Bizitzan bi goiasmo.pdf - Euskerazaintza

tzea; illerrira eramanik, an ere apaizak illotoitzak esatea; azkenez,nork marru aundienak egin, eleizan eta illerrian leiaka adiaz egonziran sendiartekoai, atsekabe agurra emanik, dana amaitzeko.Gizartearen arterako, itxurabidezko eleiz-kilimusiok egin ezkero,naiz ildakoak bizi guztian eleizan ankarik ez iarri, naiz illarteraiñoeleizaren eta apaizen aurka txakurrenak esaten iardun, naiz bereegunak Iaingoikoa'ri biraoka ixildu gabe eman, naiz azken orduanere apaizarik ari ez ekartzeko zorrozki etxekoai agindu, orain, begiaketa belarriak ez ikusteko eta ez aditzeko itxi zaizkionean, noraekarri duten oiuka, purrustaka eta biraoka asiko ez dala ziurtatuondoren, eleizari gezurrezko otoitz oiek egiñarazita, xuxen-xuxen zeruarenerdi-erdira zandua bidali dutelata, aren ondareak banantzekokezká txikienik ere gabe geldituko ziran.Gizartean ildakoaren sendia ongi azaltzeko orlako itxura utsezkoelizkizunak eta gezurra zuritzen duten azken-otoitzak egitera,ezin etsi nezaken eta igande batez, arazo ortaz, eliztarrei zeatz etagarbi itzegin nien, gizakiaren eskubideak alegia, beti zaindu bearrakdirala, ez daukagula iñola ere oiñazpian artzerik eta eskubide oienartean, nai duan sinismena izatea edo eta sinismenik ez izatea ere,gizakiaren eskubidetako bat dala eta bizi dan artean begirune izandiogun bezela, il ondoren ere alaxen izan bear diogula, bere naiarenaurka, zankoz aurrera eleizara sartzearekin, ba dirudiela ixekazkoeleizkizunak dagizkiogula, bizi ziñanean iñola ere ez zenduan eleizakinezer nai, galazi ezin duzunean, orra nola indarrez eleizan sartzenzaitugun, esango ba'genio bezala.Aurrerantzean bada, kristau sinismenik gabe bizi izan dan edonor,apaiz laguntzarik gabe iltzen ba'zan, aren iritziei begirune zornienez, nik ez niola azken-elizkizunik iñola ere egingo iragarri nien,ezta azken unean, ezaguera galduta, erien orio-egurtzia ematera deitzenba'zidaten ere, edo azken-arnasa, ustekabeko eriotzaz emanba'zuan ere.Nik ongitxo nekiala, eritegietan ikusita, apaiza urbiltzearekin,gaixoa ez dala izutzen, ziritzorratz zorrotz aiekin erizaiñak ikustean,edo odi luzeak belarri zulotan sartuta, arnasa nola botatzen duanatxeterra arakatzen asten zaionean, orduan bai egitan larritzen dalaeria. Beti ere, gaixoari abadea ekarri bearrezkoan, ongitxo nekialanik, gaixoa ez baiño, etxekoak larritzen dirala.— 348 —