Tam Metin

Kelime ilişkilendirme testi bir ölçme değerlendirme aracı olarak
kullanılabileceği gibi bir tanı aracı olarak da kullanılabilmektedir [82].
Bir tanı aracı olarak kullanılabilen kelime ilişkilendirme testinde, elde edilen
verilerin daha iyi anlaşılabilmesi için farklı kavram ve fikirler arasındaki ilişkilerin
şematize edildiği grafiksel materyaller olan zihin haritalarına başvurulabilir [83]. Bu
amaçla her anahtar kelimeye hangi cevap kelimenin kaç kere kullanıldığını sayarak
bir frekans tablosu hazırlanmalıdır. Bu frekans tablosundan yola çıkılarak zihin
haritası hazırlanabilir.
Zihin haritasının çiziminde “Kesme Noktası Tekniği” kullanılabilir [82]. Bu
teknikte, frekans tablosunda yer alan herhangi bir anahtar kavram için en fazla
verilen cevap kelimenin 3-5 sayı aşağısı kesme noktası olarak kullanılır. Elde dilen
verilere göre bu aralık daha da arttırılabilir. Daha sonra bu frekansın üstünde
bulunan cevaplar haritanın ilk kısmındaki bölüme yerleştirilir. Daha sonra kesme
noktası belirli aralıklarla aşağıya çekilerek, tüm anahtar kavramlar ortaya çıkıncaya
kadar bu işlem devam eder. Bu şekilde hazırlanan bir zihin haritası ile çeşitli
kavramlar arasındaki ilişkiler görsel olarak da sunulabilir.
Bu çalışmada termodinamik ve çevre eğitimi kitapları incelenerek, sekiz temel
kavram (çevre kirliliği, ısı, sıcaklık, enerji, enerji dönüşümü, entropi, iş, küresel
ısınma) seçilmiştir. Bu kavramların seçiminde çeşitli termodinamik ve ekoloji
kitapları incelenerek, bu kitaplarda geçen ortak kavramlar belirlenmiştir. Örneğin,
“çevre kirliliği” kavramı Gökmen [18] s.403 ve Çengel ve Boles [20] s.86,
kaynaklarında ortak olarak geçmektedir.
Anahtar kavramlar belirlendikten sonra örneklemle aynı özellikleri taşıyan ve
hem termodinamik hem de çevre eğitimi derslerini alan 20 öğretmen adayıyla pilot
çalışma yapılarak, uzman görüşüne başvurulmuştur. Pilot çalışma sonrasında gerekli
düzenlemeler yapılmıştır. Örneğin, “çevresel problem”, “çevre kirliliği” olarak
değiştirilmiştir.
40