Tips voor tekstschrijvers - Leporello Uitgevers

Modale taal (kunnen) en
lijdende vormen in een
tekst over een scanner:
Grootformaat originelen
kunnen in gedeelten
worden gescand. Ideaal
voor posters, kranten,
A3-documenten, enzovoort.
Deze kunnen met de
bijgeleverde software weer
samengevoegd worden.
- Grote originelen scant u
in gedeelten. Ideaal voor
(...) . Eenvoudig weer
samenvoegen met de
bijgeleverde software.
De uitbreidende bijzin zou weggelaten kunnen worden zonder dat
belangrijke informatie verloren gaat. De uitbreidende bijzin staat altijd
tussen komma’s.
In de tweede zin kan de bijzin niet zonder betekenisverandering
weggelaten worden. De bijzin is een nadere specificering van het
onderwerp ‘de collega’s’: niet álle collega’s komen vanavond eten,
maar alleen ‘de collega’s die ons nieuwe huis nog niet gezien hebben’.
In dit geval staat er géén komma voor die. We noemen deze bijzin
een beperkende bijzin; de bijzin beperkt namelijk de betekenis van
het zinsdeel waar hij bij hoort. Vóór een beperkende bijzin staat geen
komma (erachter vaak wel).
Het verschil tussen de uitbreidende en de beperkende bijzin is
overigens ook te horen. De uitbreidende bijzin spreken we als extra
tussenzin op een lagere toon uit, de komma’s zijn als rustpunt in de
zin goed te horen. De beperkende bijzin wordt zonder pauze direct na
de collega’s uitgesproken.
Andere voorbeelden
Het toneelstuk, dat zij in twee weken geschreven heeft, kreeg slechte
kritieken. (Uitbreidende bijzin: dat zij het stuk in twee weken geschreven
heeft, is extra informatie over het toneelstuk.)
Het toneelstuk dat zij in twee weken geschreven heeft, kreeg slechte
kritieken. (Beperkende bijzin: hier gaat het specifiek om het toneelstuk
dat in twee weken geschreven is – niet om haar andere toneelstukken.)
‘Kijk eens hoe goed Bart Chabot, die elk jaar meedoet aan het Groot
Dictee, het altijd doet.’ (Uitbreidende bijzin: ‘die elk jaar meedoet’
geeft extra informatie over Bart Chabot. Zonder komma ontstaat een
vreemde zin: ‘Kijk eens hoe goed Bart Chabot die elk jaar meedoet aan
het Groot Dictee, het altijd doet.’ De suggestie zou worden gewekt dat
er meerdere Bart Chabots zijn; ‘die elk jaar meedoet’ zou dan nader
bepalen welke van deze Barten precies bedoeld is.)
5 Zakelijk: bestaan van je pen
Tarief
Een beginnend tekstschrijver vraagt zo’n 50 euro per uur, een ervaren
collega 75 tot 80 en een zeer ervaren tekstschrijver vraagt 95 tot
5 euro per uur, exclusief 9% BTW. Een andere belangrijk factor bij
het bepalen van de kosten van een opdracht is het aantal uren dat je
begroot voor een klus.
Denk je uren nodig te hebben voor een brochure, dan ben je ondanks
een tarief van 75 euro duurder ( x 75 = 900) dan een collega die aan
8 uren voldoende heeft tegen een tarief van 95 euro (8 x 95 = 760). Die
collega met het hogere tarief heeft, bij een gevulde orderportefeuille,
een hogere omzet en een betere marge.
Freelance tekstschrijvers hanteren een lager uurtarief dan tekstschrijvers
of copywriters van een bureau. Schakelt een opdrachtgever een
bureau in, dan kan hij rekenen op de inzet van meer mensen; creatieven
maar ook strategen en accountbehandelaars. Dan is er nog de
overhead. Een freelancer heeft genoeg aan een werkkamer thuis of
een plekje in een eenvoudig kantoor dat hij of zij huurt met andere
zelfstandigen. Een bureau heeft een chiquer pand, stelt leaseauto’s ter
beschikking aan medewerkers, betaalt behoorlijke salarissen en vaak
is er in de achtergrond nog een aandeelhouder die prijs stelt op winst.
Daar staat tegenover dat een bureau over meer resources beschikt
zoals dat zo netjes heet. Contact met internationale vestigingen,
inkoopvoordeel als het gaat om media en ga zo maar door. Dus kost
een tekstschrijver van een reclamebureau honderdvijftig euro of meer,
terwijl een goede, ervaren zelfstandig tekstschrijver niet meer dan
honderd euro per uur hoeft te kosten. Copywriters van reclamebureaus
zijn duurder dan tekstschrijvers van communicatiebureaus, zeg maar
de pr-bureaus. Het verschil zit ‘m erin dat copywriters van bureaus
met hun art directors altijd eerst een stevig concept uitwerken. Dat
vraagt nogal wat uren. Ook de presentatie en bespreking ervan is een
complexe zaak waar veel mensen bij betrokken zijn. Die investering is
gerechtvaardigd wanneer het gaat om beeldbepalende campagnes voor
grote merken.
5