BURSA’DA ZAMAN
Bursada-Zaman-s21
Bursada-Zaman-s21
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Prof. Dr. Mustafa Kara<br />
Bursa’da Bir Gazze’li;<br />
Gazzîzâde Abdüllatîf Efendi<br />
Öyle bir sâhib-fazîleddir ki ol Abdüllatîf<br />
İlm u irfân çeşmesinden yıkanup olmuş nazîf<br />
Hüseyin Vassâf<br />
1644 yılında Gazze’de doğan Ahmed Gazzî,<br />
tahsilini Gazze ve Kahire’de tamamladıktan<br />
sonra 1675’de İstanbul’a gelmiş, Ayasofya<br />
Camii’nde Hadis dersleri vermiştir.<br />
Daha sonra Bursa’ya gelen Gazzî, Niyazî-i<br />
Mısrî ile karşılaşıncaya kadar<br />
tasavvuf dünyasına pek ilgi duymamıştır.<br />
Mısriyye’nin pirini bu<br />
şehirde tanıdıktan sonra kanaatleri<br />
değişmiş ve onun müridi<br />
olmuştur. Tasavvufî eğitimini<br />
1692 tarihinde tamamlamış ve<br />
kendi adıyla anılan Mısrî dergâhını,<br />
bugünkü Süleyman Çelebi<br />
Lisesi’nin bulunduğu mekânda<br />
kurmuştur. (Geniş bilgi için bk.<br />
Mustafa Kara Bursa’da Tarikatlar<br />
ve Tekkeler)<br />
1150/1738’de vefat eden Gazzî<br />
için düşürülen tarihlerden biri<br />
de şudur:<br />
Bâm-ı cevher çıkdı üç er dediler tarihini<br />
Kutb-i Bursa Şeyh Ahmed azm-i ukba<br />
eyledi: 1150<br />
Bu yazı ile size tanıtmak istediğim zât söz<br />
Ya Hazret-i Gazzizade Abdülatif<br />
konusu dergâhın üçüncü şeyhi ve Ahmed<br />
Gazzî’nin torunu Gazzîzâde Abdüllatif<br />
Efendi’dir. O da bu şehrin tarihini aydınlatan<br />
eserler kaleme almış, kültür tarihiyle<br />
meşgul olanların işini kolaylaştırmıştır.<br />
Gazzîzâde 1776 yılında doğmuş 1832’de<br />
vefat etmiştir. Anne tarafından dedesi olan<br />
tekkenin ikinci şeyhi Mustafa Nesîb Efendi’nin<br />
yanında yetişmekle birlikte o yıllarda<br />
farklı tarikatlara mensub Bursa’nın gönül<br />
adamlarından azâmî derecede istifade<br />
etmiştir. Celvetiye’ye mensub Üftadezâde<br />
Mustafa Efendi, Nakşibendî şeyhi Mehmed<br />
Emin Bursevî/Kerkukî bunların başında<br />
sayılmalıdır.<br />
Tekkesini farklı tarikatların zikir<br />
meclislerine açan Abdüllatîf<br />
Efendi’nin en meşhur yönlerinden<br />
birisi de velûd oluşu yani<br />
çok eser kaleme almış olmasıdır.<br />
Bursa kültürüne eser tahsis<br />
etme konusunda altın madalya<br />
Şemseddin Mısrî’ye ait ise gümüş<br />
madalya da Abdüllatıf Mısrî’ye<br />
aittir. Kültürümüze hizmet<br />
eden birçok insan gibi onun da<br />
mezar taşına sahip değiliz. Bu ve<br />
benzeri insanlar için şehrimizin<br />
uygun yerlerinde makam mezar<br />
yapılsa hatıra taşı dikilse iyi<br />
olmaz mı? Bir kültür merkezine<br />
adı verilse kötü mü olur?<br />
Bizim kültür tarihimizde Vefeyât adıyla<br />
bilinen bir kitap türü vardır. Vefat kelimesinin<br />
çoğulu olan Vefeyât, bir çeşit biyografi<br />
kitaplarının adıdır. Yazarlar kendinden önce<br />
<strong>BURSA’DA</strong> <strong>ZAMAN</strong><br />
| Ocak 2017 | Sayı 21<br />
35