Analiza tendencji rozwojowych regionu w odniesieniu do zgodności ...

Narastanie dysproporcji w rozwoju społeczno-gospodarczym jest bardzo charakterystyczne
dla funkcjonowania gospodarki w przestrzeni. Zjawisko to powinno być jednak elementem
świadomego oddziaływania społeczności i procesem w przeważającej mierze przewidywalnym
w przyszłości. Podjęcie przez władze centralne i samorządowe odpowiednich
działań pozwoli na ograniczenie narastania negatywnych skutków złożonego procesu dysproporcji
w rozwoju regionalnym (Korenik, 2003).
2.2. Uwarunkowania rozwoju jednostek samorządu
terytorialnego województwa dolnośląskiego
Rozwój jednostek samorządu terytorialnego województwa dolnośląskiego uzależniony
jest od określonej grupy czynników, które w różnym stopniu warunkują ten rozwój
i pomagają w wyjaśnieniu istoty rozwoju regionalnego 2 i lokalnego 3 .
Czynniki te można pogrupować według różnorodnych kryteriów, np. na endogeniczne
(wewnętrzne) oraz egzogeniczne (zewnętrzne). W skład pierwszej grupy czynników
wchodzą zasoby własne województwa, powiatu czy też gminy, określające możliwości
rozwojowe, które można sklasyfikować jako (Strahl (red.), 2006):
– zasoby demograficzne, wśród których wymienia się np. strukturę ludności według
wieku, wykształcenia, kwalifikacje zawodowe, więzi społeczne, poziom i warunki
życia;
– zasoby z zakresu infrastruktury technicznej, inwestycje zagraniczne, zasobność budżetowa;
– zasoby związane z ekorozwojem, infrastruktura z tego zakresu, jak i świadomość ekologiczna
społeczności;
– zasoby w sferze gospodarki regionalnej i lokalnej, tj. baza ekonomiczna, przedsiębiorczość,
potencjał innowacyjności, konkurencyjność jednostek samorządu terytorialnego;
2
Rozwój regionalny to trwały wzrost potencjału gospodarczego regionów oraz systematyczna i trwała
poprawa ich konkurencyjności, a także poziomu życia mieszkańców, co przyczynia się do rozwoju społeczno-gospodarczego
kraju. (Zob. Zarys Strategii Rozwoju Regionalnego…, 1996).
3
Rozwój lokalny rozumiany jest jako przeobrażenia jakościowe odnoszące się do danego obszaru w aspekcie
poziomu życia ludności oraz warunków funkcjonowania podmiotów gospodarczych. (Zob. Parysek, 2001).
Rozwój lokalny to także proces świadomego inicjowania i kreowania zarówno przez władze lokalne, przedsiębiorców,
lobby ekologiczne, stowarzyszenia społeczne i kulturalne oraz mieszkańców, który zmierza do
kreatywnego i racjonalnego wykorzystania miejscowych zasobów niematerialnych i materialnych. (Zob. Blakely,
1994).
148