Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
AXA > <strong>2009</strong> Y›l› <strong>Faaliyet</strong> <strong>Raporu</strong><br />
Baz› ülke ekonomilerinin kamu maliyesindeki bozulmalar “toparlanman›n<br />
bafllad›¤›” yönündeki tahminleri ve de¤erlendirmeleri gölgeliyor. Dünyan›n<br />
iki y›ld›r bo¤ufltu¤u küresel krizde sular hala durulmufl de¤il.<br />
IMF’nin son yay›mlad›¤› “Finansal ‹stikrar <strong>Raporu</strong>”nda yapt›¤› flu tespit<br />
ve uyar› önemli:<br />
“Finans sistemindeki kurtarma çal›flmalar› mali canland›rma paketleri<br />
neticesinde riskin kamu bilançolar›na aktar›lmas›, ülkelerin ihraç etti¤i<br />
rekor düzeydeki tahvillerin faiz oranlar›n› yükselmeye zorlayabilece¤i ve<br />
daha yeni bafllayan düzelme sürecine zarar verebilece¤i yönünde<br />
kayg›lara sebep oldu. Bu ba¤lamda, kredi kapasitesi özel sektörün en<br />
mütevaz› düzeydeki taleplerini dahi karfl›lamakta zorlanabilir ve kamu<br />
maliyesindeki bozulma ülkelerin kredi itibar›n› düflürebilir. Ülkeler, finans<br />
sektörüne yönelik istikrar politikalar›n› ve ba¤lant›l› yükümlülükleri dikkate<br />
alan orta vadeli mali konsolidasyon planlar› haz›rlayarak bu riski<br />
hafifletmelidir.”<br />
Bu krizi en aza indirgemek yolunda ülkeler çeflitli yöntemlere baflvurdu.<br />
Bunlar;<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Finansal sektör bilançolar›n›n onar›lmas›, yani bankalar›n yeniden<br />
sermayelendirilmesi ve bilançolar›n temizlenmesine yönelik güçlü<br />
eylemler oldu. Bu, kredi piyasalar›n›n yeniden faaliyete geçmesi ve<br />
küresel ekonominin tekrar ifllemeye bafllamas› aç›s›ndan hayati önem<br />
tafl›yordu. Bu yap›lamad›kça, talebi geri getirme çabalar› büyük olas›l›kla<br />
baflar›s›z kalacakt›.<br />
Para politikas› deste¤inin öneminin kavranmas› ve bu deste¤in yurtiçi<br />
koflullara en uygun biçimde tasarlanmas›.<br />
<strong>2009</strong> ve 2010’da ekonomik canlanmay› sa¤lamak için küresel düzeyde<br />
mali önlemler al›nmas›. Geliflmifl hem de geliflmekte olan ülkeler<br />
aras›nda yeterli mali olanaklar› bulunanlar›n bunlar› talebi art›rmak için<br />
kullanmaya davet edilmesi istendi. Di¤er yandan kriz, ekonominin<br />
kötüledi¤i dönemlerde konjonktürel mali politika izlenmesine izin verecek<br />
mali olanaklar›n önemini vurgulad›. Ço¤u ülke <strong>2009</strong>’da canland›rma<br />
için mali önlemler ald›; flimdi bu önlemlerin 2010’da da sürdürülmesi<br />
gerekiyor.<br />
Resmi uluslararas› finansman›n önemli ölçüde artt›r›lmas›. Özellikle<br />
yükselmekte olan piyasalar ve düflük gelirli ülkeler üzerindeki bask›lar›n<br />
hafifletilmesi için gerekli olan bu önlemle ilgili olarak Yirmiler Grubu’nun<br />
(G-20) liderleri Nisan <strong>2009</strong>’da IMF’nin normal kapasitesini 750 milyar<br />
dolara ulaflacak flekilde üç misline ç›kard›. Bunun sonucu olarak<br />
IMF’nin düflük gelirli ülkelere verilen imtiyazl› kredilere iliflkin kaynaklar›<br />
en az iki misline ç›karken likidite de 250 milyar dolar tutar›nda art›fl<br />
