i. TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU ÇALI$MA ...

TBB Yönetim Kurulu Çali şma RaporuTBB İHAUM rudan uygulanmas ını sağlayacak kurallar ı içermektedir. AmlanETK İ NLİ KLER İkurallar doğrultusunda usulüne uygun olarak yürürlü ğe konulananlaşmalar ve sözle şmeler o andan başlayarak, bir ulusal metinhaline gelmi ş olur. Bu genel düzenleme ve değerlendirme yan ında,3.10.2001 gün ve 4709 say ılı Yasa ile Anayasa'n ın 36. maddesi"Herkes, meşru vas ı ta ve yollardan fiıydalanmak suretiyle yarg ı n ıercileriönünde davac ı veya dayal ı olarak iddia ve savunma ile adil yarg ılann ıahakkına sahiptir..." biçiminde değiştirilmiş ve böylece A İHS'nin"Adil Yargı lanıayı " düzenleyen 6. madde hükmü Anayasa'm ızagirerek Anayasal bir kural haline gelmi ştir. Bu önemli değişikliksonras ı . Anayasa Mahkemesi'nin önüne gelen davalarda, A İHM'sikararlarını dikkate alarak,yarg ılama s ıras ında itirafların muhakkakgüçlü delillerle kan ıtlanmas ı, silahlarda eşitlik, savunma içinyeterli zaman ve her türlü kolayl ığın sağlanmas ı gibi ilkeler veilgili usul kurallar ını gözden geçirmesi, hak arama özgürlü ğü veinsan haklar ı yönünden son derece önemlidir.Bu gün çağdaş demokrasilerde Anayasa Mahkemeleri hukukdevletinin tanımında evrensel bir ölçüt olmu ştur. Başka bir anlatımla, bir sistemde Anayasa Mahkemesi yoksa, hukuk devletinikurmak ve korumak,son derece güç olmakta ya da hiç mümkünolamamaktad ı r. Hukuk devleti için bu denli önemli bir kurumolan Anayasa Mahkemesi bizim hukuk ya şam ımıza 1961 Anayasası'yla girmiştir. Hukuk devleti olman ın temel koşullar ı olaraktan ı mlanan, temel hak ve özgürlüklerin yasama organ ına karşıkorunmas ı , parlamentonun Anayasal çizgiye çekilmesi gibi konulardakurulduğu günden buyana etkili hukuksal denetimlerinisürdüren Anayasa Mahkeme' miz insan haklar ının ve demokrasininen büyük güvencesi oldu ğunu kanıtlam ıştır.Son günlerde, Anayasa Mahkemesi'nin olu şum ve örgütlenmesikonular ında kamuoyunda tartışmalar başlatılmıştır. TBBtarafından oluşturulan bir kurula haz ırlatılan ve daha sonra TBByönetim kurulu tarafından son şekli verilen "Anayasa Önerisi" 11Eylül2001 günü kamu oyunun de ğerlendirilmesine sunulmuştur.Bu taslakta, Anayasa Mahkemesi'nin olu şumu ve örgütlenmesikonularında çok farkl ı ve yeni öneriler yan ında iki yeni kavramdaha benimsenmi ştir. Bunlardan ilki,baz ı konularda yasalar ın yürürlüğekonulması ndan önce Anayasa Mahkemesi'nin yapaca ğı"Öndenetim" olanağı, ikincisi ise, bireylerin Anayasa Mahkemesi'ne"Doğrudan Ba şvuru Hakk ı "dır.252