1,5 MB - Urenio

ΑΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ 179
µές γης
• ο έλεγχος των χρήσεων γης µέσω του αποκλεισµού των µη επιθυ-
µητών χρήσεων 4 .
Το Προεδρικό ∆ιάταγµα κήρυξης ΖΟΕ µε τη δυνατότητα που έχει να
επιβάλλει έµµεσα χρήσεις γης (µε τον αποκλεισµό των χρήσεων ορισµένων
κατηγοριών), αποτελεί σήµερα τον µοναδικό θεσµό ελέγχου των
χρήσεων γης.
1.4. Οι κανονιστικοί όροι δόµησης
Αποτελούν την πιο παραδοσιακή µέθοδο ελέγχου της αστικής ανάπτυξης
στηρίζονται στον συνδυασµό ενός ρυµοτοµικού σχεδίου και ενός συνόλου
κανονισµών δόµησης. Το ρυµοτοµικό σχέδιο προσδιορίζει τους άξονες
κυκλοφορίας, τους κοινωφελείς, κοινόχρηστους και οικοδοµήσιµους
χώρους. Οι κανονισµοί προδιαγράφουν, µεταξύ άλλων, τους τρόπους και
τα µεγέθη της δόµησης σε κάθε διακεκριµένο χώρο του σχεδίου.
Ο έλεγχος που ασκείται µέσω των κανονιστικών όρων δόµησης αφορά
καταρχήν την έκταση και τον βαθµό εκµετάλλευσης της αστικής γης
και τις χαράξεις του αστικού ιστού. Πιο λεπτοµερείς όµως κανονισµοί
µπορούν επίσης να προδιαγράφουν και την αστική µορφολογία. Πρόκειται
δηλ. για ένα θεσµό που περιλαµβάνει ρυθµίσεις και των αστικών
δραστηριοτήτων και της αστικής µορφολογίας. Περισσότερο όµως συγκεκριµενοποιεί
ένα γενικό πλαίσιο για τη δράση των ιδιωτικών φορέων
της αστικοποίησης, που εξοµαλύνει τις αντιθέσεις τους και τις διαφορετικές
επιλογές τους και λιγότερο συνδέεται µε την έννοια του προγράµµατος
ανάπτυξης µιας αστικής περιοχής.
Θα µπορούσαµε να συνδυάσουµε τον έλεγχο της αστικής ανάπτυξης
µέσω κανονιστικών όρων δόµησης µε πολιτικούς θεσµούς διαιτησίας και
µικρής άµεσης παρέµβασης. Αυτό δεν σηµαίνει όµως ότι η αποτελεσµατικότητα
αυτού του θεσµού ελέγχου είναι περιορισµένη. Όλη η νεότερη
4 Βλ. ΥΧΟΠ, Επιχείρηση Πολεοδοµική Ανασυγκρότηση 1982-84, Υπουργείο Χωροταξίας
Οικισµού και Περιβάλλοντος, Αθήνα 1983.