1,5 MB - Urenio

64 ΑΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ
1. Κράτος και µορφές πολεοδοµικής παρέµβασης
Μια πρώτη προσέγγιση στην έννοια του κράτους αποτελεί η διατύπωση
ότι ταυτίζεται µε τους θεσµούς της πολιτικής εξουσίας. Αυτή ασκείται σε
µια συγκεκριµένη γεωγραφική περιοχή, από ένα περιορισµένο αριθµό
ατόµων ή από ορισµένες κοινωνικές οµάδες. Το κράτος σαν σύνολο των
θεσµών της πολιτικής εξουσίας ή σύµφωνα µε µια άλλη διατύπωση σαν
έκφραση της ταξικής σύγκρουσης στο πολιτικό επίπεδο, δεν µπορεί να
γίνει κατανοητό παρά µόνο σε σχέση µε τη συνολική κοινωνική διάρθρωση,
από την οποία πηγάζουν οι διάφορες µορφές εξουσίας, όπως και
η πολιτική εξουσία 2 . Αναπόφευκτα λοιπόν, η προσπάθεια κατανόησης
του κράτους µας στέλνει στο ζήτηµα της κοινωνικής διάρθρωσης ή αλλιώς
της ταξικής πάλης που αποτελεί τον πυρήνα της κοινωνικής οργάνωσης.
Η παρέµβαση των κοινωνικών τάξεων στις κοινωνικές αντιθέσεις
αλλά και στη συνολική εξέλιξη της κοινωνίας γεννά την πολιτική, τους
θεσµούς της, το µέρος της κοινωνικής εξουσίας που µεταβιβάζεται στο
πολιτικό επίπεδο.
1.1. Το παραδοσιακό κράτος
Ο Fr. Engels στη µελέτη του για την καταγωγή της οικογένειας, της ιδιωτικής
ιδιοκτησίας και του κράτους, µας δίνει µια πλήρη εικόνα των κοινωνικών
διαδικασιών που οδηγούν στην δηµιουργία πολιτικών θεσµών ε-
ξουσίας βασισµένων πάνω στις τάξεις. Οι κοινωνικοί θεσµοί, γράφει, κάτω
από τους οποίους ζουν οι άνθρωποι σε µια ορισµένη ιστορική στιγµή,
εξαρτώνται από το στάδιο ανάπτυξης της εργασίας, της παραγωγής και
της οικογένειας 3 . Όσο λιγότερο αναπτυγµένη είναι η εργασία τόσο µικρότερος
είναι ο πλούτος της κοινωνίας και τόσο µεγαλύτερη η επίδραση
των δεσµών αίµατος πάνω στην κοινωνική οργάνωση. Η ανάπτυξη όµως
της παραγωγικότητας της εργασίας, της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, των α-
2 Poulantzas Ν., Pouvoir Politique et Classes Sociales. Maspero, Paris 1971.
3 Engels F., L' Origine de la Famille de la Propriété Privée et de l' Etat, Editions Sociales,
Paris 1972.