19.11.2012 Views

ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home

ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home

ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Phakathi kwemvunulo avunule ngayo umakoti uphethe neshoba lenkonkoni. Leli<br />

shoba lenkonkoni lenzelwe ngabo ubuhlalu obumhlophe, ubuhlalu obucela<br />

izinhlanhla ezimhlophe emadlozini, ubuhlalu obukhanyisa izindlela zesangoma<br />

zibe mhlophe. Bukhona nobuhlalu obubomvu kuleli shoba, Ubuhlalu obubomvu<br />

obebheji obuvimba imimoya emibi ukuba ingenzi ekuthandayo ukuthikameza<br />

inhlanhla yalo mngoma, Ubuhlalu obubomvu buvimba bonke ububi futhi buvikela<br />

umngoma Ishoba lenkonkoni nalo linomlingo walo, liyakwazi ukuzwa ububi<br />

obuzayo. Ezinye izindaba zomhlahlo umngoma uzibikelwa yilo ishoba<br />

lenkonkoni. ArnaZulu anenkolelo ethi laphayana endle inkonkoni iyakwazi<br />

ukuzwa ingozi ngeshoba layo uma kuza ibhubesi njengoba liyaziwa ukuthi<br />

liyingozi. Ishoba layo inkonkoni liyayitshela ibaleke izephule. Lawo mandla<br />

aseshobeni lenkonkoni yiwo enza umngoma abhule ngempumelelo noma ezwe<br />

abantu abazofika bengakafiki.<br />

4.5.2 Ukusina kodwendwe lwezangoma<br />

Kuthi kungashaya isikhathi sokukhuphuka zihlangane izangoma zihube ihubo<br />

leziko lazo okukhishwa ngalo amathwasa, sekunomsindo omangalisayo, ezinye<br />

ziyakiewula, ezinye ziyabhonga. Kusho inkwabla yehlornbe, kushaywa izigubhu,<br />

ezinye zishaya izikhumba, Zihamba njalo ziholwa isangorna esethwasisayo<br />

silandelwa umngorna ornusha zize ziyongena esibayeni. Uthi ungafika esibayeni<br />

umthimba lona usinele ukuzibulala, sekukhala irnifece namakhohlowane<br />

ernaqakaleni. Urnsindo usuvala izindlebe, ikhetho likikizela lijabulela ukubuya<br />

komntwana walo owahamba egula kodwa manje usephilile.<br />

UMsimang, (1975:311) uthi:<br />

Zikhuphuka sezithukuthelise okwernivi<br />

izangorna zizodwa ezihayizayo, zizodwa<br />

ezibhongayo konakele. Ziqonda ngqo esibayeni<br />

kube sengathi zizonuka umuntu. Kubone noma<br />

ubani ukuthi konakele manje. Lapho zizogida<br />

ziqhudelana nezasekhethweni umuntu aze<br />

85

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!