Untitled - Stichting Papua Erfgoed

tegen de hoofdschuldige, het gouvernement, dat door gebrek aan
controle, ontbreken van belangstelling en onkunde, de misstanden
in de hand had gewerkt. Het waren deze ambtenaren, die onder
de Japanse bezetting afvallig werden en met de Jappen heulden
tegen de Nederlanders, tegelijk de Papoea's onderdrukkend waar
zij maar konden. Na de bezetting waren het de Papoea's, die van
het teruggekeerde Nederlandse bestuur verwachtten, dat het met
alle macht de misstanden uit de weg zou helpen, de ontrouwe
ambtenaren ontslaan en er andere, beter voor hun taak berekende
krachten voor in de plaats zou stellen.
„De Papoea's zijn intelligent," had Van Weghen gezegd. „Zij kunnen
— en het is bewezen — zelf de verschillende bestuursposten innemen,
maar de opvoeding en ontwikkeling van dit land en dit volk
dient eerst in verticale richting te worden aangepakt en stevig
ook!"
Maar ook op dit gebied was de oogst groot en lieten de arbeiders
zich niet zien ...
De schrijver van Wembi had de methoden van de Ambonezen
goed afgekeken. Hij kende de term „herendiensten" bijzonder goed.
Pater Piet vertelde, dat de familie van de schrijver aan het Sentanimeer
een huis had gebouwd en dit had laten doen door de mannen
van Wembi, die door de schrijver voor dit karwei eenvoudigweg
werden opgeroepen, zonder dat zij ooit één cent vergoeding voor
hun arbeid ontvingen. Zelfs hun voedsel kwam voor hun rekening.
Voor „toean controleur" sloofde hij zich natuurlijk enorm uit. Hij
wilde een zo goed mogelijke indruk maken, maar de kampongbewoners
waren allesbehalve over hem te spreken. Toen Evert
voorzichtig zijn voelhorens uitstak, stootte hij echter op een muur
van stilzwijgen. Geen van de Papoea's had de moed, openlijk met
klachten naar voren te komen. Zij waren bang, dat Evert met de
schrijver onder één hoedje speelde en wat zou er met hen gebeuren
als Evert weer vertrokken was? Evert zelf wist, dat na zijn vertrek
59