i. TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU ÇALI$MA ...

TBB Yönetim Kurulu Çal ışma RaporuDUYURIJ İAR konusunu olu şturan piyasa ve ekonomik yap ımızm, geçen süreçiçinde kurumsallaştırılamamas ı, ilkelerinin ve kurullarının belirlenememesininsonuçlar ı, siyasal ve sosyal yap ımız ı da etkiliyegelmiştir. Disiplinden, ilke ve kurallardan, yapt ır ımlardan yoksunbir ekonomik yap ı, her türlü olumsuzlu ğu, siyasal ve toplumsalalana da yans ıtmıştır.Bilindiği gibi Türkiye, siyasal rejimini, laik ve sosyal hukukdevletinin temel al ındığı "Demokratik Laik Cumhuriyet" olarak belirlemiştir.Ekonomik sistemini ise, Cumhuriyet'in ilk y ıllarındadevletçi, sonraki y ıllar ında karma ekonomi ve 1980'Ii y ıllarda daserbest piyasa ekonomisi olarak uygulamaya çal ışmıştır. Hangiekonomik sistemi uygularsan ız uygulaym ız, rekabet ortam ın ınbulunmad ığı ya da korunmad ığı bir piyasa ortam ında sağlıkl ısonuç almanız olanaks ızd ır. Bu bağlamda kuruluştan itibaren,siyasal rejimimizi koruyucu yasal düzenlemeler ve güvence niteliğindekurumlar olu şturulduğu halde, 1994 y ılına kadar, ekonomiksistemi koruyucu düzenlemelerden yoksun bulunuyorduk.Liberal ya da sosyal piyasa ekonomilerinde, devletin müdaha -lesinin söz konusu olmad ığı durumlarda, sistemin kendisini yokettiği gözlenmiştir. Bunları, serbest piyasa ekonomisini, bozucu,kısıtlayıcı, onun temelde arz ve talep kurallar ına göre işleyişiniengelleyici anlaşma, karar ve uygulamalar ya da piyasalardakiegemen konumun kötüye kullanılmas ı olarak sıralayabiliriz. 0nedenle piyasa ekonomisinin uyguland ığı ülkelerde, devletin ekonomiyemüdahalesi, rekabet düzeninin korunmas ı için zorunluolmuştur. Başka bir anlatımda, devletin ekonomiye müdahalesi, piyasadüzeninin bozulmamasm ı, rekabetin korunmas ını sağlamakiçin gerekli ve zorunludur. Ku şkusuz, ekonomiye müdahalenintemel amac ı rekabetin korunmas ı olduğundan, bu işlevi gerçekleştirecekkurumlar da rekabet kurumlar ı olarak geli ştirilmiştir.Bu konuda ülkemiz dünyadaki geli şmeleri çok geridenizlemiş bunun bedelini de çok a ğır ödemiş ve ödemeye devametmektedir.Rekabete ili şkin ilk yasal düzenleme fikri, XIX. yüzy ılın ortalarındaABD'de ticari hayatta tröstle şme eğilimlerinin artmasıüzerine tartışılmaya başlanmıştır. Haz ırlayan senatörün ad ıylaanılan "Sherman Act" 1890 y ılında kongrede kabul edilmi ş veABD'nin ilk Federal Rekabet Yasas ı yürürlü ğe girmiştir. Senatör82