View/Open - UZSpace Home

10
genoemdatdaar 'n grootversameling soorteAfrikaans is watop grondvan diesosiale verband
onderskei word en hier word registers (groeptaJe), verskille in sosiaJe groepering,
Standaardafrikaans en die Afrikaans van vreemdtaliges genoem. Verder word daar gese:
In die voorgestelde benadering behoortdie onderrigvan Standaardafrikaans
steedsgroot aandag te geniet, al word die belang van hierdie soort Afrikaans
gerelativeer deurdat 'n heelwat grater spektrum van tipes Afrikaans aan die
orde kom.
1.3 STANDAARD· EN NIESTANDAARDAFRIKAANS
Van Rensburg se in Claassen & Van Rensburg (1983:26-34) dat
"Standaardafrikaans 'n idealisering is van hoe Afrikaans deur sy
toonaagewende sprekers gepraaten geskryf behoortte word."
Oit is volgens horn die Afrikaans wat aan ge"institusionaliseerde instellings gekoppel word ­
die Afrikaans wat in die Kerk en die Skool gehoor behoort te word, van verhoe af, in die
Staatsdienskantore, in kultuurliggame, ens. Dit is ook
"dieAfrikaans watin goedversorgde koerantebehoortte staanenin die meeste
boekewat Afrikaanslesers toegelaatword om te lees." (ibid)
Maar hierdie ideaal word nie deur Afrikaanssprekers of sprekers van ander tale bereik nie;
daarom is daar ook niestandaardvorme van taal, 'n Ander punt om in gedagtete hou is dat
geen sprekersetaaltot slegseenvormbeperkwordnie - of dit standaard- of niestandaardtaal
is. Selts by moedertaalsprekers is daarwisselingtussen formele en informele taalgebruik.
In teenstelling met Van Rensburg se A.E. Coetzee (1982:277):
Die standaardtaaJ is dus, soos reeds gemeJd, 'n reaJiteit Oit is taal met
inherente variasiewat dinamies is, omdat dit voortdurend onderhewig is aan
verandering in samehang met normveranderings.
Afrikaans is gestratifiseerd: Oaar is forrnele en informele Standaardafrikaans. Woorde soos
"olraait", "worrieR, ens.,word bv. deur die Taalkommissie vir opnameoorweegas voorbeelde
van Omgangsafrikaans (persoonlike mededeling). Vir J. de Rooij, die hoofredakteur van die
Aigemene Nederlandse Spraakkunst is Standaardnederlands "die Nederlands waarmee 'n
mens oral teregkom. Oitis nie die vorrnwat net aan 'n bepaaJde registerverbondeis nie; dus
nie net aan 'n bepaaldestyl, soos die skryftaalof spreektaal nie, nie net in 'n bepaaldegebied
voorkom of deur 'n bepaalde groep gebruik word nie: (TvG 1991:277) [vertaJing deur
A.E.Coetzee] (Sien skematiese voorstelling van A.E. Coetzee se standaard- en
niestandaardtaaJspektrum.) - ByJae 1.