ankara il çevre durum raporu - çevresel etki değerlendirme ...

2005 ÇEVRE DURUM RAPORU
eldeki çöpe uygun biriktirme, toplama, taşıma, değerlendirme ve zararsızlaştırma
tekniklerinin seçilmesi bakımından gereklidir.
Ankara ilinde atıkların değerlendirilmesiyle ilgili olarak Ankara Büyükşehir
Belediyesi’ne bağlı bir kurum olan BEL­KO’ya ait ayıklama tesisinde daha çok metal,
plastik, kağıt ve cam gibi artık malzemelerin geri kazanılması amacıyla ayıklama işlemleri
yapılmaktadır. Geri kazanılabilecek maddelerin kaynağında ayrılarak biriktirilmesi ve
toplanması gerekir. Kağıt ve pet şişelerin toplanabilmesi amacıyla “Kağıt Kumbarası”
uygulaması başlatılmıştır. Ankara Valiliği Çevre Koruma Vakfı 3000 adet kumbara
yaptırmıştır. Ankara ilinde çöpleri değerlendirecek kompost tesisler bulunmamaktadır.
Ankara ili diğer büyük şehirlerimiz gibi çok hızlı ve sağlıksız bir biçimde
büyümüştür. Bu arada şehrin demiryolları doğrultusundaki gelişimi çoğunlukla, bu yolların
içinden geçtikleri iyi kaliteli tarım topraklarının üretim dışı kalmalarına sebep olmuş ve
olmaktadır. Ankara ilinde aşırı kullanıma konu olan tarımsal alanlardan bir diğerini
meralar oluşmaktadır. Ankara’nın Macun Köyü meralarında yapılan bir araştırmada, köy
merasında bir yılda üretilen yemin % 90’ının o yıl hayvanlar tarafından otlandığı
belirlenmiştir. Bu meranın ürettiği yemin ancak yarısının hayvanlara yedirilmesi gerektiği
hatırlanırsa % 90 oranındaki bir otlamanın ne kadar aşırı olduğu kendiliğinden ortaya
çıkar. O halde hızla artan nüfusun yiyecek ihtiyacının kolayca karşılanabilmesi için verimli
tarım alanlarının kentsel ve endüstriyel amaçlar için kullanımına biran önce son verilerek
toprak verimliliğinin kaybolması engellenmelidir.
Çevre sorununu oluşturan önemli etkenlerden biri olan madenler üretim, taşınım ve
işlenim esnasında çeşitli sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Örneğin; açık maden işletmelerinde
sıyrılan toprak ve hafriyatın depolanması ve tarımsal açıdan son derece önemli olan bu
toprağın yeniden kullanılması, madenlerin ocaktan çıkarılmasında kullanılan suyun daha
sonra kirli su olarak doğaya verilmesi gibi. Ancak çok zengin mineral kaynaklara sahip
olan Ankara ilinde, bu kaynakların gerek üretim, gerekse taşınım vb. yollarla çevre
kirliliğine neden olup olmadığı hakkında bir çalışma yapılmamıştır.
Madencilikte olduğu gibi enerjinin üretilmesi, taşınması ve tüketilmesi birçok çevre
sorununu da beraberinde getirmektedir. Örneğin; termik santrallerde kullanılan kömürün
çıkarılması toprak aşınımına, yine kullanılan soğutma suyu ise termal kirlenmeye neden
olmaktadır.
Bir ülkenin flora ve faunası diğer unsurlarla birlikte, ülkenin yerüstü ve yeraltı
zenginliğini meydana getirir. Ankara ili endemik bitki açısından oldukça zengindir. Ancak
tarla açma, orman yangınları, baraj yapımları ve hepsinden önemlisi şehrin hızla kentleşme
sonucu betonlaşması flora üzerinde olumsuz etkilerde bulunmaktadır. Kirlilik, yaşama
ortamlarının bozulması ve avlanma ise faunayla ilgili sorunlardır.
Çevre sağlığını kirlenme kavramından ayrı tutmak mümkün değildir. Zira, insan
sağlığını en yakından ilgilendiren çevre etkeni kirliliklerdir. İnsan sağlığını etkileyen çevre
kirlenmelerine örnek olarak hava, su, toprak, yiyecek kirlenmelerini, zararlı ot ve
hayvanlar gibi tarımsal zararlılara karşı kullanılan zehirli kimyasal maddelerden doğan
kirlenmeyi göstermek mümkündür.
Korunması gereken özel ekosistemlerden birini de kültürel varlığımız
oluşturmaktadır. Ankara ili anıtlar, etnolojik kalıntılar vb. temel çevresel değerler
540