1,5 MB - Urenio

ΑΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ 93
πρακτικής προγραµµατισµού ίσως δεν είναι τόσο σαφής. Σε κάθε περίπτωση
η ενοποίηση των κατηγοριών πλαίσιο, πρακτική, θεωρία του προγραµµατισµού
αποτελεί ένα σηµαντικό βήµα στην θεωρητικο-αναλυτική
προσπάθεια.
Κατ' αρχήν σαν πλαίσιο του προγραµµατισµού δεν µπορούµε παρά
να θεωρήσουµε τις αυθόρµητες κοινωνικές διαδικασίες συγκρότησης της
πόλης. Μόλις όµως συσχετισθούν οι διαδικασίες της αστικής συγκέντρωσης
µε την συσσώρευση του κεφαλαίου, το πλαίσιο του προγραµµατισµού
διευρύνεται προς την σφαίρα των διαδικασιών της καπιταλιστικής
συσσώρευσης και της χωρικότητας που της αντιστοιχεί.
Εξ ίσου µεταβλητή είναι και η έννοια της πρακτικής του προγραµµατισµού.
Στο τρίτο κεφάλαιο διατυπώσαµε τέσσερις κύριες κατηγορίες
πολεοδοµικών επεµβάσεων: τις επεµβάσεις στο πεδίο της παραγωγής,
στο πεδίο της κατανάλωσης, σ' αυτό των γενικών συνθηκών παραγωγής
και τέλος στο πεδίο της ιδιοκτησίας γης και της γαιοπροσόδου. Η λογική
µιας τέτοιας διάκρισης βρίσκεται στο ότι σε κάθε ένα από τους παραπάνω
τοµείς αντιστοιχεί µια ιδιαίτερη πρακτική και ιδιαίτεροι φορείς και µέσα
εφαρµογής των προγραµµάτων. ∆εν µπορούµε να δεχθούµε ότι πρόκειται
για το ίδιο σύστηµα προγραµµατισµού που επεµβαίνει στην παραγωγή,
στην κατανάλωση και στις γενικές συνθήκες.
Παράλληλα η παραπάνω διάκριση µας επιτρέπει να αποµακρυνθούµε
από την κυρίαρχη µέχρι σήµερα κατανόηση της πολεοδοµίας, σαν δραστηριότητας
που εξαντλείται στην διαµόρφωση ή ανάπλαση των περιοχών
κατοικίας και του οδικού δικτύου και να προχωρήσουµε στην διευκρίνηση
εκείνων των χαρακτηριστικών που πρέπει να προσλάβει για να
γίνει δυνατή η αποτελεσµατική παρέµβαση στο πεδίο της παραγωγής,
όπου τα µέχρι σήµερα προγράµµατα περιορίζονται στην παροχή υποδο-
µών. Θεωρούµε ότι υπάρχει µια σηµαντική ανακολουθία ανάµεσα στις
αντικειµενικά δοσµένες δυνατότητες προγραµµατισµού και στις κατευθύνσεις
των πολεοδοµικών προγραµµάτων. Η ανακολουθία αυτή είναι
ιδιαίτερα αισθητή στο πεδίο της παραγωγής, του οποίου τα προβλήµατα
και τις δυνατότητες δεν µπόρεσαν να εκµεταλλευθούν και να αξιοποιήσουν
τα διάφορα πολεοδοµικά προγράµµατα. Εάν διαπιστώνεται σήµερα
µια δυνατότητα προγραµµατισµένης δράσης σ' αυτόν τον τοµέα, ιδιαίτερα
µετά την επέκταση της κρατικής παρέµβασης στον επενδυτικό χώρο,
αυτή δεν µπόρεσε να µεταφρασθεί σε αντίστοιχη µορφή προγραµµατισµού.
Η διάκριση εποµένως των κατηγοριών των πολεοδοµικών επεµβάσεων
και ο µετασχηµατισµός αυτής της διάκρισης σε µορφές πολεοδοµι-