Overeenstemming tussen het arbeidsrecht en de ...

ARBEIDSONGESCHIKTHEID IN HET ARBEIDSRECHTDe wet zelf zegt van verschillende gebeurtenissen die als overmacht kunnen gekwalificeerdworden, dat zij de uitvoering van de overeenkomst schorsen. Hierbij maakt de wet geen onderscheidnaargelang de gevolgen van deze gebeurtenissen tijdelijk of definitief zijn. Zo is ook tenaanzien van een arbeidsongeschiktheid bepaald dat de onmogelijkheid voor de werknemer omzijn werk te verrichten ten gevolge van ziekte of ongeval, de uitvoering van de overeenkomstschorst. Het Hof van Cassatie aanvaardt nochtans dat een definitieve onmogelijkheid om eenarbeidsovereenkomst uit te voeren wegens arbeidsongeschiktheid, een geval van overmacht iswaardoor de arbeidsovereenkomst beëindigd wordt. 173Rechtsleer en (lagere) rechtspraak hebben lang kritiek geuit op deze visie. 174 Het heeft niet veelzin om deze kritiek hier te herhalen omdat het Hof van Cassatie hardnekkig bij zijn standpuntbleef. Bovendien beoordeelt het Hof van Cassatie het al dan niet arbeidsgeschikt zijn aan dehand van het werk dat de werknemer in het kader van zijn arbeidsovereenkomst moet verrichten.Kan de werknemer het overeengekomen werk definitief niet meer doen dan kan de werkgeverzich op overmacht beroepen. Hij is niet verplicht de werknemer een ander werk aan tebieden, ook al zijn er in de onderneming nog veel andere taken die de werknemer wel aankan.De werkgever is evenmin verplicht de arbeidspost aan te passen ook niet wanneer die aanpassingvoor gevolg heeft dat de werknemer wel verder kan blijven werken.Het Hof van Cassatie hield in zijn rechtspraak blijkbaar geen rekening met de toenmaligeartikelen 146bis en 146ter van het ARAB. Volgens artikel 146bis § 2 van het ARAB moest dearbeidsgeneesheer alvorens de verandering van of de verwijdering uit het werk van een werknemervoor te stellen de aangewezen aanvullende onderzoekingen verrichten. Hij moestbovendien navraag doen naar de sociale toestand van de werknemer en ter plaatseonderzoeken welke maatregelen en veranderingswerken het mogelijk zouden maken de werknemer,ondanks zijn eventuele onvolwaardigheden, zijn werk te laten behouden. Aan de werkgeveren de werknemer moest hij meedelen welke maatregelen genomen moeten worden om zovlug mogelijk de overdreven risico’s en eisen die hij vastgesteld heeft te verhelpen. Overeenkomstigartikel 146ter § 3 trachtte de werkgever elke werknemer op wiens kaart van medischonderzoek aanbevelingen in die zin zijn aangetekend, zo vlug mogelijk aan een ander werk tezetten dat strookt met de aanwijzingen van de arbeidsgeneesheer. § 4 van hetzelfde artikelbepaalt dat zo nodig de werkgever, de arbeidsgeneesheer, de werknemer en door deze laatstegekozen personeelsafgevaardigden samen vooraf de mogelijkheden voor ander werk en demaatregelen met het oog op de sociale of professionele werkaanpassing onderzoeken. Er werdopgeworpen dat de werkgever zich niet op overmacht kan beroepen wanneer hij niet eerst aldeze wettelijk voorgeschreven pogingen ondernomen heeft om de werknemer, niettegenstaandezijn onvolkomenheden, aan het werk te houden.Het Hof van Cassatie was het hier niet mee eens. Het hof stelde dat een arbeidsovereenkomsteen einde neemt wanneer de onmogelijkheid van de werknemer om zijn werk te verrichten tengevolge van ziekte of ongeval definitief is. Onder ‘zijn werk’ moet hier verstaan worden de in dearbeidsovereenkomst bedongen taak, met inbegrip van de overeengekomen arbeidstijd. 175173 Cass., 5 januari 1981, R.W., 1980-81, 2401; Cass., 21 april 1986, T.S.R., 1986, 372; Cass., 13 februari 1989,R.W., 1988-89, 1298; Cass. 13 maart 1989, R.W., 1989-90, 46; J.T.T., 1989, 331.174 Zie een samenvatting van de verschillende standpunten en van de ondertussen uitvoerige rechtspraak in W. VANEECKHOUTTE, Op. cit., 1493-1496.175 Concreet ging het over een werknemer die volgens de arbeidsgeneesheer voortaan met gereduceerde uren moestwerken.56