ankara il çevre durum raporu - çevresel etki değerlendirme ...

2005 ÇEVRE DURUM RAPORU
Hızlı kentleşme, sanayileşme ve beraberinde gelen diğer sorunlar tarihi ve kültürel
varlıkları olumsuz yönde etkilemektedir. Ankara’da yüksek yapılaşmaya açılan bir kısım
yerleşim alanlarında camiler hatta minareler apartman aralarında kalmıştır. Öte yandan
Ankara ilinde tarihi ve kültürel varlıkların çevre kirliliğinden olumsuz yönde etkilendiği
görülmektedir. Kentte hava kirliliğinin Augustus Tapınağı’nı, Anıtkabir’i, Maltepe
Camii’ni, Hacettepe Üniversitesi hastane binalarını olumsuz etkilediği ve yapılarda
(yapıların yaşına bağlı olarak) sülfat çökeltilerinin meydana geldiği tespit edilmiştir.
Görsel kirlilik, çarpık kentleşmenin en belirgin özelliklerinden bir diğeridir.
1930’larda devletin, ekonomik krizin etkisiyle konut yapımından çekilmesi, yeterli kredi
desteği sağlayamaması nedeniyle Ankara’da baraka olarak nitelendirilen gecekondu
yapımı başlamıştır. Alt gelir grupları için konut üretilememesi bu grupları gecekondu
yapımına yöneltmiştir.
Hızlı kentleşmenin getirdiği aşırı nüfus artışı karşısında konut ihtiyacının
karşılanmasına dönük uygulamalar, kentleşmenin sağlıksız gelişmesini çarpıcı biçimde
yansıtmaktadır. Yukarıda bahsettiğimiz gecekondulaşma ile birlikte eski konutların yerini
çok katlı binaların alması ve dış mekan standartlarının düşmesi de Ankara’da kentleşmenin
olumsuz bir sonucudur.
Günümüz şehir insanının yıpratıcı çalışmaları ile bozulan fizyolojik ve psikolojik
sağlığı, gürültünün etkisi ile artmış, gürültüye dayanıklılık ve hoşgörü azalmıştır.
Kaynağını bilememe veya gürültünün azaltılamayacağı inancı psikolojik yıpranmayı
artırmaktadır. Gürültü sorununa yeterli önemin verilmemesi veya alışkanlık faktörü ile
açıklanan hoşgörü, orta ve uzun vadede ortaya çıkacak ciddi fizyolojik rahatsızlıkları
önleyememektedir.
T.5. ÇEVRE DUYARLI ARAZİ KULLANIM PLANLAMASI
Ankara’da kent formu ve yapısı Cumhuriyetin ilanından günümüze kadar farklı
süreçlerin etkisi altında oluşmuştur. Ankara kent bütününde kentsel arazi; konut, ticaret
merkezleri, kurumsal hizmet alanları, askeri alanlar, ulaşım­haberleşme­altyapı vb.
amaçlarla kullanılmıştır. Ancak geçmişte yapılan imar planlarında, çevre kaynaklarına
verilebilecek muhtemel etkiler gözardı edilmiştir.
Ülke ve dünya ölçeğinde ekolojik önemi olan çevre kirlenmeleri ve bozulmalarına
duyarlı alanların, tabii güzelliklerin gelecek nesillere ulaşmasını emniyet altına almak
üzere gerekli düzenlemelerin yapılabilmesi amacıyla Bakanlar Kurulu’na “Özel Çevre
Koruma Bölgesi” tespit ve ilan etme yetkisi verilmiştir.
Bu bölgelerin sahip olduğu çevre değerlerini korumak, mevcut çevre sorunlarını
gidermek, tarihi ve kültürel değerleri ile biyolojik ve ekolojik varlıkların korunması ve
geliştirilmesi çalışmaları Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı’na verilmiştir.
21.11.1990 tarih ve 20702 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren,
22.10.1990 tarih ve 90/1117 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Resmi Gazete’de
koordinatları belirlenen Ankara’nın Gölbaşı İlçesi Mogan ve Eymir Gölleri çevresi
“Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi” olarak tespit ve ilan edilmiştir. Bununla bölgenin
ekolojik dengesinin korunması, arazinin çevreye duyarlı bir biçimde planlanması
hedeflenmektedir.
544