UB skà rsla '98

10.5 Staða barna samkvæmt löggjöf um ríkisborgararétt
Í skýrslu minni fyrir árið 1996 greindi ég frá ýmsum ábendingum er mér höfðu
borist sem vörðuðu ríkisborgararétt hálfíslenskra barna og barna sem eru
frumættleidd erlendis frá af íslenskum foreldrum (sjá SUB:1996, kafla 10.0). Mál
þetta hef ég haft til skoðunar á árinu og hef ég m.a. látið vinna sérstaka úttekt á
réttarstöðu barna gagnvart lögum nr. 100/1952 um íslenskan ríkisborgararétt. Lög
þessi hafa verið til endurskoðunar í dómsmálaráðuneytinu og er mér kunnugt um að
mörg þau atriði er mér hafa borist ábendingar um hafi verið höfð til hliðsjónar við
frumvarpsgerðina, en frumvarpið lagði dómsmálaráðherra fram á haustþingi 1997.
Dæmi um símaerindi er varða barnarétt:
BLS
138
Ríkisborgararéttur: Stúlka fædd á Íslandi, móðir erlend, faðir íslenskur,
barnið ekki íslenskur ríkisborgari þar sem foreldrar eru ekki í hjónabandi.
Spurt um rétt unglinga vegna fyrirhugaðrar skráningar á vímuefnaneyslu
þeirra. Spurt hvort unglingur geti kært til lögreglu einn síns liðs eða hvort
forráðamaður þurfi að koma með.
BLS
139
11. Barnið í sveitarfélaginu
11.0 „Hvers virði eru börnin?“ – Heildarfjárveitingar sveitarfélaga til
verkefna í þágu barna og unglinga
Í skýrslu minni fyrir árið 1995 greindi ég frá áskorun er ég sendi öllum sveitarstjórnum
um að þau fjölmörgu verkefni er vörðuðu börn og ungmenni á verkefnalista
sveitarfélaganna yrðu látin njóta verulegs forgangs í gerð fjárhagsáætlana fyrir
árið 1996. Jafnframt greindi ég frá því áformi mínu að kanna hvort áhrifa áskorunarinnar
gætti í fjárframlögum sveitarfélaganna til málefna barna og ungmenna í
sveitarsjóðsreikningum fyrir umrætt ár (sjá SUB:1995, kafli 13.0). Í skýrslu minni
„Við eigum líka rétt á að segja eitthvað – það erum
við sem eigum eftir að borga skuldirnar sem þjóðin
er að safna.“ – Rúnar Snær,15 ára, Egilsstöðum.
fyrir árið 1996 birti ég bréf það er ég ritaði Sambandi íslenskra sveitarfélaga af
þessu tilefni (sjá SUB:1996, kafla 11.0).
Samband íslenskra sveitarfélaga beindi málaleitan minni til 34 sveitarfélaga, þ.e.
þeirra sem eru með 1000 íbúa eða fleiri.
Erindi þetta þurfti ég að ítreka nokkrum sinnum við sveitarfélögin, og voru skýrslur
frá þeim að berast embætti mínu fram eftir árinu. Ég hef nú beðið endurskoðanda að
fara yfir gögn þau er sveitarfélögin hafa sent mér og óskað eftir að tekin verði
saman skýrsla um málið. Niðurstöður væntanlegrar skýrslu, sem mun bera heitið
„Hvers virði eru börnin?“, mun ég kynna á næsta ári.
SKÝRSLA UMBOÐSMANNS BARNA FYRIR ÁRIÐ 1997 SKÝRSLA UMBOÐSMANNS BARNA FYRIR ÁRIÐ 1997