19.11.2012 Views

ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home

ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home

ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Uma idlozi libhoboka kuvama ukuba kube khona umuntu ongabonakali ofundisa<br />

lona ogulayo amahubo obungoma. Uhlabelela asine, aze agcine esephuma ekhaya<br />

ejubalala eseya esangomeni esethwasisayo.<br />

UMthembu, (2007) yena ubeka kanjena:<br />

Ngangisebenza eThekwini sengigule ngaba<br />

yinqaba, ngingasakwazi ukuzihambela. Kwafika<br />

izwi ezindlebeni zami lathi: phuma uhambe<br />

ngizokuhola ngikuse lapho ufanele uye khona.<br />

Ngavuka-ke ngahamba kodwa ingqondo yami<br />

ithathekile. Uma sengingene kwaMakhosi<br />

wangiphuzisa igobongo lokubehlisa abadala.<br />

WaphehIa ubulawu wangiphuzisa, wangigcoba<br />

ngengwebu ngalala njengofileyo.<br />

Kufika umuntu okhuluma kuzwakale asho kucace ukuthi uzomthatha lona<br />

ogulayo umusa lapho eyosizakala khona, Imvama kuba umuntu amaziyo lona<br />

ogulayo noma-ke azichaze ukuthi ungubani, kube umuntu womndeni omdala<br />

osewashona. Uphuma ahambe naye noma uyakwazi esangomeni esithwasisayo<br />

noma akakwazi, 10 muntu uyamhola aze ayombeka khona. Urna behamba<br />

endleleni, uhamba emfundisa ihubo ayongena ngalo esangomeni eliyinkondlo<br />

yakhe.<br />

UNtombela, (2007) uthi:<br />

Ukuhhewula, ukubhonga, ukuzamula,<br />

ukuphupha umuzi ozothwasa kuwo, ukuphupha<br />

isangoma esizokwethwasisa. Ukuphuma uhayiza<br />

uye kuwo lowo muzi ozothwasa kuwo, ngaleyo<br />

nkathi idlozi lisuke selizikhulumela lona.<br />

Zonke lezi zinto zenzeka uma idlozi libhoboka.<br />

Isangoma usitshelwa yibo abadala bakhuluma<br />

endlebeni ubezwe wedwa bengazwiwa omunye<br />

umuntu. Lo othwasayo uphuma egijima aqonde<br />

ngqo esangomeni. Bayamhola baze bayombeka<br />

kusoisangoma.<br />

33

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!