Leraar worden; kiezen voor opleiding en beroep Een ... - Voion

2 Studie- en beroepskeuze
Aanleg van
de jongere
Sociaalcultureel
milieu
Opvoeders
(school,
ouders,
peers)
Voorafgaande
ervaringen
wat komen gaat. Dit is bepalend voor de keuzen die zij maken. In
het onderstaande schema wordt dit conceptueel model in vereenvoudigde
vorm weergegeven.
Inschatting
jongere van
opvattingen en
verwachtingen
opvoeders
Interpretatie
van
voorafgaande
ervaringen door
de jongere
Figuur 2.1 Determinanten van studie- en beroepskeuzen
20
Doelen en
zelfbeeld
van de
jongere
Overtuigingen
van de jongere
t.a.v. opleiding
of beroep
Inschatting
jongere van
waarde
opleiding of
beroep
Verwachtingen
Keuze van
opleiding of
beroep
In dit model wordt zichtbaar dat aanleg, sociaal-cultureel milieu en
voorafgaande ervaringen een belangrijke rol spelen bij ontwikkeling
van waarden en verwachtingen van jongeren, die bepalend zijn voor
de afwegingen die jongeren maken bij het kiezen van een opleiding
of beroep. De opvoeders, zowel in de school als in de thuissituatie,
spelen een cruciale rol bij de verdere ontwikkeling van waarden en
verwachtingen van de jongeren. Zij ondersteunen de jongeren bij het
interpreteren van hun ervaringen, en de ontwikkeling van hun zelfbeeld,
steeds in relatie tot opleidings- en beroepsmogelijkheden.
Het model geeft aan waar mogelijkheden voor beïnvloeding van
keuzen liggen, maar ook waar de grenzen liggen. Jongeren beginnen
niet ‘blanco’ aan het keuzeproces. Ze hebben op school al ervaringen
opgedaan met leraren, die hun overtuigingen en beelden van het
beroep hebben gevormd. Waar beïnvloedingsmogelijkheden liggen, is
bijvoorbeeld bij de interpretatie van die ervaringen, of in het stimuleren
van het opdoen van nieuwe ervaringen die relevant zijn voor de
beeldvorming over het beroep en in het verlengde daarvan het keuzeproces.
Gedacht kan worden aan snuffelstages, praktijkopdrachten
e.d. Ook de invloed van leeftijdgenoten (peers) is moeilijk te controleren;
enerzijds zien we dat leerlingen zich soms laten inspireren bij
hun keuzen door leeftijdsgenoten, anderzijds blijk je als jongere met
bepaalde beroepen niet ‘aan te kunnen komen’ in je vriendenkring.
Leraar worden; kiezen voor opleiding en beroep