ankara il çevre durum raporu - çevresel etki değerlendirme ...

2005 ÇEVRE DURUM RAPORU
Tablo E.2.1. Araştırmanın Yürütüldüğü Beş Yıllık Dönemde Analiz Edilen Sulama Sularına Ait Derişimlerin En
Düşük ve En Yüksek Değerleri (ppm) (1989­1993)
ANKARA ÇAYI
ANALİZLER
En Düşük
En Yüksek
Fe 0,007 0,80
Cu 0,002 0,20
Mn 0,050 0,20
Co 0,010 0,03
Zn 0,002 0,05
Cr 0,006 0,02
Cd 0,000 0,01
Ni 0,007 0,06
Hasat sonrası Ankara Çayı ile sulanan topraklardan alınan örneklerde
mikroorganizma yükleri tespit edilmiştir. Buna göre fekal streptokok yükünün toprakların
gramındaminimum 10’un altında maksimum 5.0 x 10 3 – 1.1 x 10 3 , E.Coli yükünün ise
toprakların gramında minimum 10’un altında ve maksimum 1.1 x 10 3 değerleri arasında
yıllara göre değiştiği bulunmuştur.
Ankara Çayı’nda tespit edilen amonyak miktarı bitki gelişimi üzerine sorun
yaratabilecek derişimde olmasına rağmen araştırmanın yürütüldüğü toprakların redüktant
koşullara sahip olmaması nedeniyle bitki gelişimine amonyağın toksik etkisi olmamıştır.
Ancak mevcut deterjan miktarının kıvırcık marulda verimi olumsuz etkilediği
düşünülebilir.
Ankara Çayı ile sulanan toprakların fekal mikroorganizma ile bulaşmış olduğu
tesğit edilmiştir. Bu bulgu Ankara Çayı’nın sebze sulamasında kullanımının önlenmesi
bakımından çok önemli bir sebeptir.
Yapılan analiz sonuçlarına göre ağır metal kapsamı belirlenen Ankara Çayı gerek
derişim, gerek uygulanan sulama suyu miktarı ile sulama süresi açısından bitki gelişimi
açısından toprakta kısa zamanda birikim yapması beklenemez. Ayrıca ağır metallerin bitki
gelişimini engelleyebilmesi veya insan ve hayvan beslenmesinde tehlikeli olabilmesi
toprağın pH değerine bağlı olup, çalışmanın yürütüldüğü topraklarda (pH 7,4­7,5) bu
etkinin ortaya çıkması çok uzun bir zaman periyodu sonunda beklenebilir. Ankara Çayı’nın
taşıdığı ve sulama yolu ile toprağa ve bitkiye bulaştırdığı fekal kirlilik, patojen
mikroorganizmaların varlığının da işareti olarak sayıldığından çevre sağlığı açısından
önemli bir risk olarak ortaya çıkmaktadır. Bu bulgulara göre Ankara Çayı’nın sağlık
açısından sulamada kullanılması sakıncalıdır.
E.2.1.KİMYASAL KİRLENME
Tarımda verimi olumsuz etkileyen bitki hastalıkları, zararlı böcekler ve yaban
otlarına karşı kullanılan tarımsal mücadele ilaçları (pestisidler) zehirli kimyasal
maddelerdir. Kullanılan pestisidin türü ve miktarı büyük önem taşır. Çünkü bu kimyasal
maddelerin büyük bir kısmı toprakta bozunmadan uzun süre kalabilir ve yeni kirlenmeler
(kontaminasyon) oluşturabilir. Yanlış ve aşırı pestisid kullanımı toprağı kirletmekte ve
zehirli maddelerin besin zincirine taşınmasına neden olmaktadır. Yapay gübre türlerinin
yanlış seçimi ya da aşırı kullanımı, bunların da kimyasal madde olmaları nedeniyle toprağı
kirletmektedir.
136