The Davis Strait - DCE - Nationalt Center for Miljø og Energi
The Davis Strait - DCE - Nationalt Center for Miljø og Energi
The Davis Strait - DCE - Nationalt Center for Miljø og Energi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
38<br />
tit siorakitsut ukiisut neriniarfii ikkannersuarniittut (pingaartumik Fyllas<br />
Bankimi) aamma misikkarissuupput. Nunami atortulersuutit tamaani timmissat<br />
erniortut sunnersinnaavaat, eqaluit kuunnut aalajangerssumut<br />
ajornissaat mattussinnaallugu, sinerissap qanittuani naasut uumasullu aserorsinnaallugit,<br />
aammalu nunap alianaatsuunera sunnernerlussinnaallugu.<br />
Kingulleq taanna takornariaqarnermut pingaarutiliuvoq.<br />
Aalisarnermut immikkut sunniuteqartussat tassaapput isumannaatsuunissaq<br />
pillugu matusat/tikeqqusaanngitsut (500 m-eriugajuttut) imaannarmi<br />
atortuugallartut ataavartulluunniit eqqaanni pilersinneqartartut. Tamakkua<br />
annertuumik qaleralinniarluni kinguppanniarlunilu aalisarfiulluartunut sunniuteqartussaapput.<br />
Atortulersuutit qaammaqqutillit ikumasullu (gassi ikumasoq) timmissanit<br />
imarmiunit taartillugu qaninniarneqartarmata, pingaartumik mitit, immaqalu<br />
appaliarsuit tamakkununnga qaalluitsisarnissaat aarleqqutigisariaqarpoq.<br />
Pissutsit arlallit ataatsimut sunniutaat (Kumulative effekter)<br />
Kumulative effektit uuliasiorfinni ingerlatanit tamanit (inunnit pisunik klimallu<br />
allanngornerinik ilallugit) pisut, ingerlatat qanoq annertutiginissaat<br />
ilisimatinnagu assut nalilersoruminaapput. Sunniutit suunissaannut apeqqutaassaaq<br />
ingerlatat qanoq annertutiginerat, ingerlatat qassiunerat tamakkualu<br />
qanoq sivisutigisumik ingerlanissaat. Naliliinissaq tamakkua ilisimalernissaannut<br />
utaqqittariaqassaaq.<br />
Ineriartortitsinerup tunisassiornerullu sunniutaat killilersimaaneqarsinnaavoq<br />
sukumiisumik avatangiisinik misissuinerit (uumasoqarfiit eqqoruminarnerusut<br />
sunnerneqarnerannik paasiniaanerit) tunngavigalugit atortoqarfinnik<br />
assartuillunilu aqqutinik pilersaarusiornikkut. Taamatuttaaq BEP, BAT<br />
aamma nunat allat immamut silaannarmullu aniatitat millisinniarlugit maleruaqqusaat<br />
(assersuutigalugu OSPAR aamma HOCNF) atulersinneqartariaqarput.<br />
Uuliaarluerneq<br />
Avatangiisit eqqarsaatigalugit ingerlatani qulaani eqqartorneqartuni ajutoorneq<br />
ajornerpaaq tassaavoq annertoorsuarmik uuliaarluerneq. Uuliaarluerneq<br />
qillerinerup nalaani pisinnaavoq (”blow-out”) imaluunniit uuliamik<br />
toqqortuiffimmi assartuinermiluunniit pisinnaalluni. Anertoorsuarmik uuliamik<br />
aniasoornerit qaqutigoortutut oqaatigisariaqarput, teknikikkummi aaqqiissutissat<br />
isumannaallisaanikkullu pissut-sit nutarterneqartuarmata. Taamali<br />
pisoqarsinnaanera aarlerinartuarpoq.<br />
<strong>Davis</strong> Strædemi nalilersuiffimmut tunngatillugu uuliamik aniasoqarpat qanoq<br />
pisoqarnissaanut tunngatillugu pisuusaartitsinermik modellit atorlugit<br />
misiliisoqarsimanngilaq.<br />
Uliaarlluerujussuarnerup immaqa uumasoqatigiiffiit tamaasa sunnersinnaavai,<br />
pinngoratitsivinniit nerisareqatigiinnermi qullerpaanut. Tamanna uumasoqatigiinnik<br />
artinillu sunniinissamut, ilami immaqa uumasoqatigiinnik<br />
ataatsinik, ukiuni qulikkuutaani arlalinni atuussinnaasumik aarlerinartorsiutaavoq,<br />
soorlu Alaskami Prince William Sundet-imi uppernarsarneqartoq.<br />
Uumasoqatigiit ilaannut tunngatillugu toqusartut taarserneqarsinnaasarput,<br />
nalinginnaasumik