GEZONDHEID BIJ WERVING EN SELECTIEg<strong>en</strong>eeskun<strong>de</strong>. Die moet vermijd<strong>en</strong> dat person<strong>en</strong> word<strong>en</strong> tewerkgesteld aan tak<strong>en</strong> waarvan zij,weg<strong>en</strong>s hun gezondheidstoestand, normaal <strong>de</strong> risico's niet kunn<strong>en</strong> drag<strong>en</strong>, 210 of dat person<strong>en</strong>tot <strong>het</strong> werk word<strong>en</strong> toegelat<strong>en</strong> die getroff<strong>en</strong> zijn door ernstige besmettelijke aando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> ofdie e<strong>en</strong> gevaar voor <strong>de</strong> veiligheid betek<strong>en</strong><strong>en</strong> van <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re werknemers. 211 Zo ook bepaaltartikel 28, § 1, 3° van <strong>het</strong> KB Gezondheidstoezicht dat tot <strong>de</strong> taak van <strong>de</strong> prev<strong>en</strong>tieadviseurarbeidsg<strong>en</strong>eeskun<strong>de</strong>behoort, <strong>de</strong> opsporing van afwijking<strong>en</strong> <strong>en</strong> contra-indicaties om <strong>de</strong> werkpostin te nem<strong>en</strong> of <strong>de</strong> activiteit daadwerkelijk uit te oef<strong>en</strong><strong>en</strong>.Daarbij kan word<strong>en</strong> gesteld dat <strong>de</strong> prev<strong>en</strong>tieadviseur-arbeidsg<strong>en</strong>eeskun<strong>de</strong> dit appreciatierechtslechts kan uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong>, zolang hij binn<strong>en</strong> zijn taakomschrijving blijft. 212Dit laatste wordt bevestigd in <strong>het</strong> KB Gezondheidstoezicht zelf, dat voorziet dat <strong>de</strong> werkgeverniet mag teruggrijp<strong>en</strong> naar vorm<strong>en</strong> van g<strong>en</strong>eeskun<strong>de</strong> die an<strong>de</strong>re doelstelling<strong>en</strong> nastrev<strong>en</strong> dan<strong>de</strong> arbeidsg<strong>en</strong>eeskun<strong>de</strong>. M<strong>en</strong> kan hierbij d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan selectieg<strong>en</strong>eeskun<strong>de</strong>. Artikel 14 van <strong>het</strong>KB Gezondheidstoezicht bepaalt:“Tijd<strong>en</strong>s <strong>de</strong> procedure van werving <strong>en</strong> selectie <strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s <strong>de</strong> duur van <strong>de</strong> tewerkstellingmog<strong>en</strong> <strong>de</strong> werkgevers ge<strong>en</strong> an<strong>de</strong>re tests of medische on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong> dan<strong>de</strong>ze die <strong>de</strong> prev<strong>en</strong>tieadviseur-arbeidsg<strong>en</strong>eesheer kracht<strong>en</strong>s dit besluit mag uitvoer<strong>en</strong>,inzon<strong>de</strong>rheid met e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r doel dan <strong>het</strong> stav<strong>en</strong> van <strong>de</strong> beslissing dat <strong>de</strong> kandidaat ofwerknemer die on<strong>de</strong>rworp<strong>en</strong> is aan <strong>de</strong> verplichte beoor<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong> gezondheid geschiktis in functie van <strong>de</strong> k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> van <strong>de</strong> betrokk<strong>en</strong> werkpost of activiteit met welbepaaldrisico.”Van belang is <strong>de</strong> vraag hoe <strong>de</strong>ze bepaling van artikel 14 zich verhoudt tot <strong>het</strong> wettelijk appreciatierechtvan <strong>de</strong> prev<strong>en</strong>tieadviseur-arbeidsg<strong>en</strong>eeskun<strong>de</strong>. Zo werd reeds ver<strong>de</strong>digd dat, hoewel <strong>de</strong>wet daar niet uitdrukkelijk over spreekt, <strong>de</strong> prev<strong>en</strong>tieadviseur-arbeidsg<strong>en</strong>eeskun<strong>de</strong> e<strong>en</strong> on<strong>de</strong>rzoeknaar drug- of alcoholverslaving zou kunn<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>, indi<strong>en</strong> dit elem<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> hin<strong>de</strong>rpaal ofbeletsel zou vorm<strong>en</strong> voor <strong>het</strong> uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong> van <strong>de</strong> functie. 