als afzonderlijke AMK-terrei
Page 69 and 70:
68 — 62 Huisman, Jongmans & Raema
Page 71 and 72:
70 — 77 Prummel et al. 2009. 78 D
Page 73 and 74:
72 — Tabel 5.2 Waardering Swifter
Page 75 and 76:
74 — 230 231 232 233 591 592 593
Page 77 and 78:
76 — 87 Bakker 1979. Voor uitgebr
Page 79 and 80:
78 — 98 Deze paragraaf is gebasee
Page 81 and 82:
80 — 6.3 Conclusies en waardering
Page 83 and 84:
82 — 198 199 200 201 592 593 594
Page 85 and 86:
84 — 106 Beckerman 2006. 107 De R
Page 87 and 88:
86 — De omvang van de nederzettin
Page 89:
88 — 112 Jager 1989; zie ook Fokk
Page 92 and 93:
91 — waardoor ze vanuit de lucht
Page 95 and 96:
94 — 229 230 231 232 564 565 566
Page 97 and 98:
96 — 8.2.2 Archeologische en hist
Page 99 and 100:
98 — 231000 232000 10 9 Noordsche
Page 101 and 102:
100 — Tabel 8.1 Waardering Noords
Page 103 and 104:
102 — 165 166 167 168 442 443 444
Page 105 and 106:
104 — heuvel was al eerder bekend
Page 107 and 108:
106 — 166500 167000 43.466 444500
Page 109 and 110:
108 — 160 161 162 163 Amerongen 4
Page 111 and 112:
110 — 127 Smit 2007. 10.2.2 Arche
Page 113 and 114:
112 — Tabel 10.1 Waardering Amero
Page 115 and 116:
114 — 152 153 154 155 451 452 453
Page 117 and 118:
116 — 152000 153000 154000 m NAP
Page 119 and 120:
118 — Tabel 11.1 Waardering Maarn
Page 121 and 122:
120 — 172 173 174 175 456 457 458
Page 123 and 124:
122 — 173600 174000 174400 174800
Page 125 and 126:
124 — 173500 174500 457500 456500
Page 127 and 128:
126 — 184000 184250 184500 456950
Page 129 and 130:
128 — 12.3.2 Resultaten van het v
Page 131 and 132:
130 — 12.4 Conclusies en waarderi
Page 133:
132 — 173500 174500 456500 457500
Page 136 and 137:
13 Laatneolithische sporen in Haarl
Page 138 and 139:
137 — 104 105 106 107 487 488 489
Page 140 and 141:
139 — 105800 105800 106200 106200
Page 142 and 143:
141 — terpreteerd als afkomstig v
Page 144 and 145:
143 — aangemeld bij Archis onder
Page 146 and 147:
145 — -100 -90 -75 -60 -45 -25 0
Page 148 and 149:
147 — 106500 106750 A 200 A Camer
Page 150 and 151:
149 — 4400 4200 Radiocarbon deter
Page 152 and 153:
151 — 8. Zijn er archeologische i
Page 154 and 155:
153 — Tabel 13.3 Waardering laatn
Page 157 and 158:
156 — Infrastructuur en begraven
Page 159 and 160:
158 — 175 176 177 178 316 317 318
Page 161 and 162:
160 — geweest, in de eerste en de
Page 163 and 164: 162 — niet aan de orde, omdat de
Page 165 and 166: 164 — 177 178 179 180 356 357 358
Page 167 and 168: 166 — 178000 179000 Tungelroy Maa
Page 169 and 170: 168 — rijen is een aantal kleine
Page 171 and 172: 170 — Afb. 15.7 De gereconstrueer
Page 173 and 174: 172 — 181 182 183 184 Alverna 420
Page 175 and 176: 174 — droogte in het Boreaal en l
Page 177 and 178: 176 — 0 2,5 5 7,5 10 12,5 15 17,5
Page 179 and 180: 178 — 1 2 3 4 5 6 7 m 0 1 m 7 m 6
Page 181 and 182: 180 — Tabel 16.1 Waardering tumul
Page 183: 182 — de bescherming van het nabi
Page 186 and 187: 17 Een (handels)nederzetting in Lei
Page 188 and 189: 187 — door (sub)recente grondwerk
Page 190 and 191: 189 — Tabel 17.1 Waardering (hand
Page 192 and 193: 191 — voor anorganische artefacte
Page 194 and 195: 18 De middeleeuwse omwalling te App
Page 196 and 197: 195 — rechtgetrokken beken liggen
Page 198: 197 — 165500 165600 165700 165800
Page 201 and 202: 200 — 165000 166000 467000 468000
Page 203 and 204: 202 — 70 71 72 73 Tholen 391 392
Page 205 and 206: 204 — Aan het begin van de achtti
Page 207 and 208: 206 — ommuring, torens, poorten e
Page 209 and 210: 208 — 248 Bult et al. 2006. 249 L
Page 211 and 212: 210 — Verdediging vanaf de vroege
Page 213: 212 — 188 189 190 191 417 418 419
Page 217 and 218: 216 — Afb. 20.4 De omgeving van d
Page 219 and 220: 218 — -42 -32 -27,5 -22 -12,5 -4
Page 221 and 222: 220 — Afb. 20.9 Driedemensionele
Page 223 and 224: 222 — Tabel 20.1 Waardering Mooke
Page 225 and 226: 224 — 188 189 190 191 417 418 419
Page 227 and 228: 226 — 189000 189250 189500 419500
Page 229 and 230: 228 — 21.2.3 Gespecificeerde arch
Page 231 and 232: 230 — 189200 189250 189300 419700
Page 233 and 234: 232 — 0 5,5 13 18 23 3 0,5 38 45
Page 235 and 236: 234 — andere militaire operaties.
