Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Prigogine’nin teoremi (Prigogine, Kaos Kuramı'ndan hareket ederek kaostan düzen<br />
oluşabileceğine dair birtakım varsayımlar ortaya atmıştır.) gibi çeşitli temel<br />
kavramların direkt olarak ekolojiye uygulandığı çalışmalar yer almaktadır. İkinci<br />
grupta ise termodinamik metotlarının kullanıldığı çalışmalar bulunmaktadır.<br />
Termodinamiğin birinci yasası, doğadaki madde miktarı gibi enerji miktarının<br />
da sabit olduğunu söyler. Termodinamiğin ikinci yasası ise, enerjinin niteliğiyle<br />
ilgilidir. Birinci yasa, niteliğiyle ilgilenmeksizin, enerjinin niceliğiyle ve bir<br />
biçimden diğerine dönüşümüyle ilgilenir. Enerjinin niteliğinin korunması<br />
mühendislerin başlıca problemlerinden biridir [20]. Termodinamiğin ikinci yasasına<br />
göre, evrende var olan bütün sistemlerin düzenlilikten daha dağınık bir duruma gitme<br />
eğilimleri vardır. Dolayısıyla doğada gerçekleşen bütün süreçlerin sonunda, enerji<br />
daima daha düzensiz ve dağınık bir forma dönüşmektedir. Tabi ki bu durum da<br />
düzenli halde yüksek iş yapabilme yeteneğine sahip enerjinin miktarını<br />
azaltmaktadır. Termodinamiğin birinci yasasına göre bu enerji ortamdan kaybolmaz<br />
fakat sistem tarafından kullanılamayacak bir hale gelir [71]. Bu enerjiye (ısıya)<br />
kaybolan ısı, atık ısı ve ya atık enerji denir [76]. Endüstri alanında yapılan<br />
çalışmalar düşünüldüğünde her bir süreçte kullanılan enerjinin bir kısmı ısı (atık<br />
enerji) olarak yayılmaktadır. Havanın ısınmasına yol açan bu durum bitki ve<br />
hayvanların yaşadığı doğal ortamın özelliklerini değiştirmektedir [76].<br />
Termodinamiğin ikinci yasası içerisinde yer alan ve doğada gerçekleşen<br />
süreçlerin gerçekleşme yönünü belirlemeye yarayan diğer bir kavram da<br />
“entropi”dir. Doğada denge halinde bulunan bir sisteme mikroskobik açıdan<br />
bakıldığında moleküllerin sürekli hareket halinde olduğu görülmektedir. Her<br />
makroskobik denge hali için sistemin bulunabileceği çok sayıda mikroskobik hal<br />
vardır. Bir sistemin entropisi de sistemin bulunabileceği mikroskobik hallerinin<br />
sayısı ile ilgilidir [20]. Ayrıca bütün süreçlerde (tersinmez bir süreçte) entropi ya<br />
artar ya da (tersinir bir süreçte) aynı kalır, asla azalma eğilimi göstermez [21, 53].<br />
Doğadaki pek çok çevresel problem entropinin artışı ile açıklanmaktadır.<br />
Çünkü çevremizdeki bütün değişimler geri dönüşümü olmayan (tersinmez)<br />
33