Bizitzan bi goiasmo.pdf - Euskerazaintza

gaiñean zutenean, agindu batera ieikita, danak su eta ke eraso arren,egazkintzarra, astiro astiro itzulbira emanda, Gazteiz aldera izkutatzenzan.Ez bai genduan egazkin aurkako izkillurik, izkillazkarraz berunaleziosi arren, makets txikienik ere ez zitzaion egiten, nunbaitdana altzairuztatua bear zuan izan, gudari danak uste zuten bezala.Biaramonez, suka ekin genion lezoiñetara, lerkai-egazkin andana batbidalita, inguru guztian zamagurdi bat sartzeko besteko orzuloakidekiaz amorrustutzen zan «pertoli», urrengoan ari erasotzeko gogoguztiak oztutzen zizkigula.Iainkoa'ri eskerrik xamurrenak ematen ez nintzan aspertzenerasoaldi ikaragarri ura, uste zan bezela, gure guda-mugatik izan ezzalako, Orduiña'ko mendi-kaxko artatik ikusten bai genituan bestemendi muturretan, Iata'n Sollube'n eta Bizkargi'n bezela zenbateraiñokoiazarrak, guduztaketak eta kroskaldiak zebilzkiten gudarierrukarriak, lañoak estaliz egazkiñak egunaz etorrita, mendi goienakutzi bearrez aurkiturik, gauaz esku-lerkaiaz artzara artzen aste guztizikusten genituanean. Egitsari urenak zegitziten gure gudari zagaiak,baiña egazkin sail aien erasoaldiak moztutzen ez ziran bitartean,deus egiterik ez zegoan, gauez odoletan artzen ziran gaiñak,zutunpa bat egiteke, egunaz utzi bear izaten bai ziran.Izan ere mendi mutur aietan, lerkai eraso izugarri aien ondorentxingurri txikienik ere bizirik ez zala urteten ziurta nezake, kaxkomutur bakarra zuten mendiak, astearen burura, aldenik-alde lerkaiazildaskatuta, iru kaxko-muturraz ikusten bai ziran, bertoko artzaiakere ezaguturen ez zituztela.Egun gogoangarri aietako batez, Gernika gaiñean egazkintzarbat agertu zan. «Mutillak!, ba zetorkiguk «Perioli», ikusi ez gaitzan,danok lueban zuloetara!». Agindua artu zan. Ez zan «Pertoli»,Gernika'ko ingurualde dana birundaka artuta, barano guztian agurtz--ale batzuen antzera, lerkaiak banaka iaurtitzen ekin bai zion, nunbaitartzaiak, abaillarri iaurtika, bordara ardiak sartzen dituan bezala,ba zirudian biztanleak oro erri barnera bildu nai zituala. Egazkinorrek bere lana egin orduko, uartze urrutian, lurrikara batenburrunba zekartela, lerro xuxen eta luzean, bata bestearen ondotikiru-irunaka izugarrizko egazkintzar sailla agertu zan eta aien gaindikolaiño artetik, eltxoak bezala, eizako egazkiñak zirala zioten— 173 —