ram213-beschermingsprogramma-archeologie-2013

259
—
Tabel 23.1 Waardering van de circumvallatielinie rond Groenlo
Waarden Criteria Scores
Hoog Midden Laag
beleving schoonheid 3
herinneringswaarde 3
fysieke kwaliteit gaafheid 3
conservering 2
inhoudelijke kwaliteit zeldzaamheid 3
informatiewaarde 3
ensemblewaarde 3
representativiteit
n.v.t.
Grote delen van de twee zuidelijke, binnen de
grachtenring gelegen bastions en de grachtenring
daarvoor zijn nog zichtbaar in het landschap.
De Hollandse Schans is te zien op recente
luchtfoto’s. In een tweetal boringen is mogelijk
sprake van grondsporen. Beide zijn aangetroffen
onder een laag die waarschijnlijk het gevolg is
van landegalisatie. In een boring was nog een
deel van de opgebrachte grond van een bastion
aanwezig met een dikte van 1 m. Ook werd in
een boring op een diepte van 0,30-0,70 m een
rommelige laag aangetroffen die mogelijk wijst
op een deel van de buitenwal. Afgezien van fragmentjes
baksteen en houtskoolresten zijn geen
vondsten gedaan in de sporen. Wel zijn in een
voerkuil twee gespen aangetroffen van een type
dat al in de zestiende eeuw voorkomt. De noordelijke
bastions zijn geheel verdwenen.
Om de begrenzing van de linie op een aantal locaties
nader te preciseren is in 2011-2012 een inventariserend
veldonderzoek (booronderzoek,
geofysisch-onderzoek en proefsleuvenonderzoek)
uitgevoerd.321 Dit onderzoek vond plaats in
het kader van het uitvoeringprogramma behorende
bij het convenant tussen de gemeente
Oost-Gelre en de provincie Gelderland.322
Beleving
De belevingswaarde van de linie blijkt uit het beleid
van zowel de provincie Gelderland, de gemeenten
Oost-Gelre en Berkelland, alsook de
vele activiteiten die rond de linie en het ontzet
van het voormalige Grol plaatsvinden.
De herinneringswaarde is hoog. Hoewel de linie
maar kortstondig heeft bestaan, is deze van grote
historische betekenis geweest. Er zijn lofdichten,
geuzenliederen, rockliederen en kinderboeken
over geschreven.323 De verwijzing naar het
beleg is in tal van producten uit de Achterhoek
terug te vinden en vandaag de dag worden er
allerlei activiteiten rond deze linie georganiseerd.324
Er zijn fiets- en wandeltochten en tijdens
een tweejaarlijks festijn wordt de Slag om
Grolle nagespeeld.
De linie is echter niet alleen een verhaal van de
historische gebeurtenissen en re-enacting. Van
de linie en de handelingen die daar in het verleden
hebben plaatsgevonden, zijn ook nog veel
resten bewaard gebleven. Enkele onderdelen
zijn nog aan het maaiveld zichtbaar. Andere zijn
alleen als grondspoor geconserveerd. Sommige
elementen, zoals de Engelse Schans, zijn gerestaureerd
(afb. 23.5).
23.3 Conclusies en waardering
23.3.1 Waardering
Het terrein wordt hieronder gewaardeerd op
basis van de in de KNA 3.2 gehanteerde criteria
(tabel 23.1).
Fysieke kwaliteit
De fysieke kwaliteit van het monument is middelmatig
tot hoog. Op de meeste locaties zijn
nog archeologische resten van de linie aanwezig
in de vorm van grondsporen. Daarnaast zijn enkele
onderdelen van de linie nog als verhogingen
zichtbaar in het landschap. Vanwege de lage
grondwaterstanden is de conservering van organische
materialen laag. Anorganische materialen
zijn naar verwachting goed geconserveerd.
321 Schabbink & Boshoven in voorbereiding.
322 Projectplan 2011; zie ook De Roode &
Van den Berghe 2008.
323 Onder andere Vondel 1627; anonymus,
‘Een nieu Liedeken, opt Belegh van Grol’
in Kuiper 1924, 266; Van Dam 2006;
Normaal 2004.
324 Onder andere het Kanonbier van
Grolsch. Daarnaast is onder meer het het
stadion van FC Twente, de Grolsch Veste,
vernoemd naar dit beleg.