oldu. Bu önlemler IMF’nin politika dan›flmanl›¤›n› yürüten Uluslararas›<br />
Para ve Finans Komitesi (International Monetary and Finance Committee<br />
– IMFC) taraf›ndan onayland›. Güven art›fl› sa¤layan bu taahhüdün<br />
ulusal düzeyde uygulanacak eylemlerle desteklenmesi gerekiyor.<br />
Avrupa’dan gelen haberler “risklerin kamu bilançolar›na aktar›ld›¤›n›”<br />
alenen gösteriyor. Bu yüzdendir ki, baz› ülkeler için 2010 y›l› geride<br />
b›rakt›¤›m›z <strong>2009</strong>’dan daha çetin olabilir.<br />
Avrupa s›k›nt›l›. ‹lk önemli sinyal Yunanistan’dan gelmiflti. ABD’nin<br />
durumu pek iç aç›c› de¤il. ‹spanya, Portekiz, ‹talya gibi ülkelerde ciddi<br />
sorunlar ortaya ç›kt›. Japonya ise kamu kesiminin iç ve d›fl borç<br />
stokunun meydana getirdi¤i tedirginlikle gündemde.<br />
Bütçe aç›klar›n› kapatma endiflesi ülkeleri yeni tedbirlere sevk ediyor.<br />
Ek vergilerden yat›r›mlar› durdurmaya, kamu çal›flanlar›ndan maafl<br />
kesintisine kadar. Baz›lar› da, durgunluk korkusuyla bu tür tedbirleri<br />
almakla almamak aras›nda gel-git yafl›yor.<br />
Dünya Bankas›’n›n son raporundaki tespitler ise afla¤›daki flekilde<br />
özetleniyor;<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Krizin en kötü zaman› geride kald›. Küresel bir iyileflme gözlense bile<br />
toparlanma yavafl gidiyor. K›r›lganl›k noktalar› hala mevcut.<br />
Kriz sonucunda oluflan kay›plar›n telafisi zaman alacak. Bu süre 5-10<br />
y›l sürebilir.<br />
Fakir ülkeler krizden en fazla yara alanlar oldu. Günde 1,25 dolar›n<br />
afla¤›s›ndaki gelirle yaflayanlar›n say›s›na 64 milyon kifli eklendi.<br />
Önümüzdeki 5-10 y›l içinde risk alg›lamas› artacak. Finans sisteminde<br />
düzenlemeler giderek yo¤unlaflacak. Geliflen piyasalara yönelen d›fl<br />
fonlar›n maliyeti yükselecek.<br />
Geliflen ülkelere giderek azalacak d›fl kaynaklar nedeniyle iç piyasalar›n<br />
önemi artacak. Bu nedenle bölgesel finans merkezlerinin kurulmas›,<br />
yerel bankac›l›k sisteminin etkinlefltirilmesi önem tafl›yor.<br />
Krizden en fazla zarar gören co¤rafi bölge Avrupa ve Orta Asya.<br />
Özellikle bu bölgedeki bat›k kredilerin yüksekli¤i bankalar›n normal<br />
fonksiyonlar›n› yapmalar›n› engelliyor. Bu bölge tekrar resesyona girebilir.<br />
Dünya Ekonomisinde 2010 Beklentileri<br />
Konu<br />
2008<br />
Gerçekleflme<br />
Dünya Ekonomisi 3.0<br />
Büyüme<br />
Oranlar›<br />
Geliflmifl Ülkeler<br />
0.6<br />
(%) ABD<br />
0.4<br />
Euro Bölgesi<br />
0.7<br />
Geliflmekte olan ülkeler<br />
6.0<br />
Dünya ticaret hacminde de¤iflim (%) 3.0<br />
Ham petrol varil fiyat› (Dolar)<br />
97.0<br />
Geliflmifl ülkelerde enflasyon (%)<br />
3.4<br />
Geliflmekte olan ülkelerde enflasyon (%) 9.3<br />
Dolar LIBOR faizi ( Alt› ayl›k, %)<br />
3.0<br />
Euro LIBOR faizi ( Üç ayl›k, %)<br />
4.6<br />
IMF Tahminleri<br />
<strong>2009</strong> 2010<br />
-1.1 3.1<br />
-3.4 1.3<br />
-2.7 1.5<br />
-4.2 0.3<br />
1.7 5.1<br />
-11.9 2.5<br />
61.5 76.5<br />
0.1 1.1<br />
5.5 4.9<br />
1.2 1.4<br />
1.2 1.6<br />
Kaynak: IMF, World Economic Outlook, Ekim <strong>2009</strong><br />
11