Tips voor tekstschrijvers - Leporello Uitgevers

‘toegankelijk’ en ‘transparant’ maar die helpen je echt niet verder.
Het zijn aanduidingen die voor zich spreken, want wie wil er nu
onleesbare, ontoegankelijke en duistere teksten? Voor tekstschrijvers
biedt een tone-of-voice-document houvast. Als je makkelijk schrijft
ben je in staat zonder al te veel moeite de gewenste tone-of-voice te
combineren met je eigen stijl.
Auteursinstructie
In de auteursinstructie leg je vast welke keuzes je maakt op het gebied
van spelling (groen of wit), aanhalingstekens bij citaten (dubbel of
enkel), de wijze van aanleveren (digitaal, als Wordbestand), de letter
en de lettergrootte. Dat laatste lijkt overdreven, maar in de praktijk
vinden veel mensen het aardig om diverse fancy letters in wisselende
corpsgrootte door elkaar te gebruiken. Niet handig. Ook geef je aan
wat de minimale omvang (in KB’s) van foto’s moet zijn en hoe je de
bijschriften bij de foto’s wilt ontvangen. Wees heel exact als het gaat
om het aantal woorden (bij kleine online bijdragen moet je posities
opgeven), dan weet de auteur precies waar hij of zij aan toe is. Laat
zien dat je het aantal woorden niet voor niets opgeeft: alles wat meer
dan tien procent te lang (of te kort) is, stuur je terug. Dat leidt nogal
eens tot verbaasde reacties, maar stel je voor dat je stoffeerder bent,
dan is het ook handig als je je aan de opgegeven afmetingen houdt.
Vraag je om een stuk van 650 woorden en krijg je een tekst van 8 5
woorden met de opmerking ‘het was allemaal zo interessant, korter
lukte niet’ dan gaat er iets niet goed. Zit je zelf in die positie en kom
je terug met veel meer interessant nieuws dan je had verwacht, maak
dan een stuk precies op maat, maar voeg een paar extra alinea’s toe,
die de eindredactie kan toevoegen, of kan omruilen. Bijschriften bij
illustraties, die altijd worden gelezen, lenen zich ook heel goed voor
het brengen van extra informatie. De auteursinstructie vertelt ook of
de schrijver van de bijdrage geacht wordt tussenkoppen of streamers
aan te leveren. Bovendien geef je aan hoeveel posities beschikbaar zijn
voor koppen en hoeveel regels voor een lead of een intro.
Redactievergaderingen
Om een goed blad te maken (op papier of digitaal) is het van belang
dat je met de makers regelmatig bij elkaar komt en de inhoud vaststelt.
Leidraad daarbij is bijvoorbeeld de marketingagenda van de organisatie,
het overzicht met bijvoorbeeld beurzen, productintroducties, open
dagen, de seizoenscollecties en wat zich meer aandient. Een blad, op
papier of digitaal, is een belofte. Zorg ervoor dat je de verwachtingen
van de lezers invult en overtreft, houd het fris en levend. Bij veel
media zie je dat ze aan energie verliezen en te veel als een invuloefening
gemaakt worden. Zo houd je je publiek niet bij de les. Blijf
boeien. Besteed veel aandacht aan beeld, zorg voor budget voor goede
fotografie. Portretjes bij interviews kun je zelf maken, maar voor covers
en sfeerbeelden heb je een professionele fotograaf of illustrator nodig.
Lezersonderzoek
Zorg dat je weet wat je lezers van het medium vinden. Doe minimaal
eens per jaar een lezersonderzoek. Tussendoor even een paar lezers
benaderen levert je informatie op over de waardering voor artikelen en
rubrieken.
Soorten bijdragen
Redactioneel artikel Schrijf je een artikel voor een relatieblad of huisorgaan,
hanteer dan de journalistieke principes. Dat betekent dat je
geen wervende tekst maakt, geen copy. Je begint met de lead, de eerste
doorgaans vet afgedrukte alinea. Met de lead kun je twee kanten op.
Een klassieke lead is een korte weergave van het artikel. Alles staat
erin, in essentie. Wie meer wil weten, leest verder. Je kunt ook een
andere benadering kiezen en een vrije lead schrijven waarin bijvoorbeeld
een citaat van de geïnterviewde centraal staat. Of waarin je een
beschrijving geeft van het vloerkleed waar de geïnterviewde met blote
voeten over heen en weer wandelt. Dan werkt je lead als opwarmertje
voor de rest van het artikel.
Zorg voor een sterke eerste zin. “In de afgelopen jaren heeft de moleculaire
geneeskunde grote stappen gezet” is een zin van dertien in een dozijn.
Daar zijn wij niet van. “Dr. Cecilia Bergamo herinnert zich nog precies
wanneer de doorbraak kwam: op kerstavond” is vele malen spannender.
Maak een apart tekstpaneltje waarin je de persoon, de organisatie of
de afdeling kort portretteert, in tekst en beeld. Zijn er feiten of ontwikkelingen
die lastig in lopende zinnen weer te geven zijn, zoals groei- of
9 95