Page 237 and 238: 236 — 195 196 197 198 325 326 327
Page 239 and 240: 238 — Landweertracé (Renes 1988;
Page 241 and 242: 240 — 296 Datema 2009; AMW 2006;
Page 243 and 244: 242 — geërodeerde grond deels ge
Page 245 and 246: 244 — zwak humeus, zwak siltig za
Page 247 and 248: 246 — 0 6 12,25 17,7 23 m m NAP 1
Page 249 and 250: 248 — 196750 197000 197250 197500
Page 251 and 252: 250 — 196750 197000 197250 325250
Page 253 and 254: 252 — 22.4.4 Omschrijving van het
Page 255 and 256: 254 — 236 238 240 242 448 450 452
Page 257 and 258: 256 — Afb. 23.2 Verloop van de ci
Page 259 and 260: 258 — Afb. 23.4 Overzicht van de
Page 261 and 262: 260 — Afb. 23.5 Overzicht van de
Page 263 and 264: 262 — Begrenzing voorgesteld monu
Page 265 and 266:
264 — 93 94 95 462 463 464 465 Be
Page 267 and 268:
266 — 327 Modderman 1982; Bosch &
Page 269 and 270:
268 — 337 Orsel 2012; Dolmans 200
Page 271 and 272:
270 — Tabel 24.1 Waardering van d
Page 273 and 274:
272 — 211 212 213 214 572 573 574
Page 275 and 276:
274 — Afb. 25.2 De bult van Marum
Page 277 and 278:
276 — 212800 212900 213000 573300
Page 279 and 280:
278 — Aanvullende vragen zijn: 5.
Page 281 and 282:
280 — -2 0 8 12 16 20 24 28 30 32
Page 283 and 284:
282 — Oost b47 b48 b49 West b50 4
Page 285 and 286:
284 — Tabel 25.2 Overige vondsten
Page 287 and 288:
286 — 25.4 Conclusies en waarderi
Page 289 and 290:
288 — 212500 213000 213500 573000
Page 291 and 292:
290 — Scheepvaart in de nieuwe ti
Page 293 and 294:
292 — 106 108 110 112 555 557 559
Page 295 and 296:
294 — slibhoudend zeezand. Deze s
Page 297 and 298:
296 — Tabel 26.1 Geborgen lading
Page 299 and 300:
298 — 387 Maarleveld & Overmeer i
Page 301 and 302:
300 — 391 Zie Vos (2012) voor de
Page 303 and 304:
302 — Kort, J.W. de, 2010: Nederw
Page 305 and 306:
304 — Raemaekers, D.C.M., I. Devr
Page 307 and 308:
306 — Giffen, A.E. van, 1940: De
Page 309 and 310:
308 — Valk, L. van der, 1992: Mid
Page 311 and 312:
310 — Rietkerk, M., 1996: Vroegmi
Page 313 and 314:
312 — Tichelman, G., 2011: De Loh
Page 315 and 316:
314 — Janssen, H.L., 1990: The ar
Page 317 and 318:
316 — Stikker, N., 1988: Twee pak
show all

ram213-beschermingsprogramma-archeologie-2013

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?