Tilburgs dialect - Cubra

LANGE KLINKERS WORDEN KORT
Een opvallend verschijnsel in Tilburgs is de krimping van de stamklinker.
Van voorzetsels treffen we naast elkaar dubbelvormen aan:
èut/öt, bij/bè, aon/ón, nao/nö, naor/nör, veur/vur, deur/dur, neeve/
nèffe. De pluriformiteit bij werkwoorden is mede aan dit proces te
danken.
Bij telwoorden zien we naast elkaar: tweej en twidde, vèèf en fèfteg.
Ook naamwoorden hebben de neiging hun stamklinker in te korten,
zodra ze verlengd worden: schoon/schónder, groot/grótter, hôog/
hôgger, klèèn/klènder, fèèn/fènder, gemèèn/gemènder;
slèèk/slèkbórd, smèèr/smèrlap, schèère/schèrmis, gerêed/geridschap
stêen/stinoove, spaore/sporspöt, draod/dröjmaoker, waas/wasdag,
deur/durstèèl, vèul/völlek, tèun/tönman, hèus/hösbaos, krèus/krösweg,
brèud/bröloft, schoon/schónmaok.
Hetzelfde doet zich veelvuldig voor bij de vorming van verkleinwoorden:
baos/böske, straot/strotje, draod/drójke, knèèn/knèntje, kèèr/
kerke, wèèf/wèfke, mèèd/mèdje, steel/stiltje, bêen/bintje, zeum/
zumke, gleuf/glufke, bèuk/bökske, jèun/jöntje, snèüt/snötje, krèùk/
krokske, kool/kóltje, boon/bóntje.
Een ander proces bij de vorming van verkleinwoorden is de umlaut
(wijziging van de stamklinker onder invloed van een naburige klank).
Voorbeelden hiervan zijn: man/menneke, kan/kenneke, taand/tendje,
haand/hendje, mond/mundje, kom/kumke, dôos/duske, rôos/ruske,
trös/truske, hók/hökske, köp/köpke, troef/truufke, stoel/stuultje,
hoed/huudje.
Evenals in ABN valt in Tilburgse verkleinwoorden de op een s volgende
S van het grondwoord weg in het verkleinwoord, zoals in kasje,
kiesje, pösje, vosje, kösje, gasje.
De keuze tussen -(t)je en -{s)ke als verkleiningsachtervoegsel hangt
samen met de voorafgaande medeklinker(s).
12