Bizitzan bi goiasmo.pdf - Euskerazaintza

Donea izanik, illen elizkizun bearrik ez zuála, zeruan xuxen-xuxensartua izango zala esanda igorritzen nituan azkenean. Erri aundieta txikietan, aberats naiz txiroetan erriko Udaletxean, il-kutxa utsbat iarri eta perondar saillak gau eta egun zaintza egiten ildakoarenaurrean bezala, egoten ziran eta illari otoitzak egiteko, eskaka,apaizarena etortzen ziran. Ikustekoa zan, erriko gizonik ospatsuenakerq, argizari pixtu bat eskuetan zutela, kutxa uts artara argia egiñez,perondarren bildurraz edo aiei loxintxa egin guraz, nola urbiltzenziran.Ezer ikasi ez zuten gizagaixo aiek, zabalkundea egiteko, zanduaala erabiltzeak, orduan arri ta zur uzten ninduan, baiñan gaur eznaiz arritzen, gaur, euskaldun ikasiak ere euren ildakoekin, orixebera egiten ikusten bai ditut.Lagunkiderik iaukalena Indarragintariak galdu zuan, baiño, ezzuan iñola eré etsi, galdu zuanaren antzekoak kausitzen guztiz trebeabai zan eta ordekide bát, berealaxe bildu zuan.Argentina'n, aintziñako pake eder ura erabat galtzeaz gaiñera,leengo aberastasunak, diru-kutxa guztiak ustuta, edabanatu ziralanabari bai zan, arrez geroz gudal-agintariek larritzen asi ziran, gudaletxetakoezpatotsen oiartzuna errietaraiño irixten asi zala baizirudian.Nik, gure anai-guda aurreko giro kezkagarri ura bildurrez beteriknabaitzen nuan eta Txile'ra aldegingo ote nuan ere egon nin^tzan,alako ekaitzik iñola ere berriz ez ikusteko.Ausaz Txile'ra aldegiten ba'nuan, erle-tresna guztiak eleiz-etxetikbere etxera eraman zitzala esan nion mutillari eta bereak bai liraniaso zitzala, erletegiekin batera.Ni noaken edonora iarraituko zidala esan zidan ark, niganakobere biotz ona erakutsiaz, txikixkotik nekin bizitzen oiturik zegoalata.Nik bezala, iges egin bearrik ark ez zeukala esan nion eta erlezaintzeniarraitu bear zuala, pakea etortzen zanean, ostera ere etorrikonintzalata. Itzuliko nintzala esan nionean etsirik iarri zan.— 413 —