View/Open - UZSpace Home

More documents

Recommendations

Info

iii VOORWOORD My dank gaan na die volgende persone en instansies wat 'n groot bydrae gelewer hettot die voltooiing van hierdie verhandeling: Prof Ernst Kotze, vir sy nimmereindigende ondersteuning en aansporing. Die Departement Afrikaans van die Universiteit van Zoeloeland wat hulp en ander geriewe tot my beskikking gestel het Die Kringinspekteurs van Mehlwesizwe en Hlabisa wat hulle skole tot my beskikking gestel het al het die dataversameling gedurende eksamentyd (November 1993) plaasgevind. Die Departement Statistiek in Pretoria wat my baie gegewens telefonies asook per pos gegeehet Laastens, my vrou, kinders, moeder, broers en susters wat my op verskeie maniere ondersteun het en baie keer sonder my teenwoordigheid moes klaarkom. Vusumuzi Patrick Wela
ORleNTERING; 1.1 INLEIDING 1 HOOFSTUK 1 Met hierdie verhandeling word gepoog om die rol van versteuring 1 te bepaal in die verwerwing van Afrikaans by 'n proefgroep leerlinge wie se primers taal of uitgangstaal Zoeloe is. Afrikaans is in hierdie geval die doeltaal of teikentaal, d.w.s. die taal wat naas die primers en in sekere gevalle die sekondere taal verwerf word. Met versteuring word verstaan die leksikaal gedifferensieerde ongrammatikale gebruik van 'n taal deurdat aspekte van die grammatika van 'n andertaal T2, of andertale T2....Tn, daarop oorgedra word as gevolg van 'n onvolledig geinternaliseerde grammatika van T1 en/of ontoereikend ontwikkelde vaardighede in die gebruik van T1 (Van Wyk 1976:146). Die prirnere taal 2 is gewoonlik, maar nie noodwendig nle, die moedertaal en dit is die aanleidende aorsaak van versteuring. Oit word narmaalweg chronologies voor 'n tweede of sskondere taal verwerf en word gewoonweg beter beheers. Versteuring is 'n taalgebrulksverskynsel, m.a.w. dit word duidelik In 'n mens se gebruik van die tweede taal waar hy aspekte van sy primere taal toepas. Een voorbeeld is die Zoeloekind se uitspraaak van kind as /kmdl i.p.v. IkonV. Die versteuring wat in hierdie voorbeeld voorkom, is toe te skryf aan (a) 'n aanpassingstrategie, deurdat die artikulatories naasliggendste vokaal in die sisteem van die moedertaal geselekteer word en (b) nie-toepassing van die sillabefinale ontstemminqsreel by Afrikaanse obstruente. Van Wyk noem dat daar onderskel moet word tussen versteuring en beinvloeding. Volgens ham is laasgenoemde 1 Die term "oordrag" (Eng. "transfer") word in sommige bronne gebrulk (vgl. Brown 1980: 84-85) waar "oordrag" plaasvind wanneer 'n taalaanleerder sy vorige kennis oordra op die teikentaal. As dit tot sy voardeel is, word dit "positive transfer" genoem. Maar as die aanleerder se vorige kennis sy aanleerproses ontwrig dan word dit "negative transfer" of "interference" genoem d.w.s. versteuring. Wanneer 'n persoon kenmerke van sy moedertaal op die teikentaal oordra, is dit "intel1ingualtransfer", 5005 by die aanleer van 'n tweede of derde taal, Wanneer 'n aanleerdsr verkeerde veralgemenings maak van die reels binne dieselfde taal, dan is dit "intralingual transfer" (Brown 1980:173-174). 2 Met "prirnere taal" word bedoel die een taal waarmee 'n taalgebruiker opgroei, "sy moedertaal, waarvan hy die sisteem onder normale omstandighede min of meervolkome leer beheers." (Van Wyk 1966:29 )
Page 2 and 3: HOOFSTUK 1 - Orientering INHOUDSOPG
Page 6 and 7: 2 die oorname in moedertaalgebruik
Page 8 and 9: 4 Foreign language learning takes p
Page 10 and 11: 6 laastens word kindertaalontwikkel
Page 14 and 15: 10 genoemdatdaar 'n grootversamelin
Page 16: 12 Die eerstesoort noem hy 'die Afr
Page 19 and 20: 15 (d) Die laerskoolonderwysers is
Page 21 and 22: 17 konta!< moet wees met Xhosasprek
Page 23: 19 (larsen-Freeman 1991:11). 'n Voo
Page 26 and 27: 22 HOOFSTUK3 DIE TAAL· EN ONDERWYS
Page 28 and 29: 24 Maphumulo en Thulini. Hirdie sta
Page 30 and 31: 26 Volgens 'n artikel in die "Sunda
Page 32 and 33: 28 (Departement van NasionaleOpvoed
Page 35 and 36: 4.2.2.6 aan i.p.v.QJl 31 Die mense
Page 37 and 38: Hy het: "Ek weet nie, Oupa" (Resp.
Page 39 and 40: 35 Ek sal 'n mooi klere te betaal (
Page 41 and 42: - van hulpwerkwoorde: 6 of 8,8% - v
Page 43 and 44: Diegebruikvan "in" i.p.v. "nan 39 J
Page 47 and 48: 43 5.5.2 Afwykings van byvoeglike n
Page 50 and 51: [tubrudkiJ [tubr:J nkiJ [turbr J dk
Page 52: [vark] [fy:rk] 3 Natuur (3,4%) 48 H
Page 56:
MORFOLOGIESE AFWYKINGS 7.1 INLEIDIN
Page 60 and 61:
Ek is standerd 6 staan (Resp. 12) D
Page 62 and 63:
7.5 SLOT 58 In hierdiehoofstuk is d
Page 65 and 66:
MEHLWESIZWEKRING KwaDlangezwa 16 Es
Page 67:
Rede/ik Swak Baieswak Glad nie 23 (
Page 70 and 71:
8.2.7.2 In waner tale word daar gel
Page 72 and 73:
68 8.4.2 Praatbedrewenheid en apvae
Page 74 and 75:
8.5 SLOT 70 Ek gekoop die books van
Page 76 and 77:
SAMEVATTING 9.1 INLEIDING 72 HOOFST
Page 78 and 79:
74 speer nie,wantwat fouliefis in '
Page 80:
76 Klopper, A.M. 1983. Kaapse Afrik
show all

View/Open - UZSpace Home

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?