Jaarverslag 2009 - CBF

ontwikkelingssamenwerking. Mede onder invloed van
hulpsceptici, maar ook door het werk van meer
genuanceerde onderzoekers, was er in 2009 volop
discussie over de effectiviteit van de hulp en de
(onbedoelde) afhankelijkheid die het kan creëren. Als
bijdrage aan dit debat schreef Farah Karimi, algemeen
directeur van Oxfam Novib, het essay De Kracht van het
zelfdoen. Daarin zette zij uiteen hoe Oxfam Novib, tegen
de krachten van het marktfundamentalisme in,
resultaatgericht strijdt voor duurzame ontwikkeling en
mondiale rechtvaardigheid.
In de strijd tegen armoede als onrecht laten wij ons
inspireren en motiveren door onze Zuidelijke partners. Zij
behalen, met onze steun, onder de moeilijkste
omstandigheden concrete resultaten. Zo zagen, ondanks
de opeenstapeling van crises, in 2009 2,4 miljoen
mensen hun inkomens- en voedselzekerheid verbeteren.
Daarnaast kregen 36,5 miljoen kinderen en volwassenen
goed onderwijs, bijvoorbeeld van onze partner Pratham
in India. Ook is het, onder meer via ons innovatiefonds,
in de afgelopen drie jaar gelukt om 2,4 miljoen vrouwen,
mannen en kinderen voorlichting te geven over het
voorkomen van hiv en aids. Verder ontvingen 7 miljoen
mensen een kleine lening om een eigen bedrijfje te
beginnen. Een bijzondere vorm van ondernemerschap
werd gestimuleerd via het Media Development Loan
Fund. Dit fonds versterkt vrije media in zich
ontwikkelende democratieën en voorziet daarmee
tegelijkertijd miljoenen mensen van nieuws. Daarnaast
werkten diverse partners hard aan een grotere deelname
van vrouwen aan maatschappelijke en politieke
processen. In Zuid-Azië slaagde Violence against
Women in Politics erin om veel vrouwen in politieke
organen opgenomen te krijgen, en te houden door hen in
hun werk te ondersteunen en te beschermen.
Maar met het scheppen van betere voorwaarden op
lokaal niveau alleen zijn we er nog niet. Voor duurzame
ontwikkeling in het Zuiden zijn ook veranderingen op
regionaal, nationaal en zelfs mondiaal niveau nodig. Hoe
urgent dat is, laat de enorme impact van de huidige
crises zien. Daarom heeft Oxfam Novib zich het
afgelopen jaar ook flink ingespannen voor beleids- en
gedragsveranderingen in het Noorden.
Oxfam International, effectief samenwerken op
lokaal en mondiaal niveau
Wij zijn een enthousiast lid van Oxfam International, een
confederatie van veertien gelijkgestemde organisaties.
Samen vormen wij een krachtige ontwikkelings- en
campagne-organisatie die op mondiaal niveau opkomt
voor de rechten van mensen die in armoede leven. In
2009 wezen we onder meer op de gevolgen van de
krediet- en de voedselcrisis. Daarbij richtten we ons tot
het Internationaal Monetair Fonds, de Wereldbank, de
G20 en de Wereld Voedsel Organisatie. Daarnaast
vroegen we ook aandacht voor de gevolgen van de
klimaatverandering voor mensen in ontwikkelingslanden.
Samen met partners als Greenpeace en het World
Wildlife Fund waren wij een zichtbaar pleitbezorger van
een eerlijke, ambitieuze en bindende
klimaatovereenkomst. Wereldwijd georganiseerde
‘climate hearings’ toonden op indringende wijze aan
welke schadelijke gevolgen klimaatverandering nu al
voor mensen heeft. Daarom is het van essentieel belang
dat niet alleen verdere klimaatverandering wordt
voorkomen, maar ook dat ontwikkelingslanden de
mogelijkheid krijgen zich aan te passen aan de gevolgen
van een veranderend klimaat. Zo ondersteunen partners
in Ethiopië en Zimbabwe boeren en boerinnen bij het
ontwikkelen van zaden, die bijvoorbeeld minder water
nodig hebben of juist meer water kunnen verdragen. Met
enig succes hebben we bij de Nederlandse overheid en
de Europese Unie gepleit voor meer financiering voor het
aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering.
Een andere activiteit van Oxfam International, naast
lobbyen en campagnevoeren, is het stimuleren van
zuidelijke partners zich zo te ontwikkelen dat ze op eigen
benen kunnen staan en een volwaardig lid van de
confederatie kunnen worden. Dat is in 2008 gelukt met
Rostros y Voces uit Mexico. Oxfam India is aspirant-lid.
Zo hebben wij als Oxfam Novib in 2009 stapsgewijs onze
programma’s in die landen kunnen overdragen aan onze
nieuwe zusterorganisaties.
Een derde prioriteit van de Oxfam-familie was het
verhogen van de eigen effectiviteit in Zuidelijke landen.
Daarvoor is het afgelopen jaar een nieuwe manier van
samenwerken ontwikkeld. Zo wordt niet alleen het aantal
Oxfams dat in hetzelfde land werkt flink teruggebracht.
Nog belangrijker is dat één Oxfam-lid het voortouw krijgt
bij het versterken en verbinden van de verschillende
programma’s. Zo kunnen we niet alleen de effectiviteit
van ons werk vergroten, maar ook de belangen van onze
partners, zowel op lokaal als mondiale niveau, beter
behartigen.
De Oxfams hebben in 2009 intensief samengewerkt op
het gebied van humanitaire hulpverlening. Helaas
ondervonden wij, net als onze lokale partners, veel
tegenwerking van overheden en oorlogvoerende partijen
in gebieden zoals Gaza en Zimbabwe. De
6