Bizitzan bi goiasmo.pdf - Euskerazaintza

sukartsua ongitxo ezagutzen zuanez, iñun ziran ipuiak asmatuta,kitzikatzenagotzen, atsegiñik aundiena izaten bai zuan.Mendi zear Pastantxoane'ko araiztira edo bidezaiñaren etxetikgora, Elgorreaga'kora gibelurdin-zun gindoazela, aozabalik eta balditutazenbat aldiz euki ote ninduan bere Ameriketa'ko arkamelezurgarriak edesten!Buenos Aires Uri Nagusitik aski barru aldera, ia indioen mugakide,askoz ere merkegoak ziralako, erosi aal izan omen zituan lurraldebatzuk, zelai zabalak, landu gabeak, iez eta lezkaz betetakozingira lurrak, euntalako oskoltriku, zurdatzurde, ugadera, bizkatxaeta axari saillakin.Talde aundietan ibiltzen ziran lepo luzeko abere zailluak erenunai landa zearkatzen ikusten oraen ziran eta askotan ezpatarteanzaldiz sartu oi zanean, abaro zeuden tokitik igesi zoaztela, lepoluzea atzekaldera biurtuta, zaldizkoari muturrera kirats zikiñekotxixtu-parrasta iaurtitzen omen zioten, erdi katsu uzteko arrixkuakin.,Egatzen ez ziran magal motxakiko putrea bezalako egazti txitxanka luze batzuk ere, samaldaka baztar guztietan ikusten ei ziraneta zaldiarena baiño ere laxterragako ziztuan ioaten omen ziran.Iakiroko okela ez zutenez, azokan saneurri aski galestian saltzeko,egats-buztan lumak soillik tipiltzen omen zizkioten, gero, uzki gorriaagirian, ostera ere iarei uzteko.Igandetako eiza iostaketarik laketgarrienetako bat uraxe zutennunbait, inguru guztiko zaldizko gizon trebeenak lauoinkada bizianegalperrok sailka ingurubildu eta albo aldamenetatik igaro nai zuanegaztiari muturran iru arri zituan ede luzeko irabiurrabailla, burugain eraginka, zaldiaren abaillik bizienean iaurti eta arriak anketanbiurrian nastuta, uzkaildurik zerraldo uztea eta geienik uzkailduzituanak, zaldizkari trebeenaren aipua eta irabiurrabaillarionenaren gizuren-ospea betirako lortzen ei zuan. Nork esan bearzidan neri orduan, aldiaren aldira abere txugille aiek eta egazti ankaluze oek, Ameriketa'ko zelai zabal aietan, zaldiz ez ba'da ere,gudarizkilluz eizatzen iostatuko nintzanik!Gauaz, zenbait tokitan, aremun inguruko bidetan baitipait ibiltzea,guztiz arrixkugarri izaten oraen zan, gau-gizona txerri itxurankurrinka latzak iaurtika, zaldiaren atzetik aginka naiez azaltzen— 16 —