UB skà rsla '98

BLS
146
UB til athugunar
Hvað þýðir þetta að hafa „aðgang að“?
Hafa sveitarfélög verið höfð með í ráðum varðandi þetta ákvæði?
Fellur sérkennsla fyrir börn, sem þess þurfa með, ekki örugglega hér undir?
5. mgr. Umhverfi og aðbúnaður sjúkra barna skal hæfa aldri þeirra, þroska og
ástandi … Hvað þýðir þetta í raun?
UB til athugunar
Umhverfi sem er útbúið þannig að það mæti þörfum barna hvað varðar innréttingar,
húsgögn, leikföng, bækur jafnt fyrir þau yngstu sem þau eldri og sérmenntað starfsfólk.
Sérmenntað starfsfólk. Börn skulu vera í umsjá og meðferð hjá starfsfólki sem hefur
menntun og reynslu í að mæta líkamlegum, tilfinningalegum og félagslegum þörfum
barna.
Niðurstaða
Ákvæði VI. kafla frumvarpsins þurfa að vera ítarlegri, svo augljóst megi vera í
hverju réttindi sjúkra barna eru raunverulega fólgin. Greinargerðin er alltof
fátæklega orðuð að mati ub. Þar þurfa að koma skýringar við hverja og eina grein
kaflans.
Skömmu fyrir áramót sendi ég menntamálaráðherra bréf og grennslaðist fyrir um
afdrif frumvarpsins. Svarbréf ráðuneytisins, sem er dagsett 23. desember, er
svohljóðandi:
„Menntamálaráðherra hefur borist bréf yðar dags. 5. desember [1997] þar sem þér
spyrjist fyrir um hvort og þá hvenær menntamálaráðherra hafi í hyggju að leggja
fram frumvarp til laga um breytingu á lögum nr. 47/1995 um skoðun kvikmynda og
bann við ofbeldiskvikmyndum, sem lagt var fyrir Alþingi sl. vor en hlaut þá ekki
afgreiðslu.
Til svars við erindi yðar er yður hér með skýrt frá því að hinn 3. október s.l. fól
menntamálaráðuneytið Herði Einarssyni, hrl. að endurskoða lög nr. 47/1995 um
skoðun kvikmynda og bann við ofbeldiskvikmyndum í ljósi þeirra markmiða að gætt
sé ákvæða 73. gr. stjórnarskrárinnar og jafnframt að stuðlað verði svo sem kostur er
að vernd barna og ungmenna fyrir skaðlegum áhrifum kvikmynda á sálarlíf þeirra.
Þá hefur þess ennfremur verið farið sérstaklega á leit við hann að hann hugi í
endurskoðunarstarfinu að þeim álitaefnum er lúta að skoðun tölvuleikja.
Endurskoðun á framangreindri löggjöf er ekki lokið.“
BLS
147
Almennt
UB til athugunar
Hvað með öryggi barna á sjúkrahúsum t.d. í sambandi við aðgang fólks að sjúkrahúsum
almennt séð – allir virðast eiga greiðan aðgang. Huga þarf að öryggi barna
vegna þessa þáttar, svo sem hvort ekki eigi að láta gestum í té sérstakan passa
(visitorpass) eftir að þeir hafa gert grein fyrir sér við innganginn á sjúkradeild.
12.3 Frumvarp til laga um breytingu á lögum nr. 47/1995 um skoðun
kvikmynda og bann við ofbeldiskvikmyndum.
Menntamálanefnd Alþingis óskaði eftir umsögn minni um frumvarp til laga um
skoðun kvikmynda og bann við ofbeldiskvikmyndum. Efnislega var frumvarp þetta
í meginatriðum samhljóða tillögum þeim er ég hafði sent menntamálaráðherra í
kjölfar útkomu skýrslunnar „Ofbeldi í sjónvarpi“ (sjá nánar SUB:1996, kafla 7.0).
Ég mætti vegna þessa máls á fund nefndarinnar og kom á framfæri nokkrum
ábendingum, svo sem varðandi ábyrgð og eftirlit með því að farið sé eftir ákvæðum
laganna, og einnig varðandi skoðun þeirra auglýsinga sem kvikmyndahúsin birta
fyrir sýningar. Einnig sendi ég nefndinni afrit bréfs þess er hafa að geyma tillögur
mínar til menntamálaráðherra í þessum efnum (sjá nánar SUB:1996, kafla 7.0).
12.4 Frumvarp til lögræðislaga
Allsherjarnefnd Alþingis óskaði eftir umsögn minni um frumvarp til lögræðislaga,
heildarlög. Áður hafði ég sent frá mér umsögn um frumvarp þetta að því er varðaði
sjálfræðisaldurinn sérstaklega (sjá SUB:1996, kafla 12.2). Þar sem frumvarpið var
afar viðamikið og miklar starfsannir við hið fámenna embætti mitt, sá ég mér ekki
fært að verða við þessari beiðni. Ég mætti hins vegar á fund allsherjarnefndar og
kom á framfæri nokkrum ábendingum mínu. Ég lýsti yfir ánægju minni með að farið
skyldi að tilmælum mínum í 67. gr. frumvarpsins, en þar segir að samþykki yfirlögráðanda
þurfi fyrir kaupum ófjárráða barna á bifreiðum (sjá einnig SUB:1995,
kafla 8.0).
Þá vakti ég athygli á ýmsum þeim atriðum er fram koma í bréfi mínu til dómsmálaráðherra
varðandi réttarstöðu 16 og 17 ára unglinga í kjölfar hækkunar á sjálfræðisaldri
í 18 ár. Ég minnti nefndina einnig á þá staðreynd að engin sérstök langtímaúrræði
væru til fyrir 16 og 17 ára börn sem væru hættuleg sjálfum sér og öðrum
vegna eigin lífernis, t.d. vímuefnaneytendur. Ein af þeim röksemdum sem færð
hefði verið fyrir hækkun sjálfræðisaldurs væri einmitt að með því gæfist kostur á að
vista börn á þessum aldri, sem ættu við vímuefnavandamál að stríða, gegn vilja
SKÝRSLA UMBOÐSMANNS BARNA FYRIR ÁRIÐ 1997 SKÝRSLA UMBOÐSMANNS BARNA FYRIR ÁRIÐ 1997