Jaarverslag 2009 - CBF

De komende jaren verwachten we extra te investeren in
onze IT-systemen. Daarmee ondersteunen we projecten
gefinancierd door meer dan één donor, en de interactie
met de veldkantoren, andere Oxfams en
partnerorganisaties. De investering in IT verbetert ons
kennismanagement, maar wordt ook ingegeven door het
toenemend belang van online campagne voeren. De
kosten voor onderzoek naar innovatie van
ontwikkelingshulp zullen naar verwachting gefinancierd
worden door extra projectsubsidies van
overheidsinstanties en internationale fondsen.
2.5 Onze omgeving
De wereld waarin Oxfam Novib opereert is in 2009
enorm veranderd. Terwijl de wereldwijde crises in de
ontwikkelingslanden een toename van de extreme
armoede veroorzaakten, ontstond in Nederland een
scherpe discussie over de effectiviteit van
ontwikkelingssamenwerking. Hoe beïnvloedden deze
ontwikkelingen ons werk en hoe reageerden wij daarop
2.5.1 Scherpe toename armoede in 2009
De armsten zijn dubbel de dupe
Werkloosheid, die in ontwikkelingslanden vrouwen meer
treft dan mannen, leidde niet alleen tot conflicten binnen
gezinnen, maar zorgde er ook voor dat er geen geld was
voor bijvoorbeeld medicijnen. Mensen staken zich in de
schulden. Partnerorganisaties in verschillende landen
meldden dat afbetalingen van microkredieten teruglopen.
Ook de regeringen in ontwikkelingslanden ontvingen
minder inkomsten. Exporten, die normaliter harde valuta
opleveren om schulden te kunnen afbetalen, daalden.
Tegelijkertijd herzien de rijke landen hun budgetten en
dreigt het gevaar dat financiële gaten worden gedicht met
geld dat oorspronkelijk bedoeld was voor
ontwikkelingshulp en steun aan arme landen om zich aan
te passen aan klimaatveranderingen. Op die manier zijn
de armsten dubbel de dupe van de crises, waaraan zij
het minst hebben bijgedragen.
Van onze partnerorganisaties had in 2009 ongeveer twee
derde minder te besteden. Vooral internationale NGO’s
kregen minder geld van donoren. De helft van de
partners reduceerde de activiteiten en een kwart van hen
bereikte minder mensen.
2009 was het jaar van de wereldwijde crises. Op de
kredietcrisis volgde een forse economische recessie. De
prijzen van voedsel daalden wel, maar niet naar de
niveaus van vóór de prijsexplosies. En ondanks dat
extreme droogtes én wateroverlast regelmatig in het
nieuws waren, kwamen regeringen tijdens de klimaattop
in Kopenhagen niet tot een gezamenlijke aanpak van de
klimaatcrisis.
Bij elkaar opgeteld zorgden de crises voor een scherpe
toename van de extreme armoede. Eind 2009 leefden
1,4 miljard mensen van minder dan 1 dollar per dag. Dat
waren 50 miljoen mensen meer dan in 2008.
De extra armoede werd vooral veroorzaakt door
toegenomen werkloosheid en hoge voedselprijzen. Door
afnemende buitenlandse investeringen in
ontwikkelingslanden raakten tientallen miljoenen mensen
hun baan kwijt. Daar kwam bij dat migranten die in rijke
landen werken, minder geld naar hun familie in het land
van herkomst stuurden. De Wereldbank becijferde dat
met elk procent daling van de economische groei in de
ontwikkelingslanden 20 miljoen mensen meer onder de
armoedegrens komen.
2.5.2 Hulp helpt, maar er is veel méér nodig
Terwijl de armoede in de wereld scherp opliep, kwam
ontwikkelingshulp in Nederland meer dan ooit onder vuur
te liggen. Toch juicht Oxfam Novib het debat over de
effectiviteit van de hulp toe.
De discussie over de effectiviteit van ontwikkelingssamenwerking
wordt in ons land breed gevoerd. En dat is
prachtig. Wij zijn de eersten die willen dat hulp zo
effectief mogelijk is, en alles wat daaraan bijdraagt, is
welkom. Wij doen alles wat in ons bereik ligt, maar
ontwikkelingssamenwerking alléén kan armoede niet
oplossen.
Zo zijn er bijvoorbeeld wereldwijd afgesproken
handelsregels. Die staan ons werk soms danig in de
weg. Om dit te veranderen spreken we iedereen die maar
iets kan betekenen aan op hun rol: overheden, bedrijven
én consumenten. Want ons werk effectiever maken, dat
hoort ook bij ons werk.
Het debat over de effectiviteit van hulp is ook een uiting
van verantwoordelijkheidsbesef, vindt algemeen
directeur Farah Karimi. ‘Ontwikkelingssamenwerking
helpt en is onmisbaar. Maar er is veel méér nodig.’
12