1,5 MB - Urenio
1,5 MB - Urenio
1,5 MB - Urenio
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΑΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ 71<br />
νίας και του κράτους που της αντιστοιχεί.<br />
Βασικό διαρθρωτικό χαρακτηριστικό της καπιταλιστικής κοινωνίας είναι<br />
η σχέση του κεφαλαίου. ∆ηλαδή η ικανότητα µιας ποσότητας χρήµατος-αξίας<br />
να µεγεθύνεται µέσα από µια πορεία αγοράς και πώλησης της<br />
εργατικής δύναµης. Πάνω στη σχέση του κεφαλαίου ή της υπεραξίας<br />
διαχωρίζονται οι τάξεις και θεµελιώνεται ο ταξικός ανταγωνισµός. Η βασική<br />
σχέση εκµετάλλευσης στον καπιταλισµό έχει οικονοµική µορφή. ένα<br />
µέρος των προϊόντων που παράγονται από τους εργαζόµενους αποσπάται<br />
σαν υπεραξία και παραµένει στην τάξη των καπιταλιστών. Αυτή η<br />
απόσπαση συγκαλύπτεται από την οικονοµική µορφή της, παρουσιάζεται<br />
δηλ. η υπεραξία σαν αµοιβή του κεφαλαίου (της επένδυσης) και ο µισθός<br />
σαν αµοιβή της εργασίας. Η θεώρηση του κεφαλαίου σαν βασικής διαρθρωτικής<br />
σχέσης της καπιταλιστικής κοινωνίας µας αναγκάζει να δεχθού-<br />
µε ότι ο ταξικός ανταγωνισµός πραγµατοποιείται σε δύο διαφορετικά επίπεδα:<br />
σ' αυτό της απόσπασης της υπεραξίας από την εργατική τάξη, α-<br />
νάµεσα σε κεφάλαιο και εργασία και σ' αυτό της πραγµατοποίησης της<br />
υπεραξίας, ανάµεσα στα διάφορα διακεκριµένα κεφάλαια.<br />
Σε σχέση µ' αυτές τις δύο κατηγορίες αντιθέσεων οικοδοµείται το<br />
καπιταλιστικό κράτος του οποίου η οµαλοποιητική παρέµβαση, σ' όλα τα<br />
επίπεδα των αντιθέσεων, προϋποθέτει την συνύπαρξη όλων των τµηµάτων<br />
της αστικής τάξης, τον σχηµατισµό ενός µπλοκ εξουσίας, για να χρησιµοποιήσουµε<br />
τους όρους του Gramsci, που αποκλείει την κατοχή της<br />
πολιτικής εξουσίας από µια µικρή µόνο µερίδα της αστικής τάξης, παρόλο<br />
που µέσα σ' αυτό το συµµετοχικό σχήµα εξουσίας µπορεί κάποια συµµετοχή<br />
να αναδειχθεί σε ηγεµονική. Η πολιτική παρέµβαση από το µπλοκ<br />
εξουσίας στο δύο επίπεδα αντιθέσεων που αναφέραµε γίνεται µέσω της<br />
δράσης των ιδεολογικών, πολιτικών και οικονοµικών µηχανισµών του<br />
κράτους.<br />
Με τους ιδεολογικούς µηχανισµούς επιχειρείται να εξασφαλιστεί η<br />
αποδοχή ενός τρόπου ζωής και σκέψης που να εγγράφεται µέσα στις<br />
διαδικασίες αναπαραγωγής του κεφαλαίου. ∆ηλαδή η αποδοχή της σχέσης<br />
εκµετάλλευσης σαν "φυσικής" σχέσης, η καθηµερινή εισαγωγή της<br />
εργατικής δύναµης στις παραγωγικές διαδικασίες, η αποδοχή της αγοράς<br />
εργασίας και του "ελεύθερου" ατόµου που συνδιαλέγεται την αγοραπωλησία<br />
της εργατικής του δύναµης. Ακόµη η εναρµόνιση της χρησιµοποίησης<br />
του µισθού σύµφωνα µε τα σχήµατα αναπαραγωγής και τον χαρακτήρα<br />
της συσσώρευσης. Χαρακτηριστική µορφή αυτής της εναρµόνισης<br />
είναι η αποδοχή της µαζικής κατανάλωσης, όταν ο πολύπλοκος κύκλος
Change language