ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home
ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home
ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ISAHLUKO SESIKHOMBISA<br />
7.0 ISIHLAZIYO, IZINCOMO NESIPIIETHO<br />
7.1 Ukuhlaziywa kocwaningo<br />
Ziningi izinto zesiNtu ezihamba zilahleka ngokuhamba kwezikhathi. Lo<br />
msebenzi uza njengemvuselelo ecacisa kahle ngesikompilo labantu bakwaZulu.<br />
Ukuxubana kwezizwe ezindaweni zokusebenza kuwadidile amasiko amaZulu.<br />
Kuyenzeka ubone urnZulu esegcina isiko lamaXhosa. Zonke izizwe eziNsundu<br />
zinawo umoya wobungoma futhi ziyawagcina amasiko kodwa kulo msebenzi<br />
kulandelwe indlela abangoma bakwaZulu abethwasa ngayo. Kuye kwabhekwa<br />
izifo ezihlasela umguli ozoba yisangoma, egula engafi futhi engasindi kanti<br />
ungenwa yidlozi.<br />
UMsimang, (1975; 305) ufakaza uthi;<br />
Sengishilo ngathi ubungoma akungeni kalula;<br />
bungena ngesifo. Umuntu ugula kanzima abuye<br />
kwababomvana. Uhamba izwe aliqede efuna<br />
abangase bamelaphe kodwa angabatholi. Lo<br />
muntu uze angenwe ububha nobumpofu<br />
obumangalisayo ngenxa yokuchitha impahla<br />
nemfuyo yakhe ekhokhela izinyanga. Lo muntu<br />
uba nesigcwagcwa esimangalisayo anyanywe<br />
ngabantu.<br />
Umoya wabangasekho awusiwo umoya owodwa, ofanayo novela ngendlela<br />
efanayo. Umoya wabangasekho wahlukene izigatshana eziningi, kuye ngokuthi<br />
umufi lowo wayengakanani, wayengowaphi, esihlobo sini kulowo amngenayo.<br />
Kunezigatshana zemimoya ebizwa ngamandawe, amandiki kanye nenono. Yonke<br />
Ie mimoya yahlukaniswa yiyo imvelaphi yayo nendlela engena ngayo kumguli<br />
lowo. Eminye imimoya yehlukaniswa uhlobo lokufa eyafa ngalo kanti nendawo<br />
umuntu afela kuyo yenza abe umoya othile uma esebuya ekhaya. Kukhona<br />
118