28.06.2013 Views

Tam Metin

Tam Metin

Tam Metin

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Prigogine’nin teoremi (Prigogine, Kaos Kuramı'ndan hareket ederek kaostan düzen<br />

oluşabileceğine dair birtakım varsayımlar ortaya atmıştır.) gibi çeşitli temel<br />

kavramların direkt olarak ekolojiye uygulandığı çalışmalar yer almaktadır. İkinci<br />

grupta ise termodinamik metotlarının kullanıldığı çalışmalar bulunmaktadır.<br />

Termodinamiğin birinci yasası, doğadaki madde miktarı gibi enerji miktarının<br />

da sabit olduğunu söyler. Termodinamiğin ikinci yasası ise, enerjinin niteliğiyle<br />

ilgilidir. Birinci yasa, niteliğiyle ilgilenmeksizin, enerjinin niceliğiyle ve bir<br />

biçimden diğerine dönüşümüyle ilgilenir. Enerjinin niteliğinin korunması<br />

mühendislerin başlıca problemlerinden biridir [20]. Termodinamiğin ikinci yasasına<br />

göre, evrende var olan bütün sistemlerin düzenlilikten daha dağınık bir duruma gitme<br />

eğilimleri vardır. Dolayısıyla doğada gerçekleşen bütün süreçlerin sonunda, enerji<br />

daima daha düzensiz ve dağınık bir forma dönüşmektedir. Tabi ki bu durum da<br />

düzenli halde yüksek iş yapabilme yeteneğine sahip enerjinin miktarını<br />

azaltmaktadır. Termodinamiğin birinci yasasına göre bu enerji ortamdan kaybolmaz<br />

fakat sistem tarafından kullanılamayacak bir hale gelir [71]. Bu enerjiye (ısıya)<br />

kaybolan ısı, atık ısı ve ya atık enerji denir [76]. Endüstri alanında yapılan<br />

çalışmalar düşünüldüğünde her bir süreçte kullanılan enerjinin bir kısmı ısı (atık<br />

enerji) olarak yayılmaktadır. Havanın ısınmasına yol açan bu durum bitki ve<br />

hayvanların yaşadığı doğal ortamın özelliklerini değiştirmektedir [76].<br />

Termodinamiğin ikinci yasası içerisinde yer alan ve doğada gerçekleşen<br />

süreçlerin gerçekleşme yönünü belirlemeye yarayan diğer bir kavram da<br />

“entropi”dir. Doğada denge halinde bulunan bir sisteme mikroskobik açıdan<br />

bakıldığında moleküllerin sürekli hareket halinde olduğu görülmektedir. Her<br />

makroskobik denge hali için sistemin bulunabileceği çok sayıda mikroskobik hal<br />

vardır. Bir sistemin entropisi de sistemin bulunabileceği mikroskobik hallerinin<br />

sayısı ile ilgilidir [20]. Ayrıca bütün süreçlerde (tersinmez bir süreçte) entropi ya<br />

artar ya da (tersinir bir süreçte) aynı kalır, asla azalma eğilimi göstermez [21, 53].<br />

Doğadaki pek çok çevresel problem entropinin artışı ile açıklanmaktadır.<br />

Çünkü çevremizdeki bütün değişimler geri dönüşümü olmayan (tersinmez)<br />

33

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!