1,5 MB - Urenio
1,5 MB - Urenio
1,5 MB - Urenio
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
16 ΑΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ<br />
σηµειώνεται παράλληλα µε την ανάπτυξη του βιοµηχανικού καπιταλισµού<br />
και τις µεταβολές στην αγροτική και βιοµηχανική εργασία που τον συνοδεύουν.<br />
Η αύξηση της παραγωγικότητας της αγροτικής εργασίας, ο σχετικός<br />
υπερπληθυσµός που έτσι εµφανίζεται στην ύπαιθρο, σε συνδυασµό<br />
µε την απόσπαση καλλιεργούµενων εκτάσεων για τη διατροφή προβάτων<br />
οδηγούν σε σαρωτικό ξεκληρισµό χωρικών και κολίγων και δηµιουργούν<br />
µια τεράστια ανθρωποπληµµύρα στις πόλεις. Εκεί µε την συγκέντρωση<br />
της βιοµηχανικής παραγωγής και την µαζική επέκτασή της γεννιέται το<br />
βιοµηχανικό προλεταριάτο. Βασισµένη πάνω στις δυνάµεις της τεχνολογίας<br />
και στους νέους τρόπους οργάνωσης της εργασίας η αστικοποίηση<br />
και η ανάπτυξη των αστικών κέντρων του 18oυ και 19oυ αιώνα, εντοπίζεται<br />
στις χώρες που εγκαθιδρύουν τον κύκλο της καπιταλιστικής εκτατικής<br />
συσσώρευσης και διαµορφώνουν την δική τους αγορά βιοµηχανικών<br />
προϊόντων. Ανάπτυξη της βιοµηχανίας, σχηµατισµός βιοµηχανικού προλεταριάτου<br />
και εφεδρικού στρατού συνδυάζονται µε την συγκέντρωση<br />
των πληθυσµών και την οικοδόµηση των πόλεων.<br />
Η ανάπτυξη του καπιταλισµού στη ∆ύση µαζί µε την συνακόλουθη<br />
µεταβολή των κοινωνικών δραστηριοτήτων (µείωση της αγροτικής εργασίας<br />
και αύξηση της εργασίας στην βιοµηχανία και τις υπηρεσίες) φαίνεται<br />
να είναι το κυρίαρχο στοιχείο που ωθεί στην αστικοποίηση). Στην<br />
ελληνική όµως οικονοµία δεν παρουσιάζεται η χαρακτηριστική για τον<br />
δυτικό καπιταλισµό διαδικασία αστικοποίησης που αναφέραµε 5 . ∆ηλαδή η<br />
ανάπτυξη της παραγωγής του δευτερογενούς τοµέα και η παράλληλη<br />
εκµηχάνιση της γεωργίας. Αντίθετα αυτή και µόνο η αποδιοργάνωση της<br />
αγροτικής οικονοµίας (λόγω έλλειψης επενδύσεων στη γεωργία, µη ορθολογικού<br />
κατατεµαχισµού της αγροτικής γης, ανεπάρκειας συνεταιριστικής<br />
οργάνωσης, µεταφοράς αξίας µέσω του µηχανισµού των τιµών των<br />
αγροτικών προϊόντων) αρκεί για να ωθήσει σε µια σηµαντική αγροτική<br />
έξοδο και αστικοποίηση 6 . Αποτέλεσµα λοιπόν ενός γενικότερου κοινωνικού<br />
µετασχηµατισµού, της ανάπτυξης του καπιταλισµού, είναι η µορφή<br />
της πόλης που σήµερα γνωρίζουµε, χώρος όπου συγκεντρώνονται ταυ-<br />
5 Για τις ιδιοµορφίες της ανάπτυξης του καπιταλισµού στην Ελλάδα βλέπε, Μάλιος Μ., Η<br />
Σύγχρονη Φάση Ανάπτυξης του Καπιταλισµού στην Ελλάδα, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα<br />
1975, Κορδάτος Ι., Εισαγωγή στην Ιστορία του Καπιταλισµού στην Ελλάδα, Αθήνα<br />
1930, Μουζέλης Ν., Νεοελληνική Κοινωνία - Όψεις Υπανάπτυξης, εκδ. Εξάντας, Αθήνα<br />
1978.<br />
6 Οικονοµική Ανάπτυξη και Μετανάστευση στην Ελλάδα, επιµέλεια Μ. Νικολινάκος, εκδ.<br />
Κάλβος, Αθήνα 1974.
Change language