You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
LURRALDE ANTOLAKETA ETA AUTOGOBERNUA<br />
31.3 KONPROMISOA<br />
EUSKAL AUTOGOBERNUA GAURKOTZEKO OINARRIAK GARATU<br />
5. Oinarria<br />
Autogobernuaz.<br />
Boterearen funtsa<br />
6. Oinarria<br />
Estatu espainiarrarekin<br />
harreman erregimena:<br />
bermeen sistema bilaterala<br />
7. Oinarria<br />
Harremanak nafarroako<br />
komunitate foralarekin<br />
eta iparraldeko lurralde<br />
euskaldunekin<br />
8. Oinarria<br />
Harremanak europako eta<br />
nazioarteko esparruan<br />
Horri dagokionez, gure autogobernua gaurkotzea eta sakontzea izango dugu xede. Horrela bada, gure eskumenen<br />
ondarea berritzea eskatuko du, Europako eszenatoki ekonomiko eta sozial berrietara egokitze aldera —gogoratu<br />
dezagun gure egungo Autonomia Estatutua 1979an onartu zela— eta horrez gain, gure Estatutuaren baitan Euskadiren<br />
eskumenen edukiaren gainean azken hamarkadotan Estatuak eragin dituen haustura itzelak sendatzea.<br />
Ildo horretan, gure ustez, adostuko den Estatutuaren erreforma Proiektuak ondorengo ardatzak jaso beharko ditu:<br />
- Eskumenen banaketa aldatzea, Euskadiko Erkidegoaren aldeko eskumen esklusiboen zerrenda zabal bat aitortze<br />
aldera, autonomiaren aldeko irakurketa zehatzekin, horren arabera, gure Erkidegoak legegintza boterea erabiliko<br />
du Estatuari ez dagozkion politika publiko eta eskumenen esparruetan, Euskal Instituzioei zerbitzu publikoen<br />
gainean, bere kudeaketa eta eskaintzeko ahalmenaren eskumenen titularitate bakarra aitortuz.<br />
- Subsidiariotasun eta hurbiltasun printzipioak gehitzea eta indartzea.<br />
- Hondar-klausularen printzipioa Euskadiren alde aldatzea.<br />
Aldi berean, Estatu Espainiarraren eta Euskadiren arteko harreman politiko-instituzionala berriro egituratzeko beharrizana<br />
aldarrikatu behar dugu. Indarrean dagoen sistemak, Kontzertu Ekonomikoaren formulaz salbu, erabateko<br />
mendekotasuna ezartzen dio Euskadiko Erkidegoari Estatuarekiko, eta honen erabakiek gure Estatutuan zehaztutako<br />
autogobernu printzipioaren galera nabarmena eragin dute.<br />
Hartara, harreman bilateral bat eratzea planteatu beharra dago, bi aldeak sujetu politiko gisa aurrez aintzat hartuta<br />
eta dagozkien akordioak hartzeko (autogobernuaren gaurkotzearen ituna) eta haren garapenean eta ezarpenean<br />
sortu daitezkeen arazoak eta gatazkak konpontzeko gaitasun nahikorekin. Eskema bilateralak, bi aldeen arteko<br />
zentzuzko orekaz, bere ko-existentzia, koordinazioa eta euren arteko akordio askea ziurtatzen du, lortutako akordioen<br />
(baimen-forala) aldaketa unilateralak saihestuz.<br />
Harreman bilateralaren sistemaren egiturak Kontzertu Ekonomikoaren sistema izan behar du inspirazio iturri, haren<br />
arauak, organoak eta funtzioak…eta ondorioz, bi aldeen arteko elkar akordioaren printzipioa zentzuz eta arrazoiz<br />
gauzatuz.<br />
Euskal autogobernuaren gaurkotze horrek herritarren garapenerako eta gizartearen, ekonomiaren eta kulturaren<br />
ongizaterako egokienak irizten diren lotura politikoak eta udal zein lurralde mailako harremanak ezartzeko eskubideak<br />
hartu behar ditu aintzat, herritarren borondatea eta hauek ordezkatzen dituzten erabakiak muga bakartzat.<br />
Euskal autogobernuaren gaurkotze horrek, halaber, estatutu berriaren eskumenekin bat, Euskadik nazioarteko instituzio<br />
eta erakundeetan ordezkatuta egoteko gaitasuna hartu behar du aintzat, eta baita nazioarteko proiekzioa<br />
eta beste estatu, nazio, herrialde eta eskualdeekin kanpo harremanak izateko gaitasuna.<br />
230
Change language