213 Ook werd gesteld: “als <strong>de</strong> arbeidsg<strong>en</strong>eesheeroor<strong>de</strong>elt dat e<strong>en</strong> bepaal<strong>de</strong> job niet kan uitgeoef<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> door iemand dieverslaafd is aan alcohol of an<strong>de</strong>re drugs, dan mag (moet) hij on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> of <strong>de</strong> sollicitant voordie job verslaafd is aan alcohol of an<strong>de</strong>re drugs.” 214E<strong>en</strong> <strong>en</strong> an<strong>de</strong>r sluit wellicht ook niet uit dat <strong>de</strong> werkgever aan <strong>de</strong> prev<strong>en</strong>tieadviseur-arbeidsg<strong>en</strong>eeskun<strong>de</strong>informatie verschaft over welke <strong>de</strong> mogelijke contra-indicaties of bijzon<strong>de</strong>regezondheidsvereist<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zijn, <strong>en</strong> welke gezondheidsbeoor<strong>de</strong>ling dus ev<strong>en</strong>tueelrelevant kan zijn, in <strong>het</strong> ka<strong>de</strong>r van <strong>het</strong> uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong> van e<strong>en</strong> welbepaal<strong>de</strong> functie. Het is dan aan<strong>de</strong> prev<strong>en</strong>tieadviseur-arbeidsg<strong>en</strong>eeskun<strong>de</strong> om hierop al dan niet in te gaan. 215 Relevant hierbij isook <strong>het</strong> bestaan van artikel 20,2° van <strong>de</strong> Arbeidsovere<strong>en</strong>komst<strong>en</strong>wet van 3 juli 1978, waarbij <strong>de</strong>210 Art. 3, e) KB Gezondheidstoezicht.211 Art. 3, f) KB Gezondheidstoezicht.212 B. OVERSTEYNS, “Juridische problem<strong>en</strong> bij <strong>de</strong> aanwerving”, in B. OVERSTEYNS (ed.), Gezondheid <strong>en</strong> on<strong>de</strong>rneming.Aids, alcohol, drugs <strong>en</strong> rok<strong>en</strong>, Brugge, die Keure, 1989, 89.213 W. VAN EECKHOUTTE <strong>en</strong> I. PLETS, “Alcohol <strong>en</strong> drugs op <strong>de</strong> arbeidsplaats: e<strong>en</strong> zichtbaar taboe”, Soc. Kron. 2000,569.214 B. OVERSTEYNS, “Juridische problem<strong>en</strong> bij <strong>de</strong> aanwerving”, in B. OVERSTEYNS (ed.), Gezondheid <strong>en</strong> on<strong>de</strong>rneming.Aids, alcohol, drugs <strong>en</strong> rok<strong>en</strong>, Brugge, die Keure, 1989, 90.215 Cf. T. DE BOCK <strong>en</strong> I. VANDERREKEN, “Enkele (nieuwe) juridische gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> aan <strong>het</strong> wervings- <strong>en</strong> selectieproces”, Or.2003, 247.72
GEZONDHEID BIJ WERVING EN SELECTIEwerkgever in <strong>de</strong> arbeidsrelatie <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid draagt voor <strong>de</strong> veiligheid <strong>en</strong> <strong>de</strong> gezondheidvan zijn personeelsled<strong>en</strong>. Dit komt met an<strong>de</strong>re woord<strong>en</strong> neer op e<strong>en</strong> suggestierecht van <strong>de</strong>werkgever.Het verbod voor <strong>de</strong> werkgever om an<strong>de</strong>re medische on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> te gelast<strong>en</strong> dan <strong>de</strong>g<strong>en</strong>e dieop grond van <strong>de</strong> reglem<strong>en</strong>tering inzake arbeidsg<strong>en</strong>eeskun<strong>de</strong> word<strong>en</strong> voorgeschrev<strong>en</strong> of toegelat<strong>en</strong>,heeft wellicht ook ge<strong>en</strong> betrekking op <strong>het</strong> op an<strong>de</strong>re wijze verzamel<strong>en</strong> door <strong>de</strong> werkgevervan gezondheidsgegev<strong>en</strong>s, zoals bijvoorbeeld via mon<strong>de</strong>linge of schriftelijke informatiegaring.WET MEDISCHE ONDERZOEKEN (28 JANUARI 2003)De wet betreff<strong>en</strong><strong>de</strong> <strong>de</strong> medische on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> die binn<strong>en</strong> <strong>het</strong> ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> arbeidsverhouding<strong>en</strong>word<strong>en</strong> uitgevoerd, kortom <strong>de</strong> Wet Medische On<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong>, kwam tot stand op 28 januari2003. 216 Deze wet regelt, zoals <strong>de</strong> naam zelf impliceert, e<strong>en</strong> aantal aspect<strong>en</strong> in verband met <strong>de</strong>medische on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> in arbeidsverhouding<strong>en</strong>.De wet is van toepassing op <strong>de</strong> arbeidsverhouding<strong>en</strong> geregeld bij <strong>de</strong> wet van 3 juli 1978 betreff<strong>en</strong><strong>de</strong><strong>de</strong> arbeidsovere<strong>en</strong>komst alsme<strong>de</strong> op <strong>de</strong> arbeidsverhouding<strong>en</strong> geregeld in <strong>de</strong> regelgevingmet betrekking tot <strong>het</strong> statuut van <strong>het</strong> overheidspersoneel <strong>en</strong> op <strong>de</strong> kandidaat-werknemers in diesector<strong>en</strong>. (art. 2)Doelstelling<strong>en</strong> van <strong>de</strong> wetDe Wet Medische On<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> van 28 januari 2003 regelt e<strong>en</strong> aantal medische on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> inarbeidsverhouding<strong>en</strong>. Bij <strong>het</strong> indi<strong>en</strong><strong>en</strong> van <strong>het</strong> wetsvoorstel in <strong>de</strong> S<strong>en</strong>aat, werd <strong>de</strong> regeling alsvolgt verantwoord: 217“Dit voorstel heeft tot doel e<strong>en</strong> pass<strong>en</strong>d <strong>en</strong> nauwkeurig omschrev<strong>en</strong> juridisch ka<strong>de</strong>r teschepp<strong>en</strong> voor medische on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> uitgevoerd binn<strong>en</strong> <strong>het</strong> ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> arbeidsverhouding<strong>en</strong>,met <strong>het</strong> oog op <strong>het</strong> aanwerv<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> werknemer dan wel om <strong>de</strong>ze in staatte stell<strong>en</strong> sommige functies binn<strong>en</strong> die on<strong>de</strong>rneming te bekled<strong>en</strong>.Ons voorstel heeft tev<strong>en</strong>s tot doel <strong>de</strong> onrust weg te nem<strong>en</strong> die is ontstaan doordatsommige bedrijv<strong>en</strong> overweg<strong>en</strong> om voorspell<strong>en</strong>d g<strong>en</strong>etisch on<strong>de</strong>rzoek of aidstests uit tevoer<strong>en</strong>. Bij <strong>de</strong> huidige stand van <strong>de</strong> wet<strong>en</strong>schap is veel meer mogelijk dan alle<strong>en</strong> maare<strong>en</strong> zieke verzorg<strong>en</strong>. De g<strong>en</strong>etische g<strong>en</strong>eeskun<strong>de</strong> stelt ons in staat sommige ziekterisico’ste herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> zal ons ooit misschi<strong>en</strong> in staat stell<strong>en</strong> bepaal<strong>de</strong> ziektes te voorkom<strong>en</strong>.”Dui<strong>de</strong>lijk is dat <strong>de</strong>ze wet tot doel heeft gehad e<strong>en</strong> aantal specifieke medische on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> teregel<strong>en</strong>. In <strong>de</strong> eerste plaats streeft <strong>de</strong> wet naar e<strong>en</strong> verbod van voorspell<strong>en</strong>d g<strong>en</strong>etisch on<strong>de</strong>rzoekof aidstests, om te vermijd<strong>en</strong>:216 BS 9 april 2003.217 Parl.Doc. S<strong>en</strong>aat, B.Z. 1999, nr. 2-20/1, 